Hayri Çetinkaya: Borsa patladı, faizler iniyor

Hayri ÇETİNKAYA

Borsa tam 491 puan birden artarak 5 bin 620 puana çıkarken hisseler ortalama yüzde 9.59 oranında prim yaptı. Bono oranları 5-6 puan birden kayıpla yüzde 92'ye kadar geriledi. Gecelik repo ve faiz oranları da yüzde yüzde 56'ya kadar indi.

GEÇEN haftayı vurgun söylentilerinin gölgesinde geçiren piyasalar, bu haftaya daha umutlu başladı. Hükümetin reform yolunda attığı adımlardan umutlanan borsada dün kelimenin tam anlamıyla, patlama oldu. İyimser beklentiler faizlerde de hızlı bir düşüş getirdi.

IMF'den belge sızdırılarak büyük vurgun gerçekleştirildiği iddiaları ve ardından Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay'ın intihar girişimi nedeniyle geçen hafta sarsılan borsa, dün sabah alımlarla yükselerek açıldı.

Borsada alımlar seans boyunca devam etti ve endeks ilk seansı, geçen hafta sonuna göre 371 puan artışla, 5 bin 499 puandan tamamladı. İlk seans sonunda hisseler ortalama yüzde 7.2 oranında primle kapattı.

İlk seansta işlem hacminde de, son haftalarda günlük toplamda ulaşılamayan rakama ulaşıldı. İlk seansta, 104.9 trilyon liralık işlem hacmi gerçekleşti.

Borsada ikinci seansın açılışında ilk seanstaki hızlı çıkış nedeniyle kár amaçlı satışlar yaşandı. Ancak bu satışların karşılanması ile endeks kapanışa doğru tekrar yükselişe geçti. Seans sonuna gelindiğinde borsa, tam 491 puanlık artışla, 5 bin 620 puana ulaştı. Hisselerin günlük ortalama artışı da tam yüzde 9.59 oranında arttı.

455 MİLYON DOLAR

İkinci seansta işlem hacmi ilk seanstakinin biraz altında, 89 trilyon lira düzeyinde gerçekleşti. Böylece günlük işlem hacmi de toplam 194.4 trilyon (455 milyon dolar) lirayı buldu. Bu, borsada son haftalarda, bir günde gerçekleştirilen en yüksek işlem hacmini oluşturuyor.

Endeksin yanısıra hacimdeki artış, borsaya taze para girişinin de göstergesi olduğu için sevindirici bulunuyor.

Sadece borsada değil, faiz cephesindeki gelişmeler de son derece sevindiriciydi. Bono faizleri sabah saatlerinde yabancı kaynaklı alımların da etkisiyle hızla düşerek açıldı. Çeşitli vadelerde bono faizleri, 6-7 puan gerileyerek yüzde 92'ye kadar indi. Öğle saatlerinde gelen kár amaçlı satışların etkisiyle biraz yükselerek yüzde 94'e kadar yükseldi. En aktif 23 Ağustos 2000 vadeli kağıdın faizi gün sonunda yüzde 93.8 oranında kapandı.

REPO YÜZDE 56

Bono faizlerinin yanısıra, gecelik oranlarda da hızlı düşüş yaşandı. Gecelik repo oranları, geçen hafta sonuna göre 7 puandan fazla gerileyerek yüzde 56'ya indi. Stopajsız gecelik repo, yüzde 56.6 oranında günü kapatırken, stopajlı repo oranı yüzde 62.8 oldu.

Bankalararası Türk Lirası piyasasında gecelik faizler de 5-6 puan birden geriledi. Gecelik faizler en düşük yüzde 59 düzeyine kadar gerilerken, gün sonunda hafif yükselerek yüzde 64'e çıktı.

Gecelik oranlardaki düşüşte, piyasada nakit sıkıntısı olmamasının yanısıra, önümüzdeki günlerde interbankta gecelik faiz kotasyonlarında yeni indirime gidileceği yolundaki beklentiler de etkili oldu.

Piyasanın morali neden yükseldi?

PİYASALARDAKİ iyimserlik, hükümetin reform yolunda attığı adımlara bağlanıyor. Dünkü gelişmelerin temelleri geçen haftanın son gününde atıldı.

Geçen hafta Bakanlar Kurulu'ndan emeklilik yaşının IMF'nin istekleri doğrultusunda yükseltilmesi kararı ve memur maaş zammının da bütçe rakamlarını zorlamayacak düzeyde geçmesi, piyasaları umutlandıran nedenlerin başında geliyor.

Özelleştirme konusunda dün İstanbul'da ÖYK kurmaylarının yaptığı açıklamalar da borsada özellikle kamu hisselerinde alımları artırdı.

Bonoda ise geçen hafta cuma günü gelmeye başlayan ve dün devam eden yabancı alımları faizlerdeki inişi hızlandırdı. Faizlerdeki hızlı düşüşün bir nedeni de, Merkez Bankası'nın interbankta, önümüzdeki günlerde yeni bir kotasyon indirimine gideceği yolundaki beklenti.

Vergi yasası ile ilgili piyasaları rahatlatacak şekilde yapılacağı yolundaki beklentiler de, umutları ve iyimserliği artıran gelişmeler arasında sayılabilir.

Dört günde yaklaşık 1000 puan artan borsada bugün kár amaçlı satışlarla düzeltme yaşanabilir.