Çiftçi kadınların sesi oldu

DOÇENT Dr. Selin Şenocak’ı geçenlerde Fransız Kalkınma Ajansı’nın İstanbul’da düzenlediği “Kadın ve İstihdam” panelinde tanıdım.

Şenocak Ordu’nun ileri gelen bir ailesine mensup.

Ailesi Ordu’nun en önemli fındık fabrikasının sahibi.

Diplomat kızı olarak Fransa’nın önde gelen üniversitelerinde okumuş.

Birden fazla şapkası var.

Halen Paris Üniversitesi’nde Unesco Kültürel ve Bilimsel Diplomasi Kürsü Başkanı.

Bir dönem dekan yardımcılığı yaptığı Zürih Teknik Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler dersleri veriyor.

Aynı zamanda Avrupa Birliği’nin “Avrupa Liderliği Kültür, Bilim ve İnovasyon” programı araştırmacısı. İsviçre Kalkınma Ajansı uzmanlarından.

Ne ki, geçtiğimiz yaz aylarında Ordu ve köylerine Tarım İl Müdürlüğü’nün ziraat mühendisleriyle yapmaya başladığı ziyaretlerle hayatı değişmiş.

“Köylerde nüfus giderek azalmış. Okullar kapanıyor. Gençler gidiyor. Geride kalanlar da artık tarlaya gitmek istemiyor. 25-45 yaş arası çalışmıyor gibi. Sosyal yardımlar insanları tembelleştirmiş” diyor.

Selin Şenocak

FINDIĞI TOPLAYAN KADINLAR

Ordu çevresinde ekili arazinin son 20 yılda yüzde 70’lerden yüzde 40’lara düşmüş. Ancak en önemli tespiti kadın çiftçilerle ilgili: “Karadenizli kadın çiftçiler emeklerinin karşılığını alamıyorlar. Kırsal destek almaları gerekir oysa öyle bir desteğe ulaşamıyorlar”.

Şenocak’ın belirttiğine göre, Türkiye, AB’nin kırsal destek fonlarının ancak yüzde 2’sini kullanabiliyor.

Öte yandan yanlış tarım politikalar neticesinde,  her hangi bir pazar araştırması yapılmadan ekilen ürünler elde kalıyor.

“Ordu’ya her gidişimde çiftçi kadınları tek tek ziyaret ediyorum.

Çiftçi kadınlarla görüşmeleri ilk kez başlattık. Kimse bugüne kadar sorunlarını dinlememiş.  

Çiftçiliğin bir meslek olduğunu, emeklerinin bir değeri olduğunu kimse onlara anlatmamış” diyor.

“Fındığı toplayan kadınlar, satan erkekler” diye ekliyor. Durumu bundan güzel özetleyen bir cümle var mı?

ARTIK YALNIZ DEĞİLLER

Ordu’nun köylerinde, fındıkta çalışanların yanı sıra, seracı, arı yetiştirenler, meyve, sebze üreticileri, tavuk yetiştirenler ve son zamanlarda eko turizme atılan kadınların olduğunu söylüyor.

Şenocak seslerini duyuramayan Karadenizli çiftçi kadınların sesi olmak amacıyla geçtiğimiz eylül ayında BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi’nin işbirliğiyle Karadeniz Kadınları Sürdürülebilir Kalkınma Derneği’ni kuruyor.

Ordu valiliği, belediyesi, Tarım İl Müdürlüğü’nün yanı sıra Fransız Kalkınma Ajansı ve Fransa Tarım ve Eğitim bakanlıklarının desteğini almayı başarıyor.

Projesi, Fransa ve Türkiye arasında “Kültürel ve Ekonomik İşbirliği” ne dahil ediliyor.

Kadın Çiftçilere yönelik “kırsal kalkınma” eğitimleri için Bahçeşehir Üniversitesi’yle işbirliğine gidiyor.

Önümüzdeki 16-20 Mayıs tarihlerinde Fransa’dan gelecek heyeti Ordu’da ağırlamaya hazırlanan Şenocak “Heyetteki uzmanlar çifti kadınların ürünlerini inceleyecek, katma değerli olanları tespit edecek. Toprak ve iklim yapısına göre alternatif ürünleri belirleyecek” diyor.

Eylül ayında ise çiftçi kadınlar Fransa’ya davet edilecekler.

Fransa’daki çiftçi kadınlarla tanışıp, deneyimleri paylaşacaklar, yeni üretim modellerini inceleyecekler.

“Ordu örneğini başka illere taşımak en büyük hedefim. Zor bir hedef ama imkansız değil. Konya’dan talep geldi bile” diyor Şenocak.

Yurt dışındaki akademik kariyerini, diğer görevlerini arka planda bırakarak tüm vaktini bu projeye ayırmayı planlıyor.

TÜİK verilerine göre diğer bölgelerdeki hemcinslerine göre iki kat fazla çalışan Karadenizli çiftçi kadınlar artık yalnız değil.