Covid-19 aşısını bulan ekibin üçüncü kişisini de tanıyalım

1) Özlem Türeci ve Uğur Şahin...

Bu iki isim, şu an dünyayı sarsan, ekonomileri durduran, milyonlarca insanın hayatına ve işine mal olan COVID-19 virüsüne karşı ilk etkili aşıyı bulan insanlardı...

Yani onlar antibiyotiği bulan Alexander Fleming kadar önemliydi.

O nedenle haklı olarak dünyanın önde gelen bütün medya kuruluşlarının manşetindeydiler...

2) DÜN NAVTEX İLAN EDİLİRKEN MANŞETTEKİ O ÜÇÜNCÜ KİŞİ

ANCAK bu buluşun üçüncü bir kişisi daha vardı ki, onu manşetlerde fazla görememiştik...

Bazılarımız yabancı televizyonlarda rastlamıştı ama bu üçlü arasındaki ilişkinin en renkli ve sembolik kısmını görememiştik.

Ben bugün size o üçüncü kişiyi de anlatacağım.

Ben bu yazıyı yazarken Türkiye Doğu Akdeniz’de yeniden NAVTEX ilan etti. Türkiye-Yunanistan ilişkileri yeniden gerildi.

COVID-19’u bulan ve üretecek olan bu üçlünün işbirliğinin, aynı zamanda bir yanıyla bu NAVTEX’e değen çok sembolik bir özelliği de vardı.

Bugün size işte dünyaya çok büyük bir hizmet yapacak olan bu üçlüyü anlatacağım...

Bir Türk olarak bildiğimiz ikisini ve yine bir Türk olarak bilmemiz gereken üçüncüsünü...

3) SELANİK’TEKİ O MEŞHUR MAHALLENİN SAKİNİ

ÜÇÜNCÜ kişinin hikâyesi bundan 5 asır önce Osmanlı İmparatorluğu’na sığınan bir Yahudi ailesi ile başlıyor. Göçmen aile önce İtalya’nın Livorno kentine gelir, oradan Selanik’e geçerler.

Bunlar geniş Burla ailesidir.

Aile, Selanik’in Kocakasımpaşa Mahallesi denilen bölgesine yerleşir. Bu mahalle yıllar sonra bütün Türk milleti tarafından öğrenilecektir.

Çünkü orası Atatürk’ün de doğup büyüdüğü mahalledir.

Selanik’e yerleşen ailenin iki üyesi Eli ve Daniel isimli iki kardeştiler.

Eli ve Daniel Burla daha sonra İstanbul’a göç edecek. Ve ‘Burla Biraderler’ adı altında Türkiye’nin en önemli ticaret ve sanayici ailelerinden biri olacaklardır. Kodak film ürünleri, ilk hesap makinelerinin ithalatı ile başlayan iş hayatları, Arçelik’in kurulmasında Koç ailesi ile ortaklığa kadar gidecekti.

4) SELANİK’TE KALAN BURLA KOLUNUN AİLE SOYAĞACI

İŞTE o ailenin bir de bilinmeyen kolu vardı.

Onlar İstanbul’a göç etmeyip Selanik’te kalmışlardı...

Ailenin, Osmanlılar Selanik’i kaybettikten sonra Yunan vatandaşı olan bu kolunun 21’inci yüzyıldaki genç üyelerinden birinin adı Albert’ti...

Ailenin İstanbul’a göç eden kanadı soyadını Türkçe okunuşa göre “Burla” olarak belirlemişti. Selanik’te kalan bölümü ise soyadının Fransızca yazılışı olan Bourla’yı tercih etmişti.

O koldan gelen Albert Bourla, ailenin Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etmiş ve oraya yerleşmiş kanadındandı.

Albert Bourla ailenin ticari geleneğinin dışında bir kariyer yapmış ve dünyanın en ünlü ilaç şirketi Pfizer’ın başına geçmeyi başarmıştı. Kader onu ilaç sektörünün uluslararası toplantılarından birinde bir Türk araştırmacısı ile karşı karşıya getirmişti.

Adı Dr. Uğur Şahin’di...

5) KÜÇÜCÜK EVDE YAŞAYAN BİSİKLETLİ BİR TÜRK MUCİT

UĞUR Şahin, Almanya’nın Köln kentinde yaşayan ve orada kanser tedavisi konusunda araştırmalar yapan BioNTech isimli bir şirketin sahibiydi.

Eşi Özlem Türeci de Almanya’da yaşayan bir Türk araştırmacıydı.

Onlar da Albert Bourla gibi göçmen ailelerdi.

Uğur Şahin’in babası 1960’lı yıllarda İskenderun’dan Almanya’ya gelen ve Ford fabrikasında işçi olarak çalışan biriydi.

Uğur Şahin 4 yaşındayken Almanya’ya gelmişti.

Özlem Türeci’nin babası ise bir doktordu ve kızı Almanya’da doğmuştu.

Türeci önceleri hastabakıcı olmak için eğitim alıyordu ama sonradan tıp ve biyoloji araştırmaları kesimine geçmişti.

İlginç bir çifttiler. Onca büyük bir şirketleri olduğu halde, küçük bir apartman dairesinde yaşıyorlardı.

Arabaları yoktu. Uğur Şahin işine bisikletle gidip geliyordu.

6) KÜRESEL İLAÇ DEVİ İLE 21 MİLYAR DOLARLIK YEREL ARAŞTIRMA ŞİRKETİ

ÇİFTİN kurduğu şirket özellikle RNA ve kanser araştırmaları alanında büyük bir başarı göstermiş ve şirket değeri 21 milyar dolara çıkmıştı.

Albert Bourla ile Uğur Şahin’in tanışması, Pfizer gibi küresel bir dev ile BioNTech gibi yerel bir başarı hikâyesini de bir araya getirmişti.

Bir tarafta ailesinin bir ucu Türkiye’ye uzanan Selanikli bir Yunan asıllı Amerikan vatandaşı...

Öteki tarafta ise Türk kökenli bir çiftin kurduğu bir Alman şirketi...

İşte bu üç insan, 4 günden beri dünya medyasının manşetlerinde... Her biri kendi orijin ülkeleri için bir gurur kaynağı...

Ama aynı zamanda tarihinin en büyük göçmen krizini yaşayan dünyada, kendilerine kapılarını açan ülkelere, göç denen insan hareketlerinin nasıl olağanüstü sonuçlar da verebileceğini gösteriyorlar.

7) COVID’E ÇARE BULAN NAVTEX’E DE BULUR

AZİZ Sancar, Gökhan Hotamışlıgil ve şimdi Özlem Türeci-Uğur Şahin çifti...

Ve yanlarında Selanik’te Atatürk’ün doğduğu mahalleden gelen Yunanistanlı bir Osmanlı Yahudisi...

COVID-19 belasına çare bulan bu üç insan, belki bir gün NAVTEX krizlerine de çare bulur...

Dün Oruç Reis tekrar denize açılırken, ben de bunları hayal ediyordum.

KATKIDA BULUNANLAR
Sayfa Editörü: Firuzan Demir
Foto Editörü: Murat Şaka
Düzeltmen: Metin Usta
Tasarım ve Uygulama: Selma Songül Zengin