Borsada ‘İŞ’ günleri

Hayri ÇETİNKAYA

Piyasalarda geçen hafta, siyasetteki kısır çekişmelerin azalmasının etkisiyle iyimserlik tekrar ön plandaydı. Geçen hafta bu iyimser atmosferde, faizler düştü, döviz ise yerinde saydı. Bu olumlu havaya karşın borsa ise binde beş oranında geriledi.

Önceki hafta yüzde 100'ün altına inen bono oranlarında, geçen hafta düşüş sürdü ve yüzde 93'e kadar geriledi. Gecelik oranlar da yüzde 80 düzeyinden yüzde 70'e kadar indi.

Döviz piyasalarında önceki haftalarda yaşanan hareketlilik yoktu. Dış borsalarda, Euro'nun yarattığı tedirginliğin de etkisiyle dolar, 1.79 mark seviyesinden 1.76 marka kadar geriledi. Doların dışarıda düşüşü, iç piyasaya yansıdı ve 251 bin lira seviyesinden haftayı kapattı. Doların dışarıda güç kaybetmesi, içerde de Alman Markı'nın hızlı prim yapmasına yolaçtı. Mark geçen haftayı, yaklaşık yüzde bir civarında prımle kapattı. Tasarruflarını dövizde tutanların markı seçmeleri, önümüzdeki günler için de doğru tercih olabilir.

Döviz ve faizin getirisinin azalması borsayı öne çıkarıyor. Borsada hisseler geçen haftayı binde 5 zararla kapatmasına karşın işlem hacmindeki artış dikkat çekiciydi. İşlem hacmi yüzde 15 artarak, 638 trilyon lira olarak gerçekleşti. Endeksin yerinde saymasına karşın işlem hacmindeki artış, ucuz fiyattan yoğun alımların göstergesi sayılıyor.

Geçen hafta borsanın beklemede kalmasının bir nedeni de İş Bankası (C) hisselerinin satışı. İş Bankası hisselerinin içerde ve dışardaki satışından 625 milyon dolar toplandığı biliniyor. İş Bankası hisseleri için sadece yerli yatırımcıdan 300 milyon dolar toplandı.

Bu paranın tamanının yeni yatırımcı aracılığı ile gelen taze para olduğu düşünülemez. İş Bankası hisseleri alımı için İMKB'den de para çıktı. Sonuçta devlet eliyle, piyasadan ciddi miktarda kaynak çekilmiş oldu.

ÖİB'İN ROLÜ

Geçen hafta satılan İş Bankası hisseleri, çarşamba gününden itiibaren borsaya geliyor. Fakat yatırımcı açısından asıl önemli gelişme, halka arz nedeniyle bir haftadır kapalı olan İş Bankası (C) hisselerinin işlemlerinin bugünden itibaren yeniden başlayacak olması. Bu hisseler borsada en son 31 bin liradan işlem görmüştü.

İMKB'de, bugünden itibaren İş Bankası (C) hisselerinde yeni bir dalgalanma yaşanabilir. Keza bu hisseleri 23 bin 400 liradan alan yerli yatırımcılar, bu fiyatın üzerindeki herhangi bir fiyattan borsadaki satışta kâr edeceği için hisseleri elinden çıkartmak isteyebilirler. Çoğunluğun bu düşünceyle hareket etmesi halinde hisselerin fiyatı hızla halka arz fiyatına doğru gerileyebilir.

Bu dalgalanma iki şekilde önlenebilir. Ya halka arzda yeteri kadar hisse alamayan yabancılar yoluyla veya ÖİB'in bu kez gerçekten ‘‘market maker’’ olarak ortaya çıkmasıyla. Yabancıların tavrını kestirmek zor. Fakat ÖİB isterse piyasayı ürkütmeden, böyle bir girişimi başlatabilir. ÖİB'in topladığı parayı geri vermesini kimse beklemiyor. Fakat iyi bir piyasa düzenleyiciliği örneği verebilir.

---