Hayri Çetinkaya: Borsa vergide oyuna geldi

Hayri ÇETİNKAYA

Uluslararası tahkim ve geç emeklilik reformlarının Meclis'te tıkanması geçen hafta piyasaları da kilitledi. Özellikle tahkim konusunun FP tarafından, siyasi yasaklı Erbakan'ın yeniden seçilebilmesi için pazarlık haline dönüştürülmesi ve ardından partilerarası uzlaşma görüşmelerinden uzun süre sonuç alınamaması, piyasalarda belirsizliği artırdı.

Borsa haftayı, son haftaların en düşük işlem hacmi (toplam 329.5 trilyon lira) ile kapattı. Bu rakam, önceki haftanın hacminden yüzde 40 daha düşük. Artan belirsizliğe karşın işlem hacmi düşerken, endekste çok hızlı bir gerileme yaşanmaması dikkat çekici.

Benzeri gelişmeler, faiz cephesinde de gözlendi. Belirsizliğe karşın bono oranlarında büyük sıçrama gözlenmedi. Bono faizi, yüzde 95 seviyesindeki seyrini korudu.

Bunlar, Meclis'te partilerarası pazarlıklarda ortaya çıkan tıkanmalara karşın piyasalarda, reformların gerçekleştirileceğine olan inancın hala devam ettiğinin açık göstergesi.

Zaten geçen hafta piyasalar kapandıktan sonra hükümetin, Erbakan'a siyasi özgürlük karşılığında tahkim konusunda uzlaştığı yolundaki haberler de, piyasaları reform umutları konusunda haklı çıkarıyor.

Varılan uzlaşma gereğince, tahkim yarın Meclis'te görüşülebilecek. Beklentileri tekrar canlandırabilecek olan bu gelişme, özellikle borsada yeni bir hareketi de başlatabilir.

Şimdi yerli, yabancı herkes, Ankara'dan gelecek haberleri bekliyor. Beklenmemekle birlikte, reformlar konusundaki olumsuz bir gelişme ise piyasaları iyice karıştırabilir.

Geçen hafta piyasada yaşanan kilitlenmede, borsada beklenen vergi ertelemesinin yapılmamasının büyük payı var. Hükümetin piyasaları canlandırmak adına vergide yaptığı yeni düzenlemede, faiz ve repo gelirleri için beyan zorunluluğu kaldırılırken, borsada günlük işlemlerden sağlanacak kazançları vergilendiriliyor.

BORSACILAR UZUN SÜREDİR SESSİZ

Maliye Bakanlığı'nın bir süredir üzerinde çalıştığı bu düzenlemelere borsacıların uzun süre herhangi bir açıklama yapmamıştı. Geçen hafta sonu Borsa Aracı Kurum Yöneticileri ile yaptığımız sohbette bunun da nedeni ortaya çıktı.

Borsacılar, bono ve repoda olduğu gibi borsa vergisinin de ertelenmesi yolundaki isteklerine Maliye Bakanlığı yetkililerinden, ‘‘tamam düzeltiriz, endişe etmeyin’’ sözünü almışlar. Maliye, vergi iyileştirmesi sözü verirken, borsacılardan ayrıca, bu konuyu kamuoyunda, yüksek sesle tartışmamalarını da istemiş.

Bu yüzden borsacılar da, verilen sözlerin tutulacağı inancıyla, uzun süre sessiz kalmayı tercih etmişler. Ancak Maliye Bakanlığı'nın düzenlemesinde, vergi muafiyetinin enaz üç ay elde tutma koşulunun korunarak, 4 yıl uzatılacağını öğrenince, oyuna getirildiklerini düşünmeye başlamışlar.

Dahası, biraz geç olmakla birlikte, seslerini duyurmak için ulaşabilecekleri herkesin kapısını çalmaya hazırlanıyorlar. Keza mevcut haliyle piyasada büyük bir eşitsizlik yaratacak olan vergi düzenlemesiyle, paranın bundan sonra borsadan kaçacağına ve açık adresinin repo ve mevduat olacağına inanıyorlar.