İran ‘düşmanı’ Amerika’nın para birimine neden geçti?

Meğer İran Merkez Bankası dolar ve altın almak için 45 milyar Euro satmaya karar vermiş.
Üç aşamalı satışın ilk aşaması başlamış bile.
İran eylül ayında elinde bulunan rezervlerin büyük bir bölümünü dolara çevirecekmiş.
Şaka gibi ama değil...
Söz konusu “Mollalar Rejimi” diye küçümsenen İran bile olsa hayatın gerçeği bu...
* * *
İran Merkez Bankası bu kararı niye aldı?
Gayet basit, global finans krizi Amerika’dan sonra Avrupa’yı yakmaya başladı.
İlk fatura dolar karşısında hayli değerlenmiş bulunan Euro’ya çıktı.
Euro-dolar paritesi inanılmaz bir hızla 1.50’lerden 1.20’lere indi.
Dün konuştuğum önemli bir finansçı “1.20 bandı aşağı yönlü kırılırsa Euro ile doların eşitlenmesine herkes hazırlıklı olsun” diyor...
* * *
Bu yazının amacı dolar ya da Euro tahmini yapmak değil.
Ama Avrupa ve Amerika’dan gelen sinyaller Euro’nun daha da değer kaybedeceğini gösteriyor.
Şimdi böyle bir ortamda hesabınızda Euro bulunduruyor olsanız ne yapardınız?
Tabii ki İran’ın yaptığını...
Ha bu arada İran, Amerika’ya kafa tutuyormuş...
Amerika eylülde BM’den yeni bir ambargo kararı çıkarmaya hazırlanıyormuş.
Hatta İsrail’in devreye girmesiyle iki ülke arasında savaş senaryoları bile konuşulur olmuş... Kim takar?
* * *
İran bir yandan Amerika’yı çıldırtmak pahasına uranyum zenginleştirmeye devam ediyor, diğer yandan rezervini kendisini baş düşman ilan eden ülkenin para birimine çeviriyor.
Oysa aynı İran geçen yıl dolar Euro karşısında aşırı değer kaybettiği için biraz da Amerika’yı gıcık etmek adına döviz rezervinin tamamını Euro’ya çevireceğini söylüyor, Çin, Rusya ve Körfez ülkelerini dolardan vazgeçmeye çağırıyordu.
Ama o gün aklı başında herkes biliyordu ki İran dolardan siyasi değil ekonomik sebeplerle vazgeçmek istiyor, tıpkı bugün olduğu gibi...
Amerika, İran’ı dünyadan izole etmeye çalışırken İran söz konusu ekonomik çıkarları olunca ambargo ve savaş ihtimaline rağmen hiç tereddüt etmeden elindeki tüm rezervi ‘düşman’ olarak gördüğü ülkenin para birimine çevirme kararı aldı.
Peki Türkiye ne yapıyor?
* * *
Günlerdir Türkiye-İsrail ilişkileri akılla duygu sarkacında savrulup duruyor.
İsrail hükümetinin zorbalığı affedilir gibi değil.
Fakat yine de “İsrail’le askeri-siyasi-ekonomik bütün ilişkileri koparalım, hatta gerekirse Gazze’ye savaş gemilerimizi gönderelim” gibi cümleler kurarken iki defa düşünmekte fayda var.
Hiçbir savaş “barışmayı bilmeyenlerin savaşı” kadar tehlikeli değildir.
İran, uranyum zenginleştirmesinden vazgeçmediği için kendisine ambargo uygulamaya hazırlanan Amerika’nın para birimine dönebiliyorsa, Türkiye’nin İsrail ama daha da önemlisi Amerika ile ilişkilerini koparma noktasına getirmemesinde sayısız fayda var.
Yıkmak kolay, yapmak zordur.
İsrail’deki “fanatikler koalisyonuna” rağmen Türkiye-İsrail ilişkileri bütünüyle kopma noktasına gelmemelidir.
Hele de İran kendi fanatiklerine rağmen ekonomik aklın gereğini yapabiliyorken...