Hayri Çetinkaya: Borsa Çin'le gitti geldi, 6000'i devirdi

Hayri ÇETİNKAYA

Borsa, sonunda 6 bin puanı da aştı. Borsa endeksi dün 13 puan daha artarak yeni tarihi zirvesi olan 6 bin 3 puana ulaştı. Çin'in kredi notunun düşürüldüğü yolundaki haberlerle önce düşen borsanın, rekora ulaşmasında, Başbakan Bülent Ecevit'in açıklamaları etkili oldu.

Piyasalarda Çin'deki son gelişmeler yüzünden bozulan moralleri Başbakan Bülent Ecevit düzeltti. Piyasalar, uluslararası derecelendirme şirketi Standart&Poors'un, Çin'in döviz borçlanma notunu düşürdüğü yolundaki haberlerle güne kötü bir başlangıç yaptı.

Piyasalar, Çin'in kredi notunun düşürülmesinin devalüasyon baskısının da önümüzdeki dönemde artarak süreceği endişelerini beraberinde getirdi. Çin korkusunun biraz da abartılarak konuşulmaya başlaması, borsada sabah saatlerinde satışları artırırken, önceki gün yüzde 90'a kadar gerileyen bono oranlarının da yükselmesine yolaçtı.

Önceki gün 5 bin 990 puanla yeni zirvesine ulaşan borsa, sabah seansına satışlarla başladı. Seansın ilk yarısında Çin'le ilgili olumsuz gelişmelerin de etkisiyle endeks birara 5 bin 787 puana kadar geriledi. İlk seansın sonlarına doğru biraz toparlanan borsa, birinci seansı, tam 110 puanlık kayıpla 5 bin 898 puandan tamamladı. Kár amaçlı satışlar için de Çin korkusunun bahane edildiği ilk seansta hisseler, ortalama yüzde 1.8 oranında geriledi. İlk seanstaki yoğun satış dalgasında, işlem hacmi 59.3 trilyon lira gibi oldukça düşük düzeyde gerçekleşti.

FARKLI SEANSLAR

Piyasaların havası öğleden sonra birden değişti. Sabah seansında, Çin korkusunun abartılmasının da etkisiyle tamamen karamsarlığın hakim olduğu piyasaların seyri, öğleden sonra birden tersine döndü.

Öğle saatlerinde Ecevit ve Maliye Bakanı Sümer Oral'ın reformlar konusunda herhangi bir taviz vermelerinin söz konusu olmadığı yolundaki açıklamaları, öğleden sonra piyasalarda morallerin hızla düzelmesine yolaçtı. Özellikle Ecevit'in emeklilik yaşında düşüşün söz konusu olmadığına ilişkin sözleri borsada alımları artırdı.

İkinci seansa 5 bin 900 puandan alımlarla başlayan borsa, kapanışa doğru alımlar hızlandı. Yine kamu ve holding hisselerindeki işlemlerle endeks, kapanışta, 6 bin puanı da aşmayı başardı. İkinci seansı yüzde 1.8 oranında zararla kapatan borsa, ikinci seansı yüzde 2'lik primle tamamladı. Aslında borsada dün iki seansta toplam 220 puandan fazla dalgalanma yaşandı.

İlk seansta 60 trilyon liranın altında gerçekleşen işlem hacmi de, ikinci seansta artan iyimserliğe paralel 93.7 trilyon lirayı buldu. Borsada morallerin düzelmesinde, incelemelerde bulunmak üzere Ankara'ya gelen S&P'nin, Türkiye'nin kredi notunu artırabileceği yolundaki beklentiler de etkili oldu.

Borsadaki iyimserlik dün öğleden sonra faiz cephesinde de yaşandı. Sabah saatlerinde yine Çin korkusu ile 2-3 puan birden artarak yüzde 93'e kadar yükselen bono oranları, öğleden sonra gelen alımlarla yüzde 92 seviyesine geriledi. Tahkim kararı ile ilgili Anayasa değişikliği ve hükümetin vergi düzenlemelerine ilişkin çalışmaları önümüzdeki günlerde tamamlanması bekleniyor. Özellikle tahkimle ilgili Anayasa değişikliğinin gerçekleşmesi borsada yükselişi hızlandırabilir.

S&P kredi notu için geldi

Uluslararası derecelendirme şirketi Standard and Poor's (S&P) heyeti, incelemelerde bulunmak üzere Türkiye'ye geldi. S&P'nin ziyareti, hükümetin reformlar için radikal adımlar atmaya başladığı bir sırada gelişi, Türkiye'nin kredi notunda değişikliği de gündeme getirebilir.

Ankara'ya gelen S&P heyeti, ekonomi bürokrasisi ile temaslarına dün başladı. Heyet, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Merkez Bankası, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), Eximbank yetkilileri ile biraraya gelecek. Görüşmelerde, Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu durum, hükümetin enflasyonu düşürmek amacıyla izlediği ekonomik ve mali program, özelleştirme faaliyetleri ve bütçe öngörüleri ele alınacak. Ankara'da ekonomi bürokrasisi ile görüşmelerini bugün tamamlayacak olan S&P heyeti, daha sonra İstanbul'a geçerek yarın özel sektör ve bankacılık çevreleri ile görüşecek. Hafta sonunda Türkiye'den ayrılması beklenen heyetin yapacağı temaslar, Türkiye'nin mevcut kredi notunun gözden geçirilmesi açısından önem taşıyor. S&P, Ağustos 1998'de B artı (olumlu) olarak açıkladığı Türkiye'nin kredi notunu, Ocak 1999'da B durağan olarak değiştirmişti.