En ‘kalbi duygular’ hangi millette?

İngiliz The Independent’da yayımlanan, Gallup tarafından hazırlanmış bir araştırma, bir sanatçı olarak ziyadesiyle ilgimi çekti. Malumunuz, sanatçılar duygusal insanlardır denir. Balık burçları da fena halde hissidir, bir ağlarlar bir gülerler filan der çok değerli bilim dalı astrolojinin üstatları. Bilim değil deyince bozuluyorlar, evet.

Bu sebeplerden Balık burcu bir sanatçı olarak bendenizin kariyerim boyunca hep duygusal tepkiler, delimserek kararlar vermesi beklenmiş, akıl sağlığı yerinde davrandığımda hep şaşkınlıkla karşılanmıştır. Dolayısıyla dünyanın en ‘duygusal’ ülkelerinin derecelendirilip, bir harita yapıldığını görünce, hemen inceledim.

148 ülkede, insanlara farklı hisleri (Üzüntü, neşe, korku, gerginlik vs.) son günlerde yaşayıp yaşamadıkları sorulmuş. Sorulara en çok “Evet” cevabı alınan ülkeler, ‘en duygusal’ olarak kategorize edilmiş ve bir 2016 listesi çıkmış.

Görünüşe bakılırsa özellikle Güney ve Kuzey Amerika ülkeleri dokunsan ağlayacak, uzaktan gıdıklar gibi yapsan kahkahalara boğulacak tipler! Bolivya, El Salvador, Ekvador ilk üçte.

En ‘hissizler’ ise Bangladeş, Moğolistan, Azerbaycan, Gürcistan diye sıralanıyor. Daha ilginci, bu hissizler listesindeki ilk 10’un çoğu da bizim çevre. Dediğim gibi Gürcistan, Azerbaycan, ayrıca Rusya, Ukrayna, Bosna, Moldova, Kosova.

Avrupa’nın en duygusalları İspanya ve Yunanistan, sonra İtalya. Ki çok mantıklı. Zira İskandinav ülkeleri kültürel açıdan daha az hissi olarak da bilinir.
Fakat üzücü bir sonuç var ki...Gallup aynı zamanda pozitif ve negatif duyguları da ayrı ayrı araştırıyor. Ve aynı araştırmada, pozitif duygular (Gülümseme, mutluluk, neşe vs.) konusunda Suriye, sondan birinci, Türkiye ise sondan ikinci sırada çıkmış. Yani son günlerde mutlu, neşeli, kahkaha doluyum diyenler çok çok az buralarda. Ama genel ‘hissi’lik açısından orta sıralardayız.

***

Öncelikle bu anketin Türkiye’de nasıl yapılmış olduğu ilgi alanıma giriyor. Elbette araştırmanın darbeden önce mi sonra mı yapıldığı da mühim ki, o bilgi Gallup kaynaklarında yer almıyor. Ama eğer son günlerde yapıldıysa sağlıklı sonuçların çıkması imkansıza yakın kanımca. “Dün çok gülümsedin veya kahkahalarla güldün mü” sorusuna şu aralar verilecek cevabın “Neye güleceğim, ülkenin halinde gülecek birşey mi var?” gibi ters bir çıkış olması, hatta ardından hafif darp gelmiş olması ihtimali yüksek!

Öte yandan “Dün, günün büyük bir bölümünde endişe, üzüntü, korku yaşadın mı” sorusuna vatandaşın çoğu “Biz Türk’üz, Türk hiçbirşeyden korkmaz! Gayet umutluyum, birlik ve beraberlikten yanayım, niye üzüleyim ki, Batı üzülsün” filan diye kafa tutmadıysa, ben de hiçbir şey bilmiyorum.
Bu noktada Gallup araştırmacılarının kafasının karışma, ve bir miktar darp edilmiş olma ihtimalini göz önüne alırsak, bence anketi öylesine kafalarına göre doldurmuşlardır!

Zira hem çok gergin, çok endişeli, hem de fena halde umutlu ve çılgınca coşkulu bir milleti hangi kategoriye koyacaklarını, hangi duygu durumuyla nitelendireceklerini bilememişlerdir muhtemelen. Biz bile bilmiyoruz ki psikolojik vaziyetimizi.

Uzun zamandır hatırı sayılır sayıda vatandaş, korku içinde pılısını pırtısını toplayıp başka ülkede hayat kurmakla, coşkulu hayaller eşliğinde sahip olduğu maddi manevi her şeyi bu memlekete vermek arasında gidip geliyor. Çok yakında Suriye mi olacağız, Almanya mı, her saat fikrimiz değişiyor.
Olağanüstü mutlu ve enerjik, bir yandan her helikopter geçişinde çarpıntı tutacak kadar gerginiz. Sabah şehitlere ağlıyor, akşamüzeri köprü açılışında göbek atıyoruz. Biz biliyor muyuz yav ne hissettiğimizi de, Gallup bulup çıkaracak? Bence çözememiş, ortalarda bir yerlere koymuşlar bizi işte.
Bana sorsanız duygu durum değişikliğimiz ve iniş çıkışlarımız açısından hissilik listesinde birinci sırada, ama olan bitene verdiğimiz tavırların cool’luğu ve serinkanlılık açısından aynı listede son sırada olmalıydık.

Nevrotik bir İtalyan opera diva’sı kadar hissi, Norveçli bir beyin cerrahı kadar da sakin ve soğukkanlıyız.

Gallup bizi ‘Pozitif hislerin en az yaşandığı ülkeler listesi’ne sokmuş ama, birincisi, her kültürü iyi anlamak lazımdır ve “Biz ikide bir karı gibi gülmeyiz Gallup” diyen çıkmıştır eminim! “Çok gülen çok ağlar” ve “Ağır ol abi desinler” filan denir burada zira! İkincisi, gülsek de ağlasak da, en kalbi duygularımla inanıyorum ki, bunlar da geçecek ve her şekilde birlikte çok güzeliz be...