Türkiye’nin ideal rakı bardağı

Çırağan Sarayı, Enderun Salonu...

Dışarıdan bakanların gördüğü manzara şudur: Çeşitli rakıların tadıldığı sıradan bir rakı daveti...

***

Oysa o gün Türk içki tarihinin ilk “rakı kadehi tadımı” yapılıyor.

Geçmişte rakı kadehi denemeleri olmuştur ama “bardak tadımı” kavramı ilk defa o gün doğuyor.

Yani 1976’da Paris’te yapılan ve dünya şarap tarihine “Judgement of W
ine” ‘Şarap yargılaması’ olarak geçen ünlü kör tadım gibidir.

***

Davetliler arasında özellikle üç kişi dikkati çekiyor.

Biri, Aydın Boysan... “Rakının Robert Parker’ı” sayılabilecek insan.

Yani Türkiye’nin “1 numaralı rakı tadımcısı...”

Öteki ikisi ise sinema ve tiyatro oyuncusu Mustafa Alabora ile fotoğrafçı Mehmet Turgut.

Bu üç kişi “30-60-90” denilen rakı meclisi grubunun üyelerinden.

***

Davetliler arasında Türkiye’nin ünlü şarap ‘sommelie’leri de vardır. Şimdi onlardan rakı kadehlerini tatmaları ve değerlendirmeleri istenmektedir.

“Bardak tadımı” kavramı o gün doğar.

O gecenin geçmişi ise 6 ay öncesine gitmektedir.

İŞTE TÜRKİYE’NİN İDEAL RAKI KADEHİ

10 Aralık ve 17 Haziran 2014 bardak tadımlarından çıkan “Türkiye’nin ideal rakı kadehleri” şunlar:

Geleneksel rakı:

İDEAL BARDAK: Klasik Türk rakı bardağı.

ÇÜNKÜ: Anason bakımından çok zengin değil. Alkolden gelen hafif acımsı tat daha az, rakının yapısı ise daha yoğun hissediliyor. Bu bardak, ince uzun yapısıyla, rakıyı damağın arkasına yönlendirerek rakının aroma ve derinlik algısını arttırıyor.

Yaş üzüm rakısı

İDEAL BARDAK: İnce belli Türk çay bardağının daha uzun şekilde tasarlanmış biçimi. 

ÇÜNKÜ: Anason kokusu yoğun olduğu için, hafif dışa açık ağzı ile rakının kokusunu dışarıya verebiliyor.

Premium rakı

İDEAL BARDAK: Kalın dipli, küçük hacimli, geniş ağızlı bardak. 

ÇÜNKÜ: Anasonu çok yoğun, tok içimli bir rakı. Kuvvetli mezelerle içiliyor ve içine buz atılmaması tavsiye ediliyor. Bu bardak anason kokusunun kolayca algılanmasını sağlıyor.

ŞAHSİ BARDAK TADIMI RAPORUM

PAŞABAHÇE’nin Milano’daki harika mağazasında yaptığımız tadımla ilgili raporum şu:

BİR: Şarap bardağının biçimi, kalınlığı ve kalitesi, içtiğiniz şarabı algılamanızı gerçekten etkiliyor.

İKİ: Kişisel görüşüm şu: Form ve kalite daha çok psikolojik algılamayı etkiliyor. Ancak bu da çok önemli.

ÜÇ: Sauvignon blanc gibi meyvemsi tat ve aroması olan şarapları, ağzı dar küçük kadehlerde içmek, şarabın zenginliğini ortaya çıkarıyor.
Ancak Chardonnay gibi üzümlerden yapılan şaraplarda, ağzı daha geniş bardakları tercih etmek iyi oluyor.

DÖRT: Kırmızı şarabın da niteliğine göre ağzı daha geniş ve dar bardaklar kullanılması gerekiyor.
Ancak benim şahsi estetik zevkim, ince uzun saplı, aşağıdan yukarı doğru genişleyen, ama ağız kısmında daralan bardaklar. Beyazda da kırmızıda da aynı formu seviyorum.

İŞ KULELERİ’NİN ALTINDA YARATILAN RAKI KADEHİ

ÇIRAĞAN Sarayı buluşmasından 6 ay önce... 17 Haziran 2014 Salı günü İş Kuleleri’nden üçüncüsünün altında yer alan The Agency restoranda bir araya gelen 8 kişi, belki de Türk rakı tarihinin bir ilkini gerçekleştirmektedir.

Masanın etrafında Türkiye’nin en büyük rakı üreticisi Mey grubunun uzmanları ile en büyük bardak üreticisi Paşabahçe’nin uzmanları vardır. O gün 3 tip rakı, 4 ayrı tip bardakla içilmiş, renk, koku ve tat açısından notlanmıştır. Ancak yapılan iş, içilen rakıyı değil, bardağını tatmaktır.

ÜÇ AYRI TİP RAKIYA 12 AYRI TİP BARDAK

FİKİR Paşabahçe Cam Ev Eşyası Grup Başkanı Cemil Tokel’den gelmiş.

Tarihe “ilk bardak tadımı” olarak geçen “İş Kulesi değerlendirmesinde” 4 ayrı rakı türü kullanıldı. “Geleneksel rakı”, “premium rakı”, “yaş üzüm rakısı”.

Rakı bardağına sınıf atlatacak olan, Paşabahçe&Nude tasarım ekibi, alınan sonuçlardan hareketle her tip rakıya en uygun bardak modelini geliştirdi.

Fikrin babası Paşabahçe Cam Ev Eşyası Grup Başkanı Cemil Tokel. İrlandalı bir anne ile Türk bir babanın oğlu olarak doğmuş.

Ama gençliği İrlanda ve İngiltere’de geçmiş.

Cam eşyada ilk işlerinden biri Nude isimli bir marka yaratarak, üst segmente geçmek olmuş.

İÇKİ TARİHİNDE İKİNCİ GÜN MONTE NAPOLEONE KÖŞESİ

12 Nisan 2016 günü Milano’nun Abdi İpekçi Caddesi sayılan, lüks mağazaların bulunduğu Monte Napoleone sokağının hemen köşesindeki Paşabahçe mağazasındayız.

Mağazanın ön bölümü, şirketin yarattığı yeni marka olan Nude ürünlerine ayrılmış.

Burada Ron Arad gibi dünyanın en ünlü tasarımcılarından birinin tasarladığı şarap kadehleri sergileniyor.

Onun yanında, Nigel Coates, Joe Doucet, Inga Sempe, Philippe Malouin, Mikko Laakkonen, Erdem Akan gibi dünya çapında ünlü tasarımcıların Nude için tasarladıkları şarap ve viski bardakları sergileniyor.

Her biri bir estetik harikası.

Hemen arkada bir bar var. Türk içki tarihine “ikinci bardak tadımı” olarak geçecek deneme orada yapılacak.

ŞARAP YAŞAYAN BİR ŞEYDİR BARDAK DA YAŞAYAN BİR ŞEYDİR

BARIN bir tarafında ben, Ali Esad Göksel ve Cemil Tokel var.

Öteki tarafında ise Yair Haidu duruyor.

Dünyaca tanınmış Fransız bir şarap uzmanı. İsrail Şarap Akademisi’nin kurucusu.

Revue du Vin de France dergisinin yazarı ve tadım kurulu üyesi.

Önünde çok sayıda beyaz ve kırmızı şarap var.

Ama onların 4 katı kadar da şarap bardağı dizilmiş.

Burada da şarap tarihi açısından tarihi bir güne tanık oluyoruz.

Yapacağımız iş, “wine tasting” değil, “glass tasting” olacak.

Yani bardak tadımı...

Yair Türk şaraplarını çok iyi biliyor.

Özellikle Öküzgözü ve Boğazkere hayranı.

Tezi şu: Şarap yaşayan bir şeydir, ama bardak da yaşayan bir şeydir.

Dolayısıyla bardakla şarap arasında ciddi bir etkileşim vardır.

Doğru bardakla doğru şarabı içmek gerekir.