Paylaş
SON 9 AYIN ZİRVESİNDE: BITCOIN’E ENFLASYON DOPİNGİ
KRİPTO para uzmanı Oytun Es, 2021’nin kasım ayında 68 bin dolar seviyesini görerek rekor kıran Bitcoin’in 2022 yılında 15 bin dolara kadar düşmesinin en temel sebebinin dünya genelinde birçok ülkenin faiz artırımına gitmesi ama özellikle ABD tarafında FED’in aldığı ‘Şahin’ kararlar ve dahası o kararların uygulanmaya başlaması olduğunu söylüyor. Buraya konuyu çok derin bilmeyenler için bir not bırakayım:
ÖNCE FED SONRA LUNA
Şahin (İngilizcesi Hawkish) politikalar; parasal sıkılaştırma döneminin politikalarıdır. Para basmanın durduğu, piyasada likiditenin azaldığı, faizlerin arttığı finansal bir piyasa durumudur. “Ancak” diyor Kripto para uzmanı Es, “Bu, Bitcoin’in 15 bin dolar seviyelerine düşmesine tek başına yetecek bir neden değildi. Bitcoin, 2 büyük kriz ile daha yüzleşmek zorunda kaldı. Bunlardan ilki Luna Krizi’dir. Terra ağının kripto parası LUNA Coin’in bir günde yüzde 99 oranında düşmesi Bitcoin’e de yansıdı” hatırlatması yapıyor ve şöyle devam ediyor:
DİBİ GÖRMÜŞTÜ
“Bitcoin’de ikinci en büyük kriz, hacim olarak dünyanın en büyük ikinci borsalarından biri FTX’in yatırımcıların paralarını başka mecralarda kullandığının ortaya çıkması ve batması ile yaşandı. FTX’in iflas açıkladığı gün Bitcoin 15 bin dolara düştü. Bu 3 gelişme, Bitcoin’deki düşüşün nedenleridir. Ve en kötüsünü geride bırakmışız gibi görünüyor. Şimdi geldiğimiz noktada şunu söylemek mümkün ki; FED’in bu saatten sonra uzun vadeye yayabileceği faiz artırım zemini kalmamış durumda. Çünkü zaten -ABD tarafında- 0.25’lerden 5’lere gelmiş bir faiz oranından bahsediyoruz. ABD’de bankacılık krizinin kontrol altına alınması ve FED’in faiz artırımında fren yapacağı sinyali kripto paralara yaradı. E, kripto paranın kendi ekosistemi içinde bir tane daha LUNA
ya da FTX gibi bir kriz çıkma olasılığı da hayli zayıf duruyor.”
2024 KRİPTO PARALARIN YILI OLACAK
“KRİPTO paralarda fiyat motivasyonunu etkileyen önemli durumlardan bir tanesi de 4 yılda bir gelen Halving - madenci yarılanmasıdır. (Halving; madencilik ile üretilen Bitcoin, Litecoin gibi kripto para birimlerinde blok başına düşen ödülün belirli aralıklarla yarıya düşürülmesi demek.) Bu, fiyatlanmada önemli yer tutar. Bitcoin arzını yarı yarıya düşüren bir teklif geliştirmeden bahsediyoruz. Bu da 2024 yılında yapılacak ve beklentileri, tüm borsalarda olduğu gibi, önceden satın alınmaya başlandı zaten. Tüm bunları üst üste koyunca 2023 ve 2024’ün kriptonun yükseliş yılı olacağını düşünüyorum. Şuna da dikkat çekmekte fayda var: Hiç düşmeden, çok sert şekilde çıkışına hep bu şekilde yukarı yönlü devam edecek diye bir kaide de yok. Yükseliş eğrisi içinde muhakkak düşüşler olacaktır ama ana trendin -özellikle de 2024’te- yukarı yönle olacağına inanıyorum.
RİSK İŞTAHI AÇIK AMA PANİK SATIŞLARA DİKKAT EDİLMELİ
KRİPTO para piyasası uzmanı Helin Çelik’e göre resesyon riskine rağmen FED’in uzun süre faiz artıramayacağı ve faiz artırım sürecinde yumuşamaya gidileceği görüşü piyasayı rahatlatırken, yılın son faiz artırımının ılımlı geçmesi, 2022’deki kaosların çözülmeye başlaması da piyasayı yumuşatan önemli etkenlerden oldu. “Dolayısıyla 2022 sonu baş gösteren bu ılımlı hava, yükseliş sinyalleri de getirmişti” diyor Çelik ve şöyle devam ediyor: “2022’de, 728 milyar dolara kadar gerileyen piyasa büyüklüğü, yatırımcının yeni yıla riskli varlıklara olan eğilimini artırarak girmesi ve yüklü alımlar yapması ile 2023’te toparlanmaya başladı, 1 trilyon 120 milyar dolara kadar yükseldi. Bitcoin 1 Ocak 2023’ten bugüne yüzde 60 civarında yükselirken, sadece bu ayki artışla 9 ayın zirvesine oturdu.”
UZUN VADE BEKLEMEDE
Peki, yatırımcı zararını çıkartabilecek mi yoksa bir noktada bu artış duracak mı? Diyor ki: “ABD’deki bankaların iflas etmesi ve FED’in piyasa yatıştırma eğilimi ile geçtiğimiz hafta başlayan mini ralli, enflasyon verilerinin beklentinin altında gelmesi ve 22 Mart’taki faiz artırımında 50 baz puanlık senaryonun rafa kalkması ile devam edecek gibi görünüyor. Şu an itibarıyla risk iştahı açık, ancak kâr realizasyonlarına ve panik satışlarına da dikkat edilmesi gerekiyor. Orta ve uzun vade yatırımcısının kâr rasyosu ortalama 1’in altında ilerledi. Yani, uzun vadede yatırımcı hâlâ piyasadan istediğini almış değil. Dolayısıyla uzun vade yatırımcısının bu ara satış yapması olası değil.”
FON ÇIKIŞINA DİKKAT
“Kısa vade yatırımcıysa verilere bağlı işlem yapıyor. Genel ağırlık, yükselişlerden sonra madencilerin ve kısa vade yatırımcısının satış yapması yönünde oluyor. Bunu ve ekonomik konjonktürü göz önünde bulundurup, kripto para piyasasının iç dinamiğine yön veren meseleleri takip ederek işlem yapmalı. Eğer, FED sıkı para politikasında gevşeme yaratırsa riskli varlıklara olan talep artacaktır. Böylelikle kripto para piyasasına giren fonlarda artış yaşanacak ve zararda olan orta-uzun vade yatırımcıları da biraz daha rahatlayacaktır. Ancak, parasal genişlemeden dolayı FED’in piyasaya pompaladığı paranın büyük kısmı hâlâ riskli varlıklarda. FED’in bilançoyu azaltmaya devam etmesi riskli varlıklara giren paranın tekrar çıkması anlamına gelmekte. Bu da tüm riskli finansal ürünlerde olabileceği gibi kripto paralarda da yaşanabilecek bir fon çıkışı ihtimalini göz önünde bulundurmak gerektiği anlamına geliyor.”
Paylaş