200 milyon dolarlık kredi dedikodusu

Hayri ÇETİNKAYA

Global kriz yüzünden, son dönemde bizim borsanın en büyük aracı kurumlarından Global Menkul Değerler'in başı dertten ve dedikodudan kurtulmuyor.

Borsadaki hızlı çöküş nedeniyle İMKB'de de eylül sonlarına doğru, bazı aracı kurumların zora düştüğü öne sürülmüştü. Sıkıntıda olduğu söylenen aracılardan biri de, Global Menkul Değerler'di. O günlerde, bu tür söylentiler üzerine şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kutman, bir basın toplantısı düzenleyerek, herhangi bir sorun yaşamadıklarını, sapasağlam ayakta olduklarını rakamlarla açıklama gereği duymuştu.

Borsada bugünlerde, işlerin bir ay öncesine göre, biraz daha iyi olduğu söylenebilir. En azından hızlı düşüş nedeniyle karşılaşılan sıkıntılar, bir şekilde çözüldüğü veya kanıksandığı için bir ay öncesindeki kadar piyasada fazla söylenti dolaşmıyor.

Fakat geçtiğimiz günlerde kulağımıza gelen bir söylenti, bizi yine Global Menkul Değerler'e yöneltti. Aslında iddia çok büyüktü. Söylenene göre, borsadaki son çöküşte büyük yara alan Global Menkul Değerler, kurtarılmıştı. Bu aracı kurumun Emlak Bankası'nın ortak olduğu bir banka üzerinden üstelik de 200 milyon dolara yakın kaynak aktarılarak kurtarıldığı söylentisi, biraz daha ciddi hale getiriyordu.

Özellikle işin içinde Emlak Bankası'nın adının geçmesi kafamızda oluşan soru işaretlerini artırıyordu.

Aslında bu söylenti, gerçek de olabilirdi. Neden olmasın ki.. ABD Merkez Bankası (FED) da, ülkenin en büyük yatırım bankalarından biri olan Long Term Mangement Capital'i (LTMC), yaklaşık 3 milyar dolarlık bir kaynak aktararak kurtarmıştı. FED'in LTCM operasyonu ile amacı, bu şirketi kurtarmaktan çok, piyasalardaki zararını önlemekti.

Ödenmiş sermaye, işlem hacmi, işlem miktarı, yabancı fonlarla bağlantıları dikkate alındığında İMKB'nin en büyüğü durumunda olan Global Menkul Değerler'in de zora düşmesi halinde, kurtarılmasından doğal bir şey olamazdı. Çünkü böyle bir operasyonla kurtulan Global'den çok piyasalar olur.

Konuşulanlara göre, Global menkul Değerler'e Emlak Bankası'nın da ortağı olduğu yurtdışındaki bir banka üzerinden, tam 200 milyon dolar kredi aktarılmıştı. Böylece Global de nakit sıkıntısından kurtulmuştu.

Fakat FED, LTCM'i kurtardığını açıklamasına karşın, bizim yetkililerden Global operasyoni ile ilgili bir bilgi gelmedi.

Biz de böyle bir operasyonun olup olmadığını muhataplarına, Emlak Bankası ve Global Menkul Değerler yöneticilerine sorduk.

Emlak Bankası Genel Müdürü Erdin Arı, ‘‘bu söylenti benim de kulağıma geldi, fakat gerçekle uzaktan yakından ilişkisi yok’’ diyor.

İddialara biraz sinirlenen Arı şunları söyledi:

‘‘Kredi aktarıldığı iddia edilen Fransa'daki bankanın, biz sadece yüzde 20 ortağıyız. Aynı bankanın diğer Türk ortaklarının payları bizden büyük. Zaten Emlak Bankası, tek başına böyle bir karar da alamaz.’’

Mehmet Kutman da, iddiaların ciddiye alınır tarafı olmadığını söyledi. Dahası tüm kredilerini kapattıklarını belirten Kutman, erken davranarak aldıkları önlemler sayesinde, şu anda piyasada en iyi durumda Global'in olduğunu sözlerine ekledi.