Hayri Çetinkaya: Merkez Bankası, repoda stopaj ateşini düşürdü

Hayri ÇETİNKAYA

Repo işlemlerinde yüzde 12'lik stopaj uygulaması dün başladı. Piyasada bir kaç gündür, devreye giren yeni stopaj oranlarının faizleri yükselteceği endişesi vardı.

Yeni stopaj uygulaması için beklenen gün geldi, ancak piyasada beklenen faiz artışı gerçekleşmedi. Aksine yüzde 12'lik stopaja rağmen gecelik repo oranı yüzde 80 seviyesinden yüzde 60'a kadar geriledi.

Gecelik repo oranlarınde beklenilenin aksine yaşanan şok düşünün arkasında Merkez Bankası'nın API operasyonları var.

Merkez Bankası, yeni stopaj oranlarının faiz üzerinde yaratacağı olumsuz baskıyı, daha ilk günde piyasaya verdiği destekle ortadan kaldırdı.

Merkez Bankası dün açılıştan itibaren API'de gerçekleştirdiği operasyonlarla yaptığı fonlamanın yanısıra, açtığı repo ihalesiyle de piyasaya büyük destek verdi.

Açılışta yüzde 79 düzeyinde olan gecelik repo oranları, Merkez Bankası'nın fonlaması ile hızlı gerileyerek, yüzde 60'a kadar düştü. Merkez dün açtığı haftalık repo ihalesi ile, 317 trilyon lira eksi rezervle açılan piyasaya yaklaşık 331 trilyon lira verdi.

Merkez Bankası'nın dünkü operasyonları, yeni stopaj oranları nedeniyle bono maliyetlerinin yükseleceği endişesini de kısmen ortadan kaldırdı. Bono oranları sabah saatlerinde stopaj endişeleri ile biraz yükseldi. Ancak Merkez'in operasyonlarına paralel, gün içinde bono faizlerindeki yükselişin de durduğu söylenebilir. Önceki gün yüzde 101 düzeyinde gerçekleşen bono faizlerinde dün binde bir iki gibi çok küçük çaplı artış gözlendi.

Piyasalarda dün Merkez Bankası sadece Türk Lirası'nda değil döviz piyasalarında da varlığını hissettirdi. Merkez sabah erken saatlerde dövizde gerçekleştirdiği alım müdahaleri ile bankaların TL. ihtiyaçlarını da karşılamış oldu. Merkez Bankası faizler üzerindeki stopaj baskısını, piyasaya ihtiyacından daha fazla para aktararak büyük ölçüde ortadan kaldırmış oldu.

Bankacılar, faizdeki stopaj baskısının, Merkez Bankası'nın dün verdiği fonlama desteğini sürdürüp sürdürmemesine ve bankaların bu konuda takınacakları tavra bağlı olduğunu belirtiyorlar.

Bu arada, İMKB Başkanlığı da, repo işlemlerinde yeni başlayan uygulama çerçevesinde, repo ve ters repo pazarında stopajsız menkul kıymet gruplarının 1 Eylül 1999 tarihinden itibaren kaldırdığını açıkladı.

Borsada hacimsiz artış

BORSADA önceki günkü yüzde 5'lik şok düşüşün ardından gelen tepki alımları ile dün yüzde 2.3 oranında yükseldi. Borsa endeksi 119 puanlık artışla 5 bin 137 puandan kapandı.

Borsa endeksindeki kaydedeğer sayılabilecek artışa karşın para girişinin olmaması dikkat çekiyor. Borsada dün ilk seansta 27.9 trilyon lira ve ikinci seansta da 26.2 trilyon lira olmak üzere günlük toplam işlem hacmi sadece, 54.2 trilyon lira olarak gerçekleşti. Ayrıca borsada spekülatif bir kaç hisse dışında pek fazla alım satımdan söz etmek zor. Tüpraş'ın sırasının açılmamasının da etkisiyle dünkü hacimsiz yükselişin kalıcı hale gelmesi, borsaya taze para girişinin olmasına bağlı. Bu ise beklenti yaratacak iyi haberlerle mümkün gözüküyor.