THY’nin filosunun yetersiz hale geldiği, kuruluşun hedefleri ve potansiyeli ile elindeki planın artık örtüşmediği bilinen bir gerçekti.
Bu yüzden de uzunca bir süreden beri filonun ‘büyütülmesi’ gündemdeydi.
THY yönetimi ‘uzun’ çalışmalar ve hesaplamalar sonrası ulusal havayolumuzun ‘gereksinimlerini’ belirledi ve yeni bir filo planlaması yaptı.
Filo planlaması yapılırken, şirket yönetimi uçak markası üzerinde yoğunlaşmadı.
Asıl olan ‘ne tip’ uçak alınacağıydı.
Orta menzilli, uzun menzilli, bölgesel, geniş gövdeli, dar gövdeli uçaklardan hangisi kaç adet alınacaktı.
Uzakdoğu’ya olan seferleri arttırmak, Kanada’ya sefer başlatmak, Güney Afrika hattını yeniden açmak ve belki Amerika’da birkaç noktaya daha uçmak, Kuzey Afrika’da belirli noktalara gitmek, Avrupa’da hem sefer sayısını hem de uçuş noktasını fazlalaştırmak hedefleniyordu.
İçerde ise hem düşen fiyatlarla büyüyen pazarın beklentilerini, hem de Türkiye’nin yetersiz havaalanlarına inip kalkabilecek bölgesel jet veya turboprop uçaklar alınacaktı.
THY yönetimi belirlenen bu felsefeden yola çıkarak filo planını belirledi.
Türk Hava Yolları’na 51 yeni uçak alınmalıydı.
Buna göre 36 adet orta menzilli, orta gövdeli, 5 adet uzun menzilli, geniş gövdeli, 10 adet de ‘Regional’ denilen bölgesel uçak filo planına koyuldu.
10 orta menzilli, 3 de bölgesel uçak için opsiyon bırakıldı. .
Hangi marka uçağın tercih edileceğini ise ‘siyasi etkileri de olan’ bir karar olduğu için hükümet belirleyecek.
THY’nin yeni uçakları Airbus olacaktı ama...
BAŞBAKAN Erdoğan’la yaptığımız bir konuşmada Fransa’nın AB karşıtı tavrı konu olmuştu. Başbakan Erdoğan, Fransa Başkanı Chirac’ın iç politik dengeleri nedeniyle ‘çekingen’ bir tutum izlediğini, ancak Türkiye’nin AB üyeliği yolunda bir engel teşkil etmeyeceğini söylemiş ve aralık ayı yaklaşırken Fransa’nın tavrının iyice yumuşayacağının sinyallerini vermişti.
Başbakan Erdoğan, Fransa’nın ‘yumuşatılması’ konusunda özellikle THY’nin uçak alım ihalesine güveniyordu.
Milyar dolar seviyesindeki ‘ticari’ uçak alımının AB’de etkili olacağını, üstelik de askeri alımlarda yaşanan sorunları yaşatmayacağını umuyordu.
Nitekim THY’nin ‘filo planını’ yapmasından sonra hükümet ağırlığını koydu ve THY’nin genişlemesini yaparken Airbus’a yönelmesini istedi.
Bunda THY aleyhine bir durum da yoktu. Çünkü Airbus, iyi, işletme maliyeti düşük uçaklar yapıyordu.
Hükümetten gelen bu ‘sinyalle’ THY yönetimi ilk etapta alınacak uçakları belirledi.
Alınacak 5 adet ‘geniş gövdeli’ uçak Airbus’un son yıllarda büyük sükse yapan A 330 modeli olacaktı.
Orta gövdeli, orta menzilli uçakların 19’u A 320, 12 adedi ise A 319 olacaktı.
Bölgesel uçaklar içinse karar verilmeyecek, durum biraz daha incelenecekti(Şu anda pek çok üretici THY’ye uçaklarını denetiyorlar.)
THY yönetimi tam bu planlamayı bitirmişti ki, hükümetten yeni bir ‘talep’ geldi.
Boeing’den de bir miktar alım yapmak gerekiyordu. Sayı da en az 15 olmalıydı.
Türk Hava Yolları yönetimi şimdi ortaya çıkan bu Boeing talebini nereye ‘sokuşturacağını’ düşünüyor. Ancak Boeing’ler için Başkan Bush’un bile araya girdiği söyleniyor.
Başbakan’ın uçağı araya sıkışır mı?
BAŞBAKANLIK uçağı olarak bilinen ATA 15 yaşına geldi. 15 yaş bir uçak için çok değil ama az hiç değil.
Üstelik de bu uçak artık Başbakanlığın gereksinimlerini karşılamaktan uzak.
Küçük, eski ve sorunlu.
Türkiye’de pek çok işadamının uçağı, bu uçaktan çok çok daha iyi. Şimdi bazı ‘zevzekler’ çıkıp ‘Ne demek kardeşim Başbakan’a uçağa ne gerek var’ diyebilirler.
Bunlardan Türkiye’de bol miktarda mevcut. Ama onlara göre Ankara’nın ışıkları da ‘gereksiz’.
Bu ‘çağdışı’ fikirlere kulak asmayın, bir ülkenin başkanının, başbakanının uçağı o ülkenin imajı için bile önem taşıyor.
Bu nedenle de ATA uçağı değişecek. Bu konuda Başbakan da kararlı.
Bildiğim kadarıyla Başbakan Erdoğan, yeni Başbakanlık uçağının alımı için THY’nin uçak alım ihalesini bekliyor. Başbakanlık uçağını da bu paketin içine sokacak.
Başbakan, yakın çevresine bu konuyla ilgili olarak, ‘Bugüne kadar THY’nin uçak alımlarında birileri komisyon almış. Bunlar legal veya illegal komisyonlar olabilir. Bu kez komisyon ödenmeyecek. Komisyon yerine, Başbakanlık uçağını bize hediye etsinler’ diyor.
Şimdi satıcılarla yapılacak pazarlığa, büyük bir olasılıkla bu konu da iletilecek.
Yani THY’ye uçak satacak olan firma, Başbakanlığa da en az bir uçak hediye edecek.
Eğer bu uçak Airbus’tan gelecek olursa, 36 uçaklık siparişte 1 uçak hemen hemen yüzde 3’lük bir komisyona bedel oluyor ki, bu hiçbir şey değil.
Bence fazlası bile istenebilir.
Bana müsaade
Sevgili okurlar, üç gün kadar yokum. Umarım kusura bakmazsınız.
NE ZAMAN ADAM OLURUZ?
Gazeteler adlarına ve büyüklüklerine yakışır ilaveler verdiği zaman.