Türkiye’de 65 yıl önce de yılbaşı ilanı verilir miydi?
Yılbaşının kutlanması Türkiye’de sanıldığı kadar yeni bir alışkanlık değil. Çok kültürlü toplumun etkisiyle yeni yıl kutlamaları Osmanlı döneminde bile yadırganmazdı.
Osmanlı’da devlet ve bürokrasi nezdinde yılbaşına ilgi, bazı kaynaklara göre 1800’lerin başından itibaren başlar. Bir kaynağa göre 1829’un yılbaşı günü İstanbul’daki İngiliz elçisinin Haliç’te bir gemide verdiği baloya Osmanlı devlet adamlarının katıldığı yer alır.
Yatsı namazını Tersane Divanhanesi’nde kılan Osmanlı paşalarının sandallarla balonun verileceği gemiye gidip yılbaşı kutlamasına katıldıkları ve ertesi gün Serasker Hüsrev Paşa’nın kendisine baloyu soran Kazasker Yahya Bey’e, katıldığı balonun kâfir işi olduğunu ancak resmi görevi dolayısıyla katılmak zorunda olduklarını anlatır.
Toplumsal Tarih Dergisi’nde Osmanlı’dan günümüze yılbaşı kutlamaları şöyle anlatılır:
“Refik Halid Karay, Müslüman halkın yılbaşı eğlenceleriyle işgal ve mütareke devirlerinde tanıştığını söyler. Yabancı ordu komutanlarının düzenlediği kutlamalarla İstanbul halkı saat 24:00’de ışıkların söndürülmesiyle tanışır.
Miladi takvime geçilen 1926 yılını 1927’ye bağlayan gün hafta sonuna, yani cumaya denk gelmişti. O yıl yapılan eğlenceler büyük ilgi gördü. Elektrik idaresi ilk kez o gece kentin ışıklarını bir dakika söndürme geleneğini başlattı.
İlk özel yılbaşı piyangosu 1931 yılında ‘Teyyare Piyangosu’ adıyla düzenlendi.”
Firmaların gazetelere yeni yıl kutlama ilanları vermeleri de eski bir gelenek. Hürriyet gazetesinin yayınlanmaya başladığı 1948 yılından itibaren sayfalarında bu tür ilanlara rastlamak mümkün. Aşağıda 65 yıl öncesinden itiraberen onar yıllık dilimler halinde çeşitli nostaljik yeni yıl kutlama ilanı örnekleri görebilirsiniz.
1950’ler
1960’lar
1970’ler
1980’ler
