Hayri Çetinkaya: Borsa sıkıyönetimle açılıyor

Hayri ÇETİNKAYA

Borsa'da bir haftalık aradan sonra bugün tekrar açılıyor. Deprem felaketinin ardından 17 Ağustos tarihinden itibaren, üç kez uzatılarak, bugüne kadar işlemlere kapatılan borsayı zor bir sınav bekliyor.

Faiz ve döviz piyasalarında, sürekli açık kaldığı için, deprem felaketinin yarattığı olumsuzluklar kısmen hazmedilmiş durumda. Deprem sonrasında yüzde 112'ye kadar yükselen bono oranları dün yüzde 105 seviyesindeydi. Yüzde 80'in üzerine çıkan gecelik faizler de tekrar yüzde 70'lere geriledi. Döviz ve faizde fırtına şimdilik kısmen hız kesmiş durumda. Fakat felaket sonrasında bugün ilk kez açılacak olan borsada, bir süre şok dalgalanmalar yaşanabilir. Bir kaç seans yaşanabilecek düşüşlerden sonra borsada da dengeler, yavaş yavaş yerine oturmaya başlayacaktır.

ÖNLEM PAKETİ

Borsa Başkanı Osman Birsen, işlemlerin bugün başlaması nedeniyle yaptığı açıklamada ‘Şimdi kişisel çıkarlarım paniğin ve korkunun değil, serinkanlılığın, rasyonel düşünmenin gayret, dayanışma, toplumsal çıkarların öne çıkarılması zamanıdır’ dedi. Borsa Başkanlığı, hisse senedi piyasasının yeniden açılması öncesinde, hızlı düşüşleri frenlemek için bazı önlemler aldı.

Bunlar arasında, açığa satışların bir süre yapılamayacak olması yeralıyor. İMKB Başkanlığı'nın kararına göre, Hisse Senetleri Piyasası'nın açılışını izleyen üç işgünü boyunca satış emirlerinde Takasbank nezdinde depo şartı aranacak. Takasbank'ta karşılığı bulunmayan satış emirleri gerçekleştirilmeyecek. Böylece, borsada bazı uyanıkların aynı hisseyi sabah satıp, akşam çok daha düşük fiyatlardan yerine koyma oyunları kısmen önlenebilecek.

Borsa Başkanlığı, kredili işlemlere konu olacak hisse senedi listesini de genişleterek, İMKB'de işlem gören tüm şirket hisselerini kapsamasını kararlaştırdı. Bu likidite açısından yerinde bir karar.

İMKB-30 ve İMKB-100 endeksleri oluşturan hisselerin işlem sırası, piyasanın açılışından itibaren, kesintisiz olarak beş işgünü kapalı kalanların, kapsamında bulundukları endekslerden çıkarılması da karara bağlandı. Ayrıca, zarar belirleme çalışmaları nedeniyle 1 Eylül'e kadar işlem görmeyecek olan Tüpraş'ın yanısıra, istenen bilgileri İMKB'ye göndermeyen şirketlerin sırası da, bu bilgiler gönderilinceye kadar kapalı tutulacak.

SPK:SERİNKANLI OLUN

Borsada bugün işlemlerin tekrar başlayacağını duyuran SPK Başkanı Muhsin Mengütürk de, yatırımcıların bilgileri doğru değerlendirerek, serinkanlı ve basiretli hareket etmelerini önerdi.

Borsa Aracı Kurumları Yöneticileri Derneği ise, yaptığı yazılı açıklamada, SPK, İMKB ve şirketlerden yapılacak açıklamaları yakından takip etmeleri ve içinde bulundukları psikolojik koşulların dışında kalarak, yatırım kararlarını vermeleri gerektiğini duyurdu.

Her piyasanın alıcısı da satıcısı da olacak. Ülke ekonomisi bu zor koşulları da bir şekilde aşacağına göre, borsada yaşanacak hızlı dalgalanmalar, orta vadeli yeni portföy oluşturulması için fırsat da olabilir.

Tüpraş hesabı tutmayanlar..

İki gün daha ertelenmemiş olsaydı, İMKB, salı günü açılmış olacaktı. Hafta başında çıkan yazımızda, borsa şirketlerinde çok büyük hasar olmadığını, ancak borsada yerli ve yabancı büyük grupların yanısıra küçük yatırımcının da yakından takip ettiği Tüpraş'ta çok büyük zarar rakamlarının konuşulduğuna yer verdik. Yazımızda, ekonomideki zarar tahmini için de 15-20 milyar dolarlık rakamlardan bahsedildiğini hatırlattık. Bu olumsuz ortamda açılacak borsada, bazı petrol tankları yanan Tüpraş'ın hisselerindeki satış dalgasının bile endeksi alt üst etmeye yeteceğine değinerek, İMKB Başkanlığı'nın, hisse senedi işlemlerini, belirsizlik biraz daha azalıncaya veya durum biraz daha netlik kazanıncaya kadar, hiç değilse birkaç gün daha erteleyebileceğini önerdik.

SPK ve İMKB Başkanlığı ise, etkili olup olmadığını bilmiyoruz ancak söz konusu yazımızın çıktığı gün borsanın iki gün daha kapalı tutulmasını, çok farklı hasar miktarları ortaya atılan Tüpraş'ın sırasının da, kesin zarar rakamı belirlenmesi için 1 Eylül tarihine kadar kapatılmasını kararlaştırdı.

SPK ve Borsa Başkanlıkları bu kararla, yatırımcıların özellikle Tüpraş'taki zarara ilişkin belirsizlikten olumsuz etkilenmesini önledi. Yatırımcı, şirketin açıklayacağı kesin zarara göre, daha sağlıklı karar verme fırsatı yaratıldı.

Fakat hafta başındaki yazımızdan, nedense bazıları çok rahatsız olmuş. Borsanın birkaç gün daha kapalı kalmasının yanısıra, Tüpraş'ta da kesin zarar belirleninceye kadar işlem yapılmaması, bazı oyuncuların belirsizlikten doğabilecek kazanç hesaplarını aksatmış olabilir. Kim bilir?

Piyasaları özümsediğine inanan bazı uyanık yatırımcılar, işlerini her ortamda kılıfına uydurabilir. Biz ise daha sağlıklı karar vermelerini sağlamak için küçük yatırımcıların cephesinde yer almaya devam edeceğiz.