Ajandayla yazılan tarih

Ece Ajandası hayatımda hep varmış gibi geliyor.
İnce uzun siyah Ece Ajandası çalışma hayatımın ilk yıllarından.
Sonra çantaya atılan daha küçük Ece ajandaları geldi.
Yılbaşında her önüne gelen şirketin ajanda bastırıp göndermeye başlamasından önce Ece Ajandası’ndan başkası bilinmezdi.
Geçen yıl 100 yaşını kutlayan Ece Ajandası’nın üçüncü nesil sahiplerinden Emine Gönel ve Seydali Gönel ile geçmişe hoş bir yolculuk yaptık.
Halen Ece Ajandası’nın satış, pazarlama ve Ar.Ge’sinden sorumlu ailenin damadı Seydali Gönel, Osmanlı’dan başlayarak 1. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet dönemini kapsayan uzun bir zaman dilimini özetliyor.
Kafkasya’dan göç eden ailenin dedesi Mehmet Sadık Efendi, gazeteler henüz oradan taşınmamışken, yıllar yılı tırmandığımız Cağaloğlu Yokuşu’nda bize göz kırpan Afitap Kırtasiye’yi kuruyor.
Yıl 1892...
Önce Beyazıt’ta açılan Afitap Kırtasiye, 1905’ten beri bugünkü yerinde.

KERİMAN HALİS’İN KRALİÇELİĞİ

Atatürk ve İsmet İnönü’nün de not almak için kullandığı ilk ajandaysa piyasaya 1910 yılında ‘Muhtıra’ adıyla çıkıyor.
1932’te Keriman Halis’in Dünya Güzellik Kraliçesi seçilmesinden ve ‘Ece’ soyadını almasından sonra Mehmet Sadık Efendi ajandasının adını ‘Ece’ olarak değiştiriyor.
Bu arada önemli bir not: Mehmet Sadık Efendi’nin eşi Talat Hanım, Maarif Kütüphanesi ve Saatli Maarif Takvimi’nin sahibi Hacı Kasım Bey’ın kızı.
Yani Ece Ajandası’nın sahipleriyle, meraklılarının asla vazgeçmediği Saatli Maarif Takvimi’nin sahipleri kuzen.
Seydali Gönel’in anlattığına göre, Ece Ajandası 1975’e kadar Türkiye’nin
1 numaralı ajandası.
Bankaların promosyon olarak verdikleri tek ajanda.
1975’ten sonra matbaada çıkan büyük grev, promosyon için başka ajandaların ortaya çıkmasıyla Ece Ajandası bir duraklama dönemine giriyor.
2008’de ailenin üçüncü kuşağının yönetime gelmesiyle yeniden atağa geçiyor.
Ürün yelpazesi genişletilirken, kimsenin aklına gelmeyecek ajandalar çıkarılıyor.
Bugün piyasada 35 ürünü bulunan Ece Ajandası’nın otel ve lokantalara yönelik ‘Rezervasyon Ajandası’, Türkiye ve tüm dünyayı kapsayan ‘Festivaller Ajandası’, ‘Futbol Ajandası’ ve hatta ‘Hamile Ajandası’ var.
Seydali Gönel bu yıl ilk kez bir de ‘Ramazan Ajandası’ çıkardıklarını söylüyor.
Peki bilgisayarın kral olduğu bir dünyada ajandaya not almanın geleceği ne olabilir?
“Ben kâğıt konfeksiyonculuğunun kalıcı olacağını inanıyorum. Zira insanlar yazarak hayatı yavaşlattıkların farkında” diyor Seydali Gönel.
Haklı olabilir.
Geçen yıl GFK Araştırma Şirketi’ne hazırlattıkları bir rapora göre Türkiye’de yılda 12 milyon 400 bin ajanda üretiliyor.
Bunun yüzde 80’i de promosyon olarak dağıtılıyor.
Demek ki insanlar ajandadan vazgeçmiyor.

100 YILLIK MARKALAR DERNEĞİ KURULDU

Seydali Gönel’in öncülüğünde geçtiğimiz Temmuz ayında ‘100 Yıllık Markalar Derneği’ kurulmuş.
Kurucu üyeleri arasında kimlerin olduğunu merak ettim.
Seydali Gönel not defterini çıkarıp alfabe sırasına göre sayıyor:
Alevli, Afitab, Bebek Badem Ezmesi, Bomonti Bira, Cemilzade, Ece Ajandası, Emgen Optik, Hafız Mustafa, Hamamcıoğlu, Karaköy Güllüoğlu, İlancılık, Komili Zeytinyağı, Koska Merter Helva, Koska Mahir Gıda, Manisalı Gıda, Pandeli Lokanta, Petek Saraciye, Rebul, Servet-i Fünun, Şekercioğlu, Tevfik Altın Saat, Vefa Bozacısı, Yeni Asır...
100 yıllık markalarla ilgili önemli bir şeye dikkatinizi çekmek istiyorum: Yukarıda markalardan üç-dördü hariç tümü yemeyle, içmeyle ilgili. Türkiye’de bu kültürün ne kadar köklü, bu sektörün ne kadar erken geliştiğini gösteriyorlar.
Ancak 100 yılı devirmiş markalarımıza rağmen Türk mutfağı, dünyada İtalyan, Fransız, Çin ve Japon mutfaklarına göre ne kadar az tanınıyor.
Ürünlerimiz de öyle.
Örneğin Cemilzâde badem ezmesi markasıyla evimin karşı köşesindeki bakkalda bile bulabileceğim İtalyanların ünlü makarna markası Barilla aynı yıllarda, 1880’li yılların başında ortaya çıkmış.
Barilla’yı biz iyi biliyoruz da İtalyanlar acaba Cemilzâde’yi tanıyor mu?
Markanın önemi bir kez daha karşımızda.

ECE AJANDASI MOLESKİNE GİBİ TUTAR MI

Moleskine ajanda, not defterlerinde dünyada akla gelen ilk isim.
Seyahatlerde not tutmaya meraklı kızımın Moleskine defterleri çekmecelere sığmaz durumda.
Seydali Gönel, “Hedefimiz küresel bir marka olmak” deyince aklıma ister istemez Moleskine geliyor.
Gönel’in dediği gibi, ‘hayatı yavaşlatma’ trendi yayılırsa Ece Ajandası’nın geleceği parlak.
2023’e kadar Türkiye’de ‘Afitap’ adı altında beş tane kırtasiye mağazası
açmayı hedefleyen Gönel çevre ülkelere İngilizce-Türkçe Ece Ajandası ihracatına başlamış.