Hayri Çetinkaya: Merkez, bıyıklı yabancılara 900 milyon dolar sattı

Hayri ÇETİNKAYA

Seçim öncesinde yabancıların riski azaltmak için bono ve borsadan çıkarak, dövize yönelmeleri Merkez Bankası'na pahalıya patladı. Merkez Bankası'nın, son bir haftada yaklaşık 900 milyon dolar sattığı tahmin ediliyor. Dövize olan talep, TL. sıkışıklığını iyice artırırken, gecelik faizler de stopajlı yüzde 95'e kadar yükselti.

Piyasalarda nakit sıkıntısına karşın dövize olan yoğun talep sürüyor. Bankaların, Türk Lirası ihtiyacını karşılamak için interbanktan yüksek faizle borçlanmak yerine döviz satması, kurlardaki hareketi kısmen frenliyor.

Ancak özellikle döviz talebinde son günlerde yurtdışı kaynaklı hızlanan artışı, banka satışlarını frenleyemediği için Merkez Bankası devreye girmek zorunda kalıyor. Merkez Bankası yaklaşık bir hafta, hemen her gün yabancı kaynaklı döviz talebini karşılamak için döviz interbankında sürekli dolar satıyor.

Merkez Bankası'nın sadece dün yaptığı müdahalede, yaklaşık 250 milyon dolarlık sattığı tahmin ediliyor.

Biraz geriye doğru gittiğimizde, Merkez Bankası'nın son bir haftada yaptığı müdahalelerde, toplam satış miktarının 900 milyon doları bulduğu konuşuluyor. Bankacılar, dövizdeki talebi, gerçek yabancılardan çok, yurtdışından işlem yapan yerli yatırımcılardan, diğer bir ifadeyle, bıyıklı yabancılardan kaynaklandığını belirtiyorlar.

SEÇİM RİSKİ

Bıyıklı yabancıların dövize dönmelerine gerekçe olarak da, tamamen seçimler gösteriliyor. Gerçek ve bıyıklı yabancıların, seçim öncesinde riski azaltmak için bonodan ve borsadan çıkarak, dövize geçtikleri belirtiliyor.

Merkez Bankası'nın son bir haftadır süren satışlarının etkisi döviz rezervlerine kısmen yansımış durumda. Merkez Bankası'nın geçen haftaki müdahaleleri öncesindeki dönemde, döviz rezervi, küçük çapta azalışla, 21 milyar 172 milyon dolara geriledi. Bu hafta içindeki satışlarla birlikte döviz rezervinin bir miktar daha gerilediği tahmin ediliyor.

Rezervlerdeki düşüşün bir nedeni de, dış borç ödemeleri. Türkiye, son iki hafta içinde toplam, 229 milyon dolar dış borç ödedi. Ancak dış borç ödemeleri ve yabancı taleplerini karşılamak için yapılan satışlara karşın Merkez Bankası'nın döviz rezervleri, riskli bölgenin çok üzerinde seyrediyor.

Piyasalarda dün kamu maaş ödemeleri nedeniyle artan Türk Lirası'ndaki sıkışıklığın da, Merkez Bankası'nın son müdahaleleri nedeniyle iyice arttığı gözleniyor. Merkez Bankası verilerine göre piyasa dün 475 trilyon lira eksi rezervle açıldı.

REPONUN CAZİBESİ

Türk Lirası piyasasında dün sabah yüzde 84 düzeyinde seyreden gecelik faizler öğleden sonra, stopajlı yüzde 95 düzeyine kadar yükseldi.

Merkez Bankası, bir tarafdan dolar satarak, döviz piyasasını kontrol ederken, diğer taraftan da, Türk Lirası'nda sıkışıklığı azaltmak amacıyla piyasayı gün boyu fonladı. Merkez Bankası, dün açtığı repo ihalesi ile de piyasaya 239 trilyon lira verdi.

Gecelik oranların yükselmesi ise tasarruflarını kısa vadeli repoda değerlendiren yatırımcılara yaradı. Gecelik oranlar hızla yükselirken, bono oranları önceki güne göre 3-4 puan daha geriledi ve yüzde 102 seviyesine indi.