Hayri Çetinkaya: Gecelik faize döviz freni

Hayri ÇETİNKAYA

Piyasa dün nakit sıkışıklığı nedeniyle gecelik oranlar, yüksek seyrini özellikle sabah saatlerinde korudu. Bankalararası Türk Lirası piyasasında gecelik faizler dün sabah saatlerinde yüzde 60 seviyesinde gerçekleşti. Repo piyasasında oranlar birara yüzde 71'e kadar yükseldi.

Türk Lirası ihtiyacını karşılamak için öğleden sonra döviz satışlarının artmasıyla gecelik oranlar biraz geriledi. Bankaların, dün yaklaşık 150 milyon dolarlık satış yaptığı tahmin ediliyor. Döviz satışlarının da etkisiyle interbankta gecelik faizler, önceki güne göre gerileyerek ortalama yüzde 48.5 düzeyine indi.

İMKB repo piyasasında ise gecelik oranlar, ortalama yüzde 64 düzeyinde gerçekleşti. Merkez Bankası da, nakit sıkışıklığını rahatlatmak için dün 219 trilyon artı rezervle açılan piyasaya 6 günlük repo ihalesiyle yaklaşık 215 trilyon lira verdi. Repoda ortalama bileşik faiz yüzde 81 oldu.

VERGİ ÖDEMELERİ

Bankaların bir katrilyonu bulan geçici vergi ödemelerinin, iki günlük takas nedeniyle asıl dün çözülmesinin piyasada nakit sıkıntısının doruğa çıktığı gözlendi.

Parası hazır olan bankaların, 15 Şubat itibariyle ödeyecekleri geçici vergi miktarını çek olarak takasa verip, bunu iki gün daha repoda değerlendirme yoluna gittiği konuşuluyor. Parası eksik olan bankalar ise nakit ihtiyaçlarını piyasadan karşılamaya çalıştılar.

Aranan paranın büyüklüğü gecelik oranların özellikle sabah saatlerinde yüksek seyretmesinde etkili oldu. Geçici vergi ödemeleri dün fiilen tamamlandı. Ancak ay sonuna doğru Hazine'nin yüklü dış borç ödemesi ile diğer vergi ödemeleri yüzünden gecelik oranların yüzde 50'nin üzerinde seyretmesi bekleniyor.

Parasızlıkla boğuşan piyasalarda gözler, bir taraftan da Merkez Bankası ile Hazine'nin dün öğleden sonra Ankara'da yaptığı toplantıdaydı. Merkez Bankası, yapılan açıklamaya göre, ihtiyacı olan parayı bundan sonra Hazine'den istemek yerine APİ yoluyla piyasadan karşılayacak.

Gecelik faizlerin yüksek seyretmesi, dün bono oranlarındaki düşüşü de frenledi. En fazla işlem gören 21 Şubat 2001 vadeli tahvilin faizi yüzde 40.9 düzeyinde kaldı.

BORSA 15 BİN SINIRINDA

Borsada düşüş trendi dün hızlanarak devam etti. Önceki gün seans içinde 16 bin puanı aşmasına karşın, gelen kár satışları ile 16 bin puanın altına inen endeks, dün hızlanan satışlarla 15 bin puan sınırına kadar geriledi.

İMKB endeksi, 492 puan kayıpla günü 15 bin 341 puandan tamamladı. Hisseler, ortalama yüzde 3.11 oranında geriledi. Endeks, özellikle ikinci seansta artan satışlarla birara, 15 bin 136 puana kadar indi. Borsada günlük işlem hacmi de, toplam 420 trilyon lira düzeyinde gerçekleşti.