Paylaş
NEW YORK-Broadway; Manhattan adasını kuzeybatıdan güneye kadar hafif çaprazlama kat eden upuzun bir cadde.
Bu caddenin bütün dünyada bilinmesinin nedeni ‘‘Tiyatro áleminin merkezi’’ olmasındandır.
Caddenin, 25 kilometre uzunluğunda, 4 kilometre genişliğindeki adanın ortalarında 7'nci cadde ile kesiştiği yer, dünyanın en ünlü tiyatrolarının bulunduğu bölgedir.
Broadway ve çevresinde (Amerika'da buna Broadway dışı diyorlar) 400'e yakın tiyatro var.
Bu irili ufaklı tiyatrolarda dünyanın en ünlü müzikalleri, oyunları sahneleniyor.
Bir tiyatro sever için düş álemi olan Broadway'in ilk tiyatrosu The Empire Theatre perdelerini 25 Ocak 1893'te açtı.
Bu ünlü tiyatro o gün bugün perdelerini kapamadı.
Tam 107 yıl... Dile kolay.
Broadway Hollywood'a açılan tek kapıdır aynı zamanda.
Sinemanın yıldızlarının tümü Broadway tiyatrolarında yıllarca sanatsal çile çekip pişmişler, ondan sonra dünyaca ünlü oyuncular olmuşlardır.
Bugün binlerce genç kız, delikanlı küçük bir rol kapabilmek umuduyla Broadway kaldırımlarını aşındırmaktadır.
Drama okullarını bitiren her oyuncu adayı Broadway'de şansını yakalayabilmek için gündüzleri orada burada en ağır işlerde çalışmaktadırlar.
Bir yandan da tiyatrolardan ufak bir rol için haber beklemektedirler.
Şans kimine güler, kimine gülmez.
* * *
Broadway sahnelerinde kendini gösterenler hemen Hollywood'un dikkatini çeker.
O zaman bir başka parıltılı dünyanın kapıları aralanır onlar için.
Gelmiş geçmiş Hollywood starlarının çoğu Broadway'de ter dökmüş, mesleğin çilesini çekmiştir.
Amerika'da bizdeki gibi kolay şöhret yolları yoktur. Hollywood bugün bütün dünyayı etkileyebiliyorsa bunda ona oyuncu yetiştiren Broadway tiyatrolarının rolü büyüktür.
Bu cadde öylesine çarpıcı ki insanın dolaşırken başı dönüyor. Rengárenk ışıklar içindeki yüzlerce ünlü tiyatronun önünden geçerken büyüleniyorsunuz.
Biliyorsunuz ki dünyanın en ünlü tiyatrocuları, sinema starları bu kapılardan geçmişler.
Düşünün, her gece perdelerini açan yüzlerce tiyatro tıklım tıklım doluyor.
Broadway'deki oyunları izlemeye kalksanız bitirinceye kadar yüzlerce yeni oyun başlamış oluyor.
Bazı oyunlar ise yıllarca sürüyor. Örneğin geçtiğimiz ay perdelerini kapatan Cats Müzikali tam 7 bin 485 kez sahnelendi.
Bu inanılmaz bir rekor.
‘‘Les Miserables’’ (Sefiller) 5634 kez sahnelendi. ‘‘Cats'in rekorunu kırabilir’’ deniyor.
Bilet fiyatları yer durumuna göre 35-40 dolar arasında değişiyor.
Türkiye'de bu kadar pahalı tiyatro yapmaya kalksanız sanırım her gece üç beş sıraya oynarsınız.
* * *
Broadway'den, dünyanın sanat merkezinden iş álemine geçelim.
Manhattan adasının güney ucu ise parasal açıdan dünyanın yönetildiği yer.
Amerika'nın bütün finans kuruluşları, banka genel merkezleri bir mahalle küçüklüğündeki bu bölgede bulunuyor.
Ünlü Wall Street de burada yer alıyor.
Bir sürü geri kalmış veya kalkınmakta olan ülkelerin kaderi Manhattan'ın güney ucundaki bu mahallede çiziliyor.
Ada'nın kuzeyinde ise yine bize yabancı olmayan bir bölge yer alıyor. Ünlü Harlem.
Harlem bir zamanlar yoksul zencilerin yaşadığı bir bölgeydi. Dünyanın en ünlü basketbolcuları, boksörleri Harlem sokaklarında başıboş dolaşan gençler arasından çıkardı.
Beyazlar Harlem'e gitmekten korkarlardı.
Ama şimdi Harlem artık eskisi gibi değil.
New York Belediyesi bu bölgeye büyük yatırımlar yaparak elini yüzünü düzeltmiş.
Manhattan'ın bu köşesi bir başka álem.
Dünyanın kalbi sayılan bu küçük adayı bir yazıya sığdırmak olanaksız.
Ama ben Amerika yazılarımı burada noktalıyorum. Türkiye'yi özledim. Bir sonraki yazı Türkiye olacak.
Paylaş