Ertuğrul Özkök: Esrarengiz yayıncı kim

Ertuğrul ÖZKÖK

Geçen hafta çok ilginç bir kitap ‘‘piyasaya sürüldü’’. Kitap, Yunanlı Yazar Manos İliadis'in, MİT üzerine yazdığı ‘‘Türk Gizli Servisleri’’ adlı çalışmaydı.

Kitap, Yunanca aslının neredeyse aynı kapak kompozisyonuyla basılmış.

Üzerinde hem Rumca, hem Türkçe başlıkları yer alıyor.

ATİNA 1998

Başlığın altında ‘‘Lavirinthos’’ adlı bir ifade yer alıyor.

Ancak Türkçe baskısında bir özellik hemen dikkati çekiyor.

Kitabı kimin Türkçe'ye çevirdiği belli değil.

Kim tarafından ve nerede basıldığına dair en küçük bir bilgi yok.

İlk sayfasında sadece Atina 1998 yazıyor.

Bu da kitabın Yunanistan'da yayınlandığı tarih.

Yani Türkçesi daha yeni piyasaya çıktığı halde, üzerine Atina'da yayınlandığı tarih konmuş.

Kitapta ilginç bir ayrıntı daha dikkatimi çekti.

Arka kapağında MİT'in Ankara'da Yenimahalle'deki binasının bir fotoğrafı var.

Ben bu fotoğrafı ilk defa MİT'in internetteki sitesinde gördüm.

MİT web sitesi, geçen cuma akşamı saat 18.00'den itibaren yenilendi.

Teşkilat ilk defa Yenimahalle'deki kampusunun bazı tesislerinin fotoğraflarını da sitesine koydu.

Bunlar arasında Yenimahalle'deki spor tesisleri, yüzme havuzu, dil laboratuvarları, kütüphane ve tenis kortları ile merkez binasının fotoğrafları da yer alıyordu.

ŞOFÖRÜN SOYADI

Bu fotoğrafların bir bölümü, site yenilendikten bir gün sonra Hürriyet'in Cumartesi ekinde yayınlandı.

Ama onlar arasında, kitabın arka kapağına giren fotoğraf yoktu.

Daha önce herhangi bir yerde çıktığını da hatırlamıyorum.

Kitapta dikkatimi çeken ayrıntılara devam ediyorum.

Kitabı, MİT'i çok iyi bilen birinin dikkatle okuduğu her halinden belli.

Mesela, 1990 yılının ekim ayında MİT İstanbul Bölge Başkanı'nın şoförü öldürülmüş.

Yunanlı yazar bu olayı anlatırken, şoförün adını Kemal Tunçel olarak vermiş.

Türkçe çeviride, Kemal Tunçel'in adı orijinaldeki gibi verilmiş, ama yanına parantez açılarak Kemal Tunçsel diye düzeltilmiş.

Yani bilen biri, yanlışı düzeltmiş.

Buna karşılık bazı kavramlara hiç dokunulmamış.

MİT'in Güney Kıbrıs'taki faaliyetleriyle ilgili bölümde, KKTC'den ‘‘işgal altındaki topraklar’’ diye söz ediliyor.

Bu kavramlar aynen bırakılmış.

TÜSİAD MI

Kitapta çok ilginç bazı bilgiler var.

Bunların bir bölümünü bugün Hürriyet'te okuyacaksınız.

Bu arada Yunan istihbaratının, bazı konularda ‘‘paranoyak’’ sayılabilecek bir tavır içinde olduğunu gösteren örnekler var.

Mesela, TÜSİAD'ın, Yunanistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'ndan Yunan adalarıyla ilgili bilgi istemesini, ‘‘MİT'in arzusu’’yla yaptığını ileri sürüyor.

Kitabın giriş bölümünde bir İngiliz'in ilginç gözlemi var. Aynen aktarıyorum:

‘‘Hiç kimsenin konuşmadığı Japonya ve herkesin konuştuğu Yunanistan'da casusluk yapmak zordur. Türkiye'de ise sorun zamanla ilgilidir. Bilgilerin sızmasını beklemek gerekir.’’

Bunun hemen üzerinde de başka bir cümle var. Türkiye'de en gizli operasyonların bile basına sızdığı belirtiliyor.

Kitap, MİT'in bir istihbarat kuruluşu olarak çok güçlü olduğu tezini işliyor.

Bunu destekleyen çok sayıda olay anlatıyor.

Bunların bir bölümünü daha önceden biliyorduk. Ama en azından ben bir bölümünü yeni öğreniyorum.

Son 20 yılda MİT üzerinde egemenlik kurmak için Ankara'da kapalı kapılar ardında yapılan mücadeleler çok iyi özetlenmiş.

ÖYLEYSE KİM

Bu arada ilk sivil Müsteşar Sönmez Köksal zamanında önemli atılımlar yapıldığı, Şenkal Atasoy ile birlikte iyice geliştiği anlatılıyor.

Ama benim asıl merak ettiğim konu şu:

Acaba bu kitabın Türkçe'sini kim yayınladı?