Dünya mafya haritası Ankara tuşuna basınca karşıma kimler çıktı
LAS Vegas’a bu dördüncü gidişimdi.
Bugüne kadar bana kimse orada bir “Mob Museum” olduğunu söylememişti.
Ama beni iki tane şahane Lady Gaga konserine davet eden Tudor saatlerinin ekibi, programa bir de “mafya öğleden sonrası” koyunca hayatımda gördüğüm en ilginç müzelerden birini gezme imkânım oldu.
Yani resmen bir “Mafya Müzesi”...
*
Bu müze 14 Şubat 2012 günü açılmış. Bina 1933 yılında yapılmış ve uzun yıllar Las Vegas posta bürosu ve mahkemesi olarak hizmet vermiş.
Yani Las Vegas mafyasının üyeleri bu binadaki mahkeme salonunda yargılanmış. Salon bugün hâlâ aynı şekilde duruyor.
*
Müzenin kurulmasına öncülük eden kişi de geçmişte mafya mensuplarının avukatlığını yapmış olan ve sonradan Las Vegas Belediye Başkanı seçilen Oscar Goodman olmuş.
*
Ülkedeki İtalyan asıllı Amerikalılar bu projeye şiddetle karşı çıkmış.
Çünkü müzeyi gezerken görüyorsunuz ki Amerika’nın mafya tarihi aslında bu ülkeye yerleşmiş İtalyan babaların tarihi. Ancak FBI projeyi desteklemiş.
*
İşte bu müzenin tam çıkış salonunda öyle bir dijital harita ile karşılaştım ki... Dünya mafya haritası... Onun Ankara tuşuna bastım...
Ve karşıma öyle bir şey çıktı ki...
Ama biraz sabır...
Size önce bu şahane müzeyi anlatayım.
LAS VEGAS MAFYASININ SÜPER STARI BUGSY DEĞİL EN ÇOK TİŞÖRTÜ OLAN KİŞİ
MÜZEDE bizim gibi yabancıların ilgi odağı tabii ki filmden tanıdığımız Bugsy Siegel. Ama dükkânında satılan tişörtlere bakınca o zaman Las Vegas mafyasının asıl süper starının Meyer Lansky olduğunu görüyorsunuz.
Mafya denince akla hep İtalyanlar gelir, ama bu işin uzmanlarının söylediği şudur.
Amerikan mafyasının perde arkasındaki en önemli ismi Meyer Lansky’dir...
“Mafya muhasebecisi” olarak da bilinen Lansky bir Yahudi ve İsrail devletinin kurulmasında da çok faaliyeti olmuştu. O, hem Al Capone hem de Lucky Luciano ile çalışmış ve paralarını yönetmişti.
Mafyanın Las Vegas’a yerleşmesini de sağlayan oymuş.
Bugsy Siegel’in çok iyi arkadaşı olduğu halde, onun örgütün parasını çaldığı iddiası ölüm gönderen talimatı da o vermişti. Nitekim müze dükkânında en çok tişörtü olan kişi de Lansky...
LAS VEGAS’I MAFYA KURDU BİLGİSİ YANLIŞ
- BİZ Türkiye’deki sinema meraklıları Las Vegas’ın kuruluşunu Warren Beatty’nin oynadığı “Bugsy” filminden biliyoruz. O filmde bize anlatılan şuydu.
“Bugsy” Siegel Las Vegas’a geliyor, orada meşhur Flamingo Oteli’ni kuruyor ve şehir de onun etrafında gelişiyor.
Bu bilgi doğru değil.
Las Vegas çok önceden demiryolcular tarafından kuruluyor. Mafyanın
şehre gelmesi 1940’lardan sonra...
ELEKTRİKLİ SANDALYEDE İDAM MEDİTASYONU YAPTIM
TABİİ ki hayatımda ilk defa bir elektrikli sandalyeye oturdum.
Zaten normalde bir insan bu sandalyeye bir defa oturur...
Ve yine genellikle o da ilk ve son defa olur...
*
Artık biliyorsunuz...
Ben bu dünyada idam cezasına en karşı olan insanlardan biriyim.
Çocukluğumda İzmir’de Fuar Montrö kapısında yapılan kamuya açık son idam cezasını seyrettikten sonra, hayatım boyunca idam cezasına karşı çıktım.
*
O gün orada darağacını görmüştüm.
Ama bir elektrikli sandalyeyi ilk defa görüyorum.
İçimden gelen tuhaf bir duygu beni itti.
İzin istedim ve gidip oturdum... Yan tarafta bir şalter duruyordu.
Gruptan bir arkadaşa da elini şalterin üzerine koymasını istedim.
Her şey tam olsun istedim. Tam sapıkça bir şey yani...
O şalter aşağı indi mi...
Artık geri dönüş yok...
*
Otuz saniye kadar bir meditasyon yaptım. Bu sandalyeye oturan insan acaba ne hisseder...
*
Hissedebildiğim tek şey bir diş ağrısıydı...
O sabah Las Vegas’ta müthiş bir diş ağrısı ile uyanmıştım...
Ve diş ağrısı öyle bir şey ki...
Biri şu şalteri indirse de şu ağrı bitsin diye düşünüyorsunuz.
*
Tabii bu işin şakası...
Hayatımda ilk defa oturduğum bu elektrikli sandalyede bir idam mahkûmunun neler hissedebileceği konusunda hiçbir duygu elde edemedim.
Anladım ki, elektrikli sandalyeye ölmek üzere oturmuş bir idam mahkûmu ile empati yapmak mümkün değil...
O koltuğa bu fotoğraf için oturmak bambaşka bir şey...
*
Nitekim bir dakika oturduktan sonra kalktım ve müzenin öteki tarafında sergilenen şeylerle ilgilenmeye başladım. Mesela filmde Warren Beatty’nun canlandırdığı “Bugsy”nin vurulduktan sonra koltuğa yığılmış cesedinin gerçek fotoğrafları...
MAGAZİNCİLERİ EN ÇOK SEVEN KİŞİ AL CAPONE MUYDU
AMA mafya müzesinin gerçek süper starı kim diye sorarsanız, cevabım şudur: “Banko Al Capone...”
Müzede en çok Lansky’nin tişörtü var, ama en çok fotoğrafı olan kişi Al Capone... Üstelik bütün fotoğraflarında resmen poz veriyor...
Belli ki kendini çok beğeniyor...
Takım elbise ve paltoyu çok seviyor. Cep mendillerini abartılı şekilde takıyor. Fotoğraflarda yüzünde hep küçümseyici bir ifade var.
Yani “Bana bir şey yapamazsınız” demek istiyor gibi...
MÜZE DUVARLARINDAKİ GERÇEK ‘SIKI DOSTLAR’ FİLMİ
MÜZEDE daha görür görmez dikkatimi çeken bir polis fişleme kaydı var. Tony Spilotro adlı bir mafya mensubu...
22 kişinin öldürülmesinden sorumlu tutulan bir mafya mensubuymuş.
Sonunda bir mafyanın başka kolu tarafından ölünceye kadar dövülüp bir çukura gömülmüş.
Daha ilk bakışta “Godd Fellas” (Sıkı Dostlar) filminde Joe Pesci’nin canlandırdığı o sapık cani Tommy DeVito geldi gözümün önüne... Çünkü tam ona benziyor...
MÜZE DERSİ: MAFYAYI BÜYÜTEN ŞEY İÇKİ YASAĞI
MÜZENİN her tarafına sinmiş bir “mafya dersi” var...
Amerika’da mafyanın küçük mahalle çeteleri olmaktan çıkıp örgütlü hale gelmesinin en büyük nedeni 1920 ile 1933 yılları arasında uygulanan içki yasağı.
Daha önce de içki satışlarını kontrol eden mafya bu yasakla birlikte hem fiyatlarını katladı, hem de içki trafiğinin tekelini tamamen eline aldı.
Mafya en büyük parayı bu sırada kazandı ve palazlandı.
En acımasız mafya savaşları da o dönemde yaşandı.
GERÇEK ‘DOKUNULMAZLAR’ AİLE FOTOĞRAFINDAKİ FARK
İNSAN bu müzeyi gezerken ister istemez aklına hep mafya ile ilgili izlediğimiz filmler geliyor.
Tabii bunlar arasında en aklımızda kalanlardan biri de “Dokunulmazlar” filmi.
Müzede onların da gerçek fotoğrafı var.
Farkı şu...
Bir kere gerçek ekip daha kalabalık.
İkincisi aralarında Kevin Costner, Sean Connery ve Andy Garcia kadar yakışıklı tipler yok.
BİR DE GERÇEK DONNİE BRASCO’YU GÖRELİM
TABİİ akılımızda kalan en çarpıcı mafya filmlerinden biri de Al Pacino ve Johnny Depp’in oynadığı “Donnie Brasco”du (Köstebek).
Bu da gerçek bir mafya hikâyesiydi.
FBI ajanı Joe Pistone “Donnie Brasco” adı altında Bonnano mafyasının içine sızmış ve daha sonra verdiği bilgilerle mafyanın 12 şehirdeki örgütlenmesini çökertmişti.
Filmde Donnie Brasco’yu Johnny Depp, Sonny Black adlı mafya mensubunu da Micheal Madsen oynuyordu.
Müzenin duvarında, ikisinin gerçek bir fotoğrafı da vardı. Soldaki Donnie Brasco...
SEVGİLİLER GÜNÜ’NDE DUVARDAN ÇIKARILAN KAN VE KURŞUNLAR
MÜZENİN en ilginç bölümlerinden biri bir duvar...
Duvarın üzerinde kurşun delikleri ve kan lekeleri var.
Bu duvar, Amerikan mafya tarihinin dönüm noktalarından olan “Sevgililer Günü katliamını” anlatıyor.
Olay şu.
Chicago’da 14 Şubat 1929 günü, İrlanda mafyasına mensup 7 kişi bir garaja geliyor.
O sırada garaja polis arabasında polis kıyafetli bir grup giriyor ve bu 7 gangsteri duvara dayayıp ellerindeki pompalı tüfek ve makinelilerle kurşuna diziyor.
Bu katliamı, Al Capone’a bağlı İtalyan mafyasının tetikçilerinin yaptığı ileri sürülüyor.
Ancak bugüne kadar o katliamı kimin yaptığı hâlâ tam olarak bilinmiyor.
Ne var ki bu olay, Amerika’da devletin mafyaya karşı savaşını başlatıyor.
Önce bu işin gerçekten polisin yapıp yapmadığı araştırılıyor.
Amerika’da “balistik” analizinin bu olayla başladığı söyleniyor.
Al Capone bunu hep reddetti ama bu olay Amerikan mafya dünyasında artık onu “1 numara” haline getirdi.
MAFYA KAYITLARINA GÖRE BOYUM 1 CM FAZLAYMIŞ
MÜZENİN ilginç bölümlerinden biri de yakalanan mafya mensuplarının polis merkezinde tanıklara gösterildiği ve sabıka kayıt fotoğraflarının çekildiği aynalı oda...
O odaya girip durdum ve fotoğraf çektirdim.
Boyum 6 feet çıktı.
Karşılığına baktım.
1.82... Oysa ben boyumu hep 1.81 olarak biliyordum.
Yaşımdan dolayı daha da kısalmış olması gerekirken 1.82 çıkınca sevinmedim değil...
GÜNÜMÜZ MAFYASI EKRANINDA ANKARA TUŞUNA DOKUNUNCA BAKIN KARŞIMA NE ÇIKTI
VE geliyorum müzenin son bölümüne... Yani yazının başlığındaki soruya... Bu odada şöyle bir yazı var.
“Eski mafya içki yasağı, fahişelik, kumar ve bahis üzerine kuruluydu.”
Bugünse şekil değiştirdi ve iki çok önemli yeni unsur girdi.
Bunlardan biri Narcos filmlerinde seyrettiğimiz uyuşturucu kartelleri...
Ama bir ikincisi var ki, bizi de çok yakından ilgilendiriyor.
Müzenin tam çıkışındaki büyük duvarda dev bir dijital ekran var.
Üzerinde ise bir dünya haritası.
Bugün dünyadaki örgütlü suçun dağılım haritası bu. Altında şu yazıyor:
“Nerede hangi mafya var merak ediyorsanız, oranın üzerine basın...”
Tabii ki gidip Ankara yazan düğmeyle bastım.
Bir anda karşıma, Ankara’dan dışarı doğru giden, dışardan da Ankara’ya doğru gelen onlarca ok çizgisi çıktı.
Üzerinde şu yazıyordu:
“Migrant smuggling”. Yani “göçmen kaçakçılığı”.
*
Bilelim ki Las Vegas mafya müzesinin dev ekranındaki “günümüz mafyası” haritasına işte bu ifade ile girmişiz.
Üstelik dünyanın her yerinden çıkan okların hepsi Ankara’yı işaret ediyor.
Lütfen piyaniste ateş etmeyin...
Sadece size orada gördüğümü aktarıyorum.
