Hayri Çetinkaya: Borsaya Yılmaz darbesi

Hayri ÇETİNKAYA

Piyasalarda dün Mesut Yılmaz şoku yaşandı. Yılmaz'ın DSP Lideri Bülent Ecevit'in hükümeti kurma görevini iade edebileceği yolundaki sözleri, piyasalardaki suni iyimserliği de birden ortadan kaldırıverdi. Borsa 353 puan birden düşüşle, 5 bin 457 puana geriledi. Hissiler yüzde 6 değer kaybetti. Bono faizleri, 1-2 puan yükseldi.

ANAP Lideri Mesut Yılmaz'ın dün partisinin grup toplantısında yaptığı, ‘‘Bülent Ecevit hükümet kurma görevini iade edebilir’’ şeklindeki açıklamaları piyasaları alt üst etti. Yılmaz'ın açıklamalarından sonra borsa hızlı düşerken bono faizleri yükselişe geçti.

Önceki gün yeni rekoruyla 5 bin 811 puandan kapanan borsa, dün tam 353 puan birden düştü ve 5 bin 457 puandan kapandı. Hisseler ise ortalama yüzde 6 oranında geriledi. Böylece son günlerde 20-30 puanlık artışlarla yükselen borsa, Yılmaz'ın beklenmedik açıklamaları ile, üç dört günde topladığı puanları da dün fazlasıyla geri vermiş oldu.

Borsada dünkü gerileme, son günlerin deyim yerindeyse, rekor düşüşüydü. Endeksteki gerilemeye paralel işlem hacminin fazla olması, biraz endişe verici bulunuyor. İlk seansta 84.2 trilyon, ikinci seasta da 107 trilyon olmak üzere, borsada toplam 191.5 trilyon liralık işlem hacmi gerçekleşti.

Hacmin bu kadar büyük gerçekleşmesi, satışların bugün de devam edebileceğini gösteriyor. Satışların büyük bir bölümünün, endekste ağırlığı olan banka, holding ve kamu hisselerinde yoğunlaştığı gözlendi. Söz konusu hisselerin kısa sürede çok fazla prim yapması da, satışları körüklüyor. Keza yatırımcılar, primli hisseleri buldukları fiyattan satmayı tercih etmesiyle, endeksteki kayıp da büyük olabiliyor.

Borsa sabah seansında bir süre önceki günkü seviyesine yakın, ama satış ağırlıklı seyretti. Birinci seansın sonuna doğru gelen satış baskısı, ikinci seansta ANAP liderinin hükümet beklentilerine ilişkin sözlerinin piyasada duyulması ile iyice arttı. Böylece ilk seansta İMKB endeksinde 127 puan olan kayıp, ikinci senasın sonunda tam 353 puana ulaştı.

Yılmaz'ın sözleri, sadece borsada değil, faiz cephesini de olumsuz etkiledi. Yılmaz'ın açıklamalarından sonra bono oranları, 1-2 puan birden yükseldi. Bono faizleir çeşitli vadelerde dün yüzde 94-96 düzeyine kadar çıktı.

RUSYA ETKİSİ

Rusya'da Devlet Başkanı Yeltsin'in Başbakan Primokov'u görevden alması ile ilgili gelişmelerin ise bizim piyasalarda ‘kısmen’ etkili olduğu söylenebilir.

Primakov'un görevden alınmasının asıl şoku, doğal olarak Moskova Borsası'nda yaşandı. Moskova Borsası'nda hisseler dün tam yüzde 16.4 oranında değre kaybetti.

Primakov, Avrupa borsalarında da düşüşlere yolaçtı. Paris Borsası'nda düşüş binde 2 gibi sınırlı kalırken, Frankfurt Borsası yüzde 1, Londra Borsası da binde 4 civarında değer kaybetti.

YILMAZ'IN BİLDİKLERİ

ANAP Lideri dün grup toplantısında, tam da Meclis başkanlığı seçimleri öncesinde yaptığı açıklamalar, finans çevrelerinde farklı yorumlara yolaçtı.

Yılmaz'ın, birden bire, Ecevit'in hükümeti kuramayacağından sözetmesi, dahası durup dururken, ekonomik gidişatın çok vahim olduğu yolundaki ifadeleri siyasette önümüzdeki günlerde çetin kavgaların habercesi olarak nitelendiriliyor.

Bir bankanın üst düzey yönetici, dünkü gelişmeler için, ‘‘Yılmaz, bizim duymadığımız, siyasi cephede çok önemli bazı bilgilere sahip olabilir. Böyle değilse, olası koalisyon ortaklarına karşı pazarlık şansını artırmak için böyle bir taktik izliyor olmalı’’ diyor.