Türkiye’siz çözüm olur mu?

Katar yolculuğuna başlamadan önce kafamdaki sorular şuydu:

Dünyada hangi coğrafyada bu kadar savaş ve kriz var?

Türkiye bu krizlerin neresinde?

Türkiye’siz bir çözüm olur mu?

Sırasıyla gidelim...

GÜNEYE BAKIN: Suriye’deki son gelişme... Rusya ile ABD arasındaki bilek güreşinin son sahnesi. PKK/YPG, Rusya ile ABD arasında gidip geliyor. Bombalamalar, karakollar, silah sevkıyatları. Terör saldırıları. İhanet, kan, casusluk... Bin türlü oyun, tuzak, pusu... Bugün dost görünen, yarın düşmanla birlikte...

İşte BBC’deki yorum haber:

“Eylül ayında Washington’a giden Suriye Demokratik Meclisi Eş Başkanı İlham Ahmed ve heyeti... Kuzeydoğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi (Artık özerk yönetim ifadeleri kullanılıyor) heyeti, 23 Kasım’da Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın daveti üzerine Moskova’ya gitti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, heyetle bizzat görüştü.”

Rusya, Suriye’de federal bir yönetim için çaba harcıyor.

Soru şu:

Suriye’de muhalefet, Esad’la bir araya getirilebilir mi?

ABD’ye gelirsek...

O da özerklik konusunda aynı fikirde... Danışman McGurk’un çabalarını artık ezberledik. Kuzey Irak’tan Suriye’ye geçirilen silahları, TIR’ları Türk istihbaratı sürekli tespit ediyor. ABD, PKK/YPG’yi petrol bölgesi Deyr-El Zor’a yerleştirdi ve güvence altına aldı.

İşte orada Türkiye faktörü devreye giriyor.

ABD’yle bir NATO müttefiki olarak...

Rusya ile de bölgesel müttefik olarak...

Türkiye diyor ki:

“PKK/YPG bir terör örgütüdür... Bu terör sizi de vurur. Suriye’nin toprak bütünlüğü esastır.”

Şu ana kadar ne yazık ki Türkiye’nin bu uyarıları yeterince sonuç vermiş görünmüyor...

Rusya ile ABD’nin Suriye’deki “bilek güreşi” sürüyor...

PKK/YPG de bundan yararlanıyor...

Peki “Bilek güreşi” yalnızca Suriye’de mi?

KUZEY BATI: İşte Ukrayna...

Aynı bilek güreşinin kuzeybatı yakası:

Dedeağaç’a yapılan ABD tahkimatı, gelen binlerce zırhlı araç ile Rusya’nın Ukrayna’ya yaptığı tahkimatı birleştirelim... Dünya Ukrayna üzerinden diken üstünde...

Her geçen gün sinirlerin gerildiği bir alarm durumu.

BATI VE DOĞU AKDENİZ: Doğu Akdeniz’deki enerji alanları üzerine aylardır gerilim yaşanıyor. Türkiye’yi bu enerji alanlarından dışarı atıp Doğu Akdeniz’de köşeye sıkıştırma planlarını biliyoruz. Türkiye’ye karşı hoyratlık ve oldubitti çabaları ortada. Daha önceki gün Güney Kıbrıs Rum yönetimi kıta sahanlığımız içinde hidrokarbon aramaya başladı. Ve bunu da arkasına aldığı bazı batılı ülkelerin verdiği cesaret sayesinde yapıyor...

Yunanistan’ın Ege’de yarattığı gerilimi, sürekli tatbikat, Türkiye karşıtı açıklamalar ve Türkiye’ye karşı yapılan anlaşmalarla görüyoruz.

KUZEYDOĞU: Suriye-Irak sınırından yukarı doğru çıkarsak... Ermenistan işgalinden kurtarılan Azerbaycan toprakları üzerindeki ateş hâlâ soğumadı. Azerbaycan’ın kahramanca aldığı topraklara yönelik hâlâ tahrik var...

Evet...

İşte zorlu coğrafyadaki ateş çemberi...

Böyle bir ateş çemberinde... Böylesine devasa bilek güreşlerinin yapıldığı bir bölgede.

Terörün her türlü ayak oyunuyla iç içe geçtiği bir dönemde...

Sahada olmadan, güçlü olmadan diplomasi yapmak mümkün değildir...

Türkiye böylesine kanlı bir coğrafyada...

Hem kendi geleceğini ve milli çıkarlarını hem bölgesel barışı gözetmeye çalışıyor.

Ukrayna krizinde ABD ile Rusya arasında arabuluculuk çalışmaları bunun örneğidir.

Peki bu krizler çözülür mü?

Kısa vadede imkânsız.

Ne yazık ki bu coğrafyada mevsimler değişiyor ama krizlerin içeriği değişmiyor.

Farklı kalıplarda, değişik tanımlarda...

Ama aynı içerikte krizler.

Çünkü...

Bu bölgede petrol var. Enerji kaynakları var.

O nedenle, etnik kimlik ve din üzerinde inanılmaz oyunlar oynanıyor.

O nedenle, önümüzdeki dönem çok daha karmaşık olacaktır.

Ukrayna’dan Ege’ye, Doğu Akdeniz üzerinden Suriye-Irak sınırlarına ve hatta Ermenistan-Azerbaycan hattına kadar uzanan bir gerilim çemberi...

Ve bu çemberin tam ortasındayız...

Sahada olmadan, güç göstermeden diplomasinin imkânsız olduğu bu coğrafyada hangi kriz olursa olsun Türkiye’siz çözülmesi mümkün değildir...