GAP’ın yol haritası: Yenilenebilir enerji, turizm ve organik giysi
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
GAP’a ilgi büyük.
"GAP tuzlanmaya teslim olacak mı" yazıma okurlardan e-postalar yağdı.
Doğal olarak herkes Türkiye Cumhuriyeti’nin 32 milyar dolarlık en büyük projesinin geleceğini merak ediyor.
Şanlıurfa’dan bir kaç gün sonra bu kez Siirt’te GAP masaya yatırıldı.
Sevindirici olan şu:
GAP birkaç koldan hareketlenmeye başladı.
GAP’ın bağlı olduğu Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren projenin nasıl yürüdüğünü anlamak için bölgedeki illere gezilere başladı.
Daha önce GAP’ın kapsadığı dokuz ilden ikisini ziyaret eden Ekren önceki gün de Siirt’teydi.
GAP illerinden ünlü işadamlarının, bürokrat, milletvekillerinin dahil olduğu bir sivil inisiyatif 25 üyeli GAP Kalkınma Platformu kuruldu.
GAPİdaresi dünyanın önde gelen 10 yabancının da dahil olduğu bir uzman grubu 3 ay süreyle bölgeye göndererek bir rapor hazırlattı.
Raporda GAP’ta öne çıkacak üç sektör belirlendi:
Yenilenebilir enerji, organik giysi ve turizm.
Siirt’te hem Ekren’i ve Tarım Bakanı Mehdi Eker’i dinledik, hem GAP İdaresi Başkanı Muammer Yaşar Özgül’ün başkanlık yaptığı GAP Kalkınma Platformu üyelerini.
Kendi başarı öykülerini anlatan Aynur Bektaş, Nihat Gökdemir, Ethem Sancak ve Süleyman Pamukçu’ya da kulak verdik.
İTALYANLARIN GAP’A İLGİSİ
Sancak ile Kurtalan’da çimento fabrikası olan Gökdemir birlikte bölgede yenilenebilir enerji yatırımı için kolları sıvamış durumda.
Aynur Bektaş, Batman’da tekstil yatırımı olanaklarını incelemeye hazır ancak "kalifiye işçi" temin edilmesi koşuluyla.
Ancak sözünü ettiğim iş kadını ve iş adamlarının bölgedeki yatırımlarından ziyade bölge insanlarına "GAP’taki gelişmeleri yakından izliyoruz" mesajını vermeleri önemli.
Aynı gün içersinde iki bakanın Siirt’te gelmeleri de AKP Hükümeti’nin GAP projesine yeniden önem verdiğinin göstergesi.
Toplantılar sonrası uzun sohbet imkanı bulduğum GAP Başkanı Muammer Yaşar Özgül süresi 2012 yılına kadar uzatılmış olan GAP’ıngeleceğinden son derece umutlu.
Çantası elinde İspanya’dan, Avustralya’ya GAP’a yabancı yatırımcı çekmek için dolaştığını anlatıyor.
"İtalyan Gıda Üreticileri Birliği bizden Kilis’te 25 bin dönüm arazi istedi. 80 gıda fabrikası barındıracak bir Gıda Tekno Parkı kurmak istiyor" diyor.
Aralık ayında İspanyol yatırımcıları bekliyormuş.
Özgül’ün ana hedefi ise GAP’ı organik giyimde bir üs haline dönüştürmek.
Organik giysi pazarı halen 1 milyar dolar.
2008’de 2.5 milyar, 2010 da ise 15 milyar dolar olacağı hesaplanıyor.
Katlanarak büyülen bir pazar.
Özgül "Organik giyside markalaşmış bir bölge yok. Dünyada üretilen organik pamuğun yüzde 40’ı Türkiye’den. GAP gayet rahatlıkla hem organik tarım, hem organik giysi üssü olmaya talip" diyor.
GAP Kalkınma Platformu’ndaki kadınlar nerede
GAP kadını nerede?
Soruyu ortaya atan iş kadını, tekstilci Aynur Bektaş.
Siirt Kültür Merkezi’ndeki toplantı salonuna göz attıktan sonra "Salonda hem genç, hem kadın görmüyorum" diyor.
Sonra dinleyiciler arasındaki GAP İdaresi Başkanı Muammer Yaşar Özgül’edönerek "GAP Kalkınma Platformu’nda kadın üyeniz var mı" diye soruyor.
Özgül "Olacak" diye cevap veriyor.
Yani aralarında kadın yok.
Gerçekten Bektaş doğru noktaya parmak basıyor.
Zira ekonomik olduğu kadar bir sosyal ve kültürel dönüşüm projesi olan GAP’ta kadın katılımı olmadan sağlıklı bir yol izlemek nasıl mümkün olabilir?
Tuzlanma muamması 500 mü yoksa 30 bin hektar mı
SİİRT’e giderken yanımda TEMA’nın hazırlamış olduğu "Mezapotamya’nın Büyük DüşüGAP" belgesini de götüreceğimi söylemiştim.
Öyle yaptım.
Belgeselin kopyasını Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren’e ilettiğim gibi Muammer YaşarÖzgül ile sohbetimizde uzun uzun söz ettim.
Ne var ki kafamdaki bazı soruların cevabını bulamadım.
Örneğin TEMA’nın belgeselindeki en önemli unsur, yani "tuzlanma tehdidi".
Özgül, GAP ile ilgili bazı şeylerin yanlış bilindiğini ve artık tarım yapılmayacak derecede tuzlanma tespit edilen arazinin sadece 500 hektar olduğunu söylüyor.
Siirt’teki toplantının yarısına yetişen Tarım Bakanı Mehdi Eker ise gayet açık bir şekilde "30 bin ile 40 bin hektar arasında arazide tuzlanmadan" söz etti.
Hangisi doğru?
Sancak’a göre GAP’ta ’geçmişini arama turizmi’ başlayacak
SİİRTLİ işadamı Ethem Sancak, GAP bölgesinin potansiyelini en iyi bilenlerden biri.
Bölgede tekstil, hayvancılık, yenilenebilir enerji gibi yatırımları ve yatırım planları var.
Siirt’teki konfeksiyon fabrikası her ay 200 milyar zarar ettiği halde şimdilik devam kararı almış.
Tekstilci Umut Oran’dan da fabrika için destek sözü.
Sancak, "Burası belki bir Silicon Vadisi olamaz ama yüzyıllar öncesi tarımın ilk keşfedildiği yer olarak yeniden dünya tarımının gözdesi olabilir" diyor.
Tarım, enerji ve turizm aynen rapor hazırlayan uzmanlar gibi Sancak’ın üzerinde önemle durduğu üç sektör.
Bölgeyle ilgili engin bir tarih bilgisi olan Ethem Sancak turizmle ilgili benim ilk kez duyduğum bir kavram kullanıyor.
"Geçmişini Arama Turizmi."
İnsanlar arasında geçmişlerini, kökenlerini araştırma tutkusunun giderek arttığını işaret eden Sancak’a göre, insanlığın beşiği Mezapotamya yani GAP bölgesinde "Geçmişi AramaTurizmi" patlama yapabilir.