ABD Dışişleri araştırması: Dünya bizi sevmiyor

ABD yönetiminin son derece önem verdiği araştırmanın sonuçları iki ülke açısından ‘‘elem verici’’.

Bunlardan biri ABD, diğeri ise Türkiye.

Araştırma sonuçlarına göre ABD'nin dünya üzerindeki imajı tek kelimeyle ‘‘rezalet’’.

Türkiye ise kendi yurttaşlarına ‘‘mutsuzluk’’ veriyor.

Bugün size bu araştırmayı yazacağım.

METODOLOJİ

Amerikan Dışişleri Bakanlığı, bu araştırmayı ABD'nin ilgi alanına giren 44 ülkede 38 bin denekle gerçekleştirdi.

Araştırmanın soruları tam 66 dil ve diyalekte çevrildi.

Deneklerin tamamıyla yüz yüze, evlerinde görüşüldü. Sorulardan bazıları Çin, Vietnam ve Mısır'da soru kitapçığından çıkarıldı. Ancak bunun nedeni ‘‘hükümet baskısı’’ değildi diye not düşmüş araştırmayı yapan kuruluş.

Araştırmanın ABD açısından sonucu ‘‘ABD karşıtlığının giderek yükseldiğinin gözlemlenmesi’’ şeklinde özetlenebilir.

Araştırmanın değerlendirme bölümünde, ‘‘ABD'den hoşnut olmama durumu yaygın bir tavır olarak görülüyor. NATO ülkelerinde, gelişmiş ülkelerde, Doğu Avrupa'da ama özellikle İslam toplumlarında ABD'den hoşnut olmama oranı çok yüksek’’ diye yazılmış.

Üstelik de bu ‘‘değerlendirme’’ yapıldığı sırada ABD'nin Irak'ta öldürdüğü çocukların görüntüleri dünya televizyonlarına yansımamıştı.

ABD'Yİ SEVENLER

Avrupa'da ABD'den ‘‘hoşlanma’’ oranı 2000'den bu yana düşüyor.

Öyle ki, Almanya'da 2000 yılında ABD'den ‘‘hazzetme oranı’’ yüzde 78 iken, 2002'de bu oran yüzde 61'e gerilemiş. İngiltere'de yüzde 83'ten yüzde 75'e düşüyor.

Daha önce ABD'den en hoşlanmayan Avrupalılar Fransızlarken, şimdi Almanlar 2 puan farkla onları geçmiş.

Rusya'nın oranı da Almanya ile aynı. Ancak son iki yıl içinde ABD'yi seven Rusların oranı neredeyse ikiye katlanmış.

ABD'nin ‘‘conflict area’’ yani ‘‘anlaşmazlık bölgesi’’ olarak adlandırdığı ülkeler arasında ise ABD'den hazzedenlerin oranı Pakistan'da yüzde 10, Türkiye'de ise yüzde 30.

‘‘Anlaşmazlık bölgesi’’ olarak tanımlanan yerlerde ABD'den hoşlananların oranı çok düşük.

Mısır'da yüzde 6 ile en düşük noktada. Ürdün'de yüzde 25, Lübnan'da yüzde 35, Özbekistan'da ise yüzde 85...

TERÖRİZMLE SAVAŞA DESTEK

ABD'nin terörizmle savaş olarak adlandırdığı yeni savunma stratejisini destekleyenlerin oranı da Müslüman ülkelerde hayli düşük.

Mısır'da yüzde 5, Ürdün'de yüzde 13, Pakistan'da yüzde 20, Türkiye'de yüzde 30, Endonezya'da yüzde 31, Senegal'de yüzde 32, Lübnan'da yüzde 38.

Müslüman olmayan ülkeler, ABD'nin kendine biçtiği bu yeni role kabul edilebilir oranlarda destek veriyorlar.

SÜPER GÜÇLER OLMALI MI?

Amerikan Dışişleri Bakanlığı'nın anketindeki en önemli sorulardan biri de ‘‘Dünyada birden fazla süper güç olmalı mı? Bu bir denge getiriyor mu?’’ şeklindeydi.

Bu soruya verilen yanıt ABD'yi ‘‘mutlu’’ etmiş olmalı.

Hemen her ülkede çoğunluk, ikinci bir süper gücün ortaya çıkmasına gerek olmadığı görüşünde.

Rusya'da bile ankete yanıt verenlerin yüzde 53'ü ‘‘tek süper güç’’le dünyanın daha güvenli olduğu kanaatinde.

ABD'yi mutlu eden bir başka yanıt ise, ABD'nin bilgi ve teknolojisinin hemen her ülkede kabul ve saygı görüyor olması. ABD'ye bu soruda bile ‘‘olumlu’’ duygular beslemeyen tek ülke Pakistan.

Amerikan kültürünü (televizyon, film ve müzik) seven ülkeler sıralamasında ortalamanın altına inen dört ülke var. Bunlardan biri yüzde 44 ile Türkiye, yüzde 33 ile Mısır, yüzde 30 ile Ürdün ve yüzde 4 ile Pakistan.

Amerika'nın fikirlerine en karşı olan üç ülke ise araştırma sonuçlarına göre Türkiye, Mısır ve Pakistan.

Türkler yüzde 11, Mısırlılar yüzde 6 ve Pakistanlılar yüzde 2 oranında Amerikan fikirlerini destekliyor.

TÜRKİYE VE ABD DIŞ POLİTİKASI

Amerikan dış politikasının diğer ülkeleri göz önüne alıp almadığı şeklindeki soruya olumlu yanıt veren ülke ise hemen hemen yok gibi.

ABD'nin yanı başındaki Kanada, ‘‘ABD dış politikası başka ülkeleri kaale alıyor mu?’’ sorusuna yüzde 75 oranında ‘‘hayır’’ diyor.

Bu oranın yüzde elliyi geçtiği ülkeler ise bir elin parmaklarından daha az.

Avrupa'da en kötü oran yüzde 21 ile Fransa'da. Bu oran Pakistan'da yüzde 23, Mısır'da yüzde 17.

En düşük oran ise Türkiye'de yüzde 16 ile.

Yani dünyada ABD dış politikasından en memnun olmayan ülke Türkiye.

ARA SONUÇ

Bu araştırmanın sonuçlarını yayınlamayı yarın da sürdüreceğim.

Ancak raporun sonuç bölümünden ilginç bir notu bugün aktarmak istiyorum.

ABD tek yanlı olarak hareket etmektedir.

Amerikan politikası, yoksul ve zengin ülkeler arasında büyüyen uçurumu azaltmaya değil, artırmaya hizmet etmektedir.

ABD'nin dünyadaki desteği, global sorunları çözmeye yetecek güçte değildir.

Müslüman ülkeler, ABD'yi daha fazla eleştirmektedir.