Hayri Çetinkaya: Borsa’nın depremi 10.3

Hayri ÇETİNKAYA

Deprem felaketinin hemen ardından borsada geçici olarak durdurulan işlemler dün sabah tekrar başladı. Ve borsa deprem felaketini, 9 günlük gecikmeyle dün yüzde 10.38 oranında kayıpla yaşadı.

Deprem felaketi öncesinde, 16 Ağustos Pazartesi günü 5 bin 807 puandan kapanan İMKB Endeksi, dün 603 puan kayıpla 5 bin 204 puana geriledi.

Borsa dün sabah şok satışlarla 5 bin 714 puandan açıldı. Daha ilk dakikalarda pek çok hisse senedi, seans içi en düşük değerleri olan taban fiyatlara geriledi. İlk seansın sonuna kadar da, çok fazla işlem gerçekleşmeyen hisselerin tabana inen fiyatlarında bir değişiklik olmadı. İlk seansın sonunda endeks, 576 puan birden kayıpla 5 bin 230 puana geriledi. Hisselerin, birinci seansın sonunda ortalama kaybı yüzde 9.9 oldu.

İlk seansta beklenen şok düşüşe karşın, özellikle çimento, cam, demir çelik ve boya başta olmak üzere inşaat sektöründe faaliyet gösteren şirket hisselerindeki büyük hareketlilik dikkat çekti. Borsadaki genel düşüşe karşın bazı çimento hisselerinin, en yüksek değerleri olan tavan fiyatlardan satıcısız olduğu gözlendi.

Borsada birinci seansta yaşanan yaklaşık yüzde 10'luk şok düşüş, sadece 17.9 trilyon liralık işlem hacmiyle gerçekleşti. Hacmin düşüklüğü, bu olumsuz atmosferde, alıcı olmamasına bağlanıyor.

TEPKİ ALIMLARI

İkinci seansın ilk dakikalarında da satışlar aynı hızla devam etti. Ve endeks ikinci seansın daha ilk dakikalarında 5 bin puanın altına inerek, 4 bin 952 puana kadar geriledi. Seans içinde hisselerin ortalama değer kaybı birara yüzde 14'ün üzerine çıktı.

Öğleden sonraki seansın ikinci yarısından itibaren, düşük fiyatlardan gelmeye başlayan tepki alımları ile toparlanan borsa, 5 bin puanın üzerine yükseldi. Endeks kapanışa kadar da önemli bir destek noktası olarak görülen 5 bin puanın üzerinde seyretti ve günü, 5 bin 204 puandan tamamladı. Gün sonunda hisselerin ortalama kaybı ilk seanstaki kaybının biraz üzerinde yüzde 10.38 düzeyinde gerçekleşti.

İkinci seansta, düşük fiyatlardan gelen alımlarla işlem hacmi de ilk seanstakinin çok üzerinde gerçekleşti. 83.3 trilyon lirası ikinci seansta olmak üzere günlük toplam işlem hacmi de 101.2 trilyon lirayı buldu. İlk seanstaki hızlı gerilemeye karşın ikinci seansta düşüşün sınırlı düzeyde kalması, önümüzdeki günlerde şokun daha küçük dalgalarla atlatılabileceği görüşünü güçlendiriyor.

MARMARA'yı yıkan deprem felaketinin ardından 9 gün sonra dün açılan Borsa, yüzde 10.3 oranında düştü. Deprem öncesi 5 bin 807 puandan kapanan endeks, 603 puanlık kayıpla 5 bin 204 puana geriledi.

Faiz yüzde 103'e düştü

DEPREM felaketinin yolaçtığı olumsuz etkilerin hazmedildiği faiz ve döviz piyasalarının seyri borsanın aksine olumluydu. Deprem felaketinin artık ikinci planda kaldığı bono cephesinde, özellikle sosyal güvenlik reformunun Meclis'te kabul edilmesiyle alımların geldiği ve oranların biraz gerilediği gözlendi. Piyasada en fazla işlem gören 23 Ağustos 2000 vadeli tahvilin faizi, önceki güne göre yaklaşık 3 puan düşüşle yüzde 103'e geriledi.

Sosyal güvenlik tasarısının yasalaşması eylülde, IMF ile yapılması öngörülen görüşmeler öncesinde, anlaşma umutlarını artıran bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

Merkez Bankası'nın açık piyasa işlemleri ile yaptığı fonlama sayesinde piyasayı nakit açısından rahatlatması da, faizlerdeki düşüşü destekleyen gelişme oldu.

Bono oranlarının yanısıra, gecelik faizler de düşmeye başladı. Gecelik faizlerdeki düşüşte, Merkez Bankası'nın fonlamasının yanısıra, bankaların nakit ihtiyaçlarını karşılamak için döviz satışını tercih etmelerinin de büyük payı var. İnterbankta, sabah yüzde 73 düzeyinde gerçekleşen gecelik faizler, yüzde 65'e kadar geriledi.

Bankaların nakit ihtiyaçlarını döviz satarak karşılama yoluna gitmeleri, dış borsalarda 1.87 markın da üzerine çıkmasına karşın doların içerde yükselmesini frenledi. Bu yüzden Merkez de, günlük devalüasyon oranını tutturmak için döviz interbankına alım yönünde müdahale etme gereğini duydu.