K. Irak’ta petrol ekonomisi şimdilik canlı

Bölgeye büyük yatırım yapan enerji şirketlerinin zor günler geçirdiği bir gerçek.
ABD’nin Erbil’e doğru ilerleyen Işid’i bombalamasından bir sürece önce Exxon, Norveç DNO, Genel Enerji gibi enerji şirketlerinin Londra borsasında yüzde 20’lere varan düşüşler yaşadığını da duyduk.
Ayda en az iki kere Erbil ve Süleymaniye’nin yolunu tutan muhatabım gelişmeleri bakın nasıl aktarıyor?
“Işid’in geçtiğimiz haziran ayında Musul’a girmesi bölgede şok etkisi yarattı. Kimse Işid’in bu kadar hızlı hareket etmesini, bu kadar yakına gelmesini beklemiyordu. Musul dediğiniz yer Erbil’e sadece 60 kilometre”.
İzlenimlerine göre, Işid’in bu kadar hızlı yol almasının nedeni, hem eski Baas mensuplarının, hem Başbakan Maliki’nin ayrımcı politikalarından tek kelimeyle yaka silken yerel halkın desteği.
Öte yandan Işid’i durduracağı gözüyle bakılan peşmergelerin gücü sınırlı zira donanımları yetersiz.
“Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Bağdat’ın petrol gelirlerini kesmesi nedeniyle para sıkıntısı içersinde. Bağdat’tan ocak ayından bu yana 7-8 milyar dolar alacaklı olduğu söyleniyor. Ortada para olmayınca peşmergelere silah da alamıyor, 10 yıldır alt yapıya yaptığı yatırımlarını da sürdüremiyor” diyor muhatabım.

ERBİL’İN DUBAİ HAYALİ

“Dubai olma yolunda ilerleyen Erbil Bağdat’tan gelmeyen para nedeniyle zaten sıkıntıdaydı. Bir de bu İşıd işi patladı” diye ekliyor.
Erbil’in Dubai olma hayalleri şimdilik suya düşmüş gibi.
Peki enerji şirketleri nasıl pozisyon aldılar?
Işid’in Erbil’e yanaşmakta olduğu haberleri üzerine, Irak’ın “ihtilaflı bölgeleri” ne yakın bir yerde sadece arama çalışmaları yapan Exxon ve Chevron personelini geri çekme kararı almış.
Erbil’in güneydoğusunda yer alan ve Genel Enerji, Norveç DNO ve yerel Kürt şirketlerinin faaliyet gösterdiği Taq Taq ve Tawke petrol sahalarında ise üretim devam ediyormuş.
Zaten Genel Enerji de geçtiğimiz cuma günü Londra borsasına yaptığı açıklamada petrol üretiminin devam ettiğini, arama sahalarında ise çalışmalarını 10 gün için askıya alındığını duyurmuştu.
Enerji şirketlerinin, bölgedeki gelişmeleri neredeyse dakikası dakikasına izlediğini, analizler yaptığını aktaran muhatabıma göre, Işid tehlikesine rağmen bölgede petrol ekonomisi canlılığını koruyor.
“Rafineriler çalışıyor. Üretim hem ihracata, hem iç tüketime yönelik devam ediyor” diyor.
Tabii ABD’nin müdahalesi sayesinde diye de eklemek gerek.
Irak’taki siyasi gelişmeleri de yakından takip izleyen muhatabıma göre, üçüncü dönem için direten Maliki’nin gitmesi ülkede bir ferahlamaya yol açacak.