Erkan Çelebi: Otomobil vurgununa dolandırıcılık davası

SANAYİ Bakanlığı, ‘‘Tefecileri kıskandıran vurgun’’ gerçekleştiren Ulusal ve Bayındır Otomotiv adlı kuruluşlar hakkında tüketicileri dolandırdıkları gerekçesiyle, dava açtı. Bakanlık ayrıca, aynı yöntemle çalışan diğer firmaları da incelemeye aldı.

SANAYİ ve Ticaret Bakanlığı, ‘‘Çekilişsiz, kurasız, ara ödemesiz, faizsiz’’ otomobil kampanyaları düzenleyen Ulusal ve Bayındır adlı kuruluşlar hakkında, tüketicileri dolandırdıkları gerekçesiyle dava açtı. Bakanlık, Boyut, Delta, Gelişim, Fuzul, Emin Otomotiv gibi aynı yöntemle otomobil kampanyası düzenleyen firmaları da incelemeye aldı. Bakanlık, bu firmalar hakkında da dolandırıcılık davası açabilecek.

Bakanlık müfettişleri, Hürriyet'in Tüketici Köşesi'nde ‘‘Otomobil kampanyalarında tefeci kıskandıran vurgun’’ başlığıyla yer alan haber üzerine Ulusal ve Bayındır Otomotiv adlı kuruluşlarda inceleme yaptı. İncelemelerin sonucunda, bu firmaların, zamların yansıtılmasından kampanyadan ayrılmaya, taksitlerin ödenmesinden aracın teslimine kadar bir çok sözleşme oyununa gittiklerini tespit etti. Bunun üzerine, Ulusal ve Bayındır Otomotiv adlı kuruluşlar hakkında tüketicileri dolandırdıkları gerekçesiyle dava açtı. Aynı yöntemle otomobil kampanyası düzenleyen firmalar hakkında da inceleme başlatıldı.

REKLAMLA YANILTIYOR

Arkadaşımız Zeliha Aslan'ın görüştüğü Bakanlık yetkilileri, bu firmaların gazetelere verdikleri ilanlarla, müşterilerine imzalattıkları sözleşmelerin farklı olduğuna değindi. Yetkililer, ‘‘Ulusal Motorlu Araçlar ve Bayındır Motors adlı kuruluşlarda yapılan incelemede, tüketicilerin reklam yoluyla aldatıldığı ortaya çıktı. İncelemede, firmaların ilanlarında vaaddettikleriyle imzalattıkları sözleşmeler farklı. Verileceği taahhüt edilen otomobillerin çeşitli bahaneler ileri sürülerek bazı tüketicilere verilmediği, gazetelerde yer alan metinlerin nitelikli bir yalan olduğu belirlendi. Bu nedenle firma yetkilileri hakkında Türk Ceza Kanunu'nun dolandırıcılık hükmüne göre işlem yapılması için İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunuldu’’ dediler.

Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü müfettişlerinin yaptığı inceleme sonucunda ise yasalara aykırı olan maddeler şu şekilde belirlenmişti:

Sözleşmenin organizasyondan ayrılma maddesinde ‘‘organizasyondan ayrılmak isteyenlerin paraları 6 ay sonra ödeneceği’ yer alıyor. Ayrıca, ‘‘Masraflar düştükten sonra faizsiz iştirakçiye geri ödenir’’ deniliyor. Bu da Borçlar Kanunu'na aykırı. Şirketler, bu hükümle sözleşmeyi ortadan kaldırma hürriyetini sınırlıyor.

Sözleşmelerde bu sigortayı şirket sadece kendi yapıyor. Primleri de peşin alıyor. Oysa, Tüketici Kanunu'nda bir mal veya hizmetin satışının başka bir mal ve hizmet satışına bağlı kılınması yasak.

Sözleşmelerde şirketin sorumlu tutulamayacağı haller de düzenleniyor. Firmalar, ekonomik kriz, otomotiv sektöründe meydana gelebilecek üretim yavaşlaması, zam beklentisi gibi nedenleri gerekçe göstererek, vaad ettiği otomobilleri geç teslim etme hakkını elde ediyor. Firmalardan, zarar, ziyan talebinde bulunulamıyor. Alıcı, satıcının insafına bırakılıyor. Zam beklentisi, talep fazlalığı gibi belirsiz durumlarda şirketin sorumluluğunun ortadan kalkması, tüketici için haksız şart teşkil ediyor. Bu da, Medeni Kanun'un iyi niyet kuralı düzenlemesine aykırı.

Sözleşmelerdeki borç kapatma maddesine göre, firma izin vermediği taktirde müşteri, birkaç taksidi birden ödeyemiyor ya da tüm taksitleri toptan kapatamıyor. Oysa, Tüketici Kanunu taksitli satışlarda tüketiciye borçlandığı toplam miktarı önceden ödeme hakkı tanıyor.

Vurgun nasıl yapılıyor?

Düzenlenen kampanyalarda tüketicilere cazip taksit seçenekleri sunuluyor.

Sözleşmelere otomobillere yapılacak zamlar, ilk 10 ay altıda bir oranında taksitlere yansıtılacak diye madde konuluyor.

Ancak, yapılacak bu zamların taksitlere oransal mı ya da parasal mı yansıtılacağına değinilmiyor.

Yapılan zam kaç liraysa, bunun altıda biri aylık takside otomatik ekleniyor.

Bunun sonucunda, 118 milyon lira olan aylık taksit, sekizinci ayda 6 kat birden artarak 689 milyon liraya ulaşıyor.

Bu da, 3 milyar 174 milyon lirası peşin ödenen 7 milyar 379 milyon liralık bir aracın fiyatını, 36 ayda 25 milyar 156 milyon liraya çıkarıyor.

Böylece, kullandırılan 4 milyar 205 milyon liralık kredi, şirketlere 36 ayın sonunda 22 milyar lira olarak geri dönüyor.

Tefeci faizi bile bunun yanında insaflı kalıyor...

Digitürk kartını kaybetmenin bedeli

DİGİTÜRK yayınlarını izleyebilmek için kullanılan Digikutu kartını kaybedenler, 35 milyon lira ödemek zorunda kalıyor. Okuyucularımızdan Selim Baykut'un başvurusuyla ilgili görüştüğümüz Digitürk yetkilileri, ‘‘ Üyelik prosedürleri kapsamında Digikutu ile birlikte üyeye teslim edilen Digicard'ın kaybolması durumunda kartın yenilenmesi için üyeden tahsil edilecek kart bedeli 30 milyon liradır. Gerekli teknik işlemlerin yapılması ve üyenin yeni kartının aktif hale getirilmesi için teknik servisin gerçekleştireceği işlemler için de 5 milyon lira hizmet bedeli alınıyor. Digicartı kaybedenlerin bu ücreti ödemesi gerekiyor’’ dedi.

Puan toplatıyor ama hediye listesi yok

Kredi kartıyla yapılan harcamaları artırmak için bankalar puan uygulamasına gidiyor. Müşterilerine kredi kartıyla yaptıkları harcamalarla biriktirdikleri puanlar karşılığında hediye veriyorlar. Tarişbank da bu uygulamaya gitmesine rağmen henüz hediye listesini oluşturamayınca müşterilerinin tepkisini çekti. Bunlardan biri de Cem Güngör... Okuyucularımızdan Cem Güngör, Tarişbank kredi kartıyla yaptığı harcamalar karşılığında 30 bin hediye puan topladı. Tarişbank'tan, topladığı puan karşılığında kazanabileceği ürünlerin yer aldığı kataloğun adresine gönderilmesini isteyen Güngör'ün sorunuyla ilgili olarak Tarişbank yetkilileriyle görüştük. Tarişbank'ın armağan çalışmalarına ilişkin çalışmaların henüz tamamlanamadığını belirten yetkililer, ‘‘Bankamızın armağan uygulamasına ilişkin çalışmalar son aşamaya geldi. Kart sahiplerimize güzel ve farklı bir armağan modeli sunabilmeyi amaçlıyoruz. Bu tür armağan uygulamalarında kart sahiplerinin armağan alabilecek bir puana ulaşabilmeleri bir yıllık bir süreyi kapsıyor. Müşterilerimizin topladıkları puanlarını kaybetmesi veya boşa gitmesi söz konusu değil’’ dedi.

Braun, arızalanan cihazları onarmak yerine değiştiriyor

Braun, garanti süresinde arızalanan dijital termometreleri onarmak yerine yenisiyle değiştiriyor. Garanti süresi dolmuş ürünlerde ise ürünün yıpranma süresi göz önünde tutularak, belli bir bedel karşılığında yenisi veriliyor. Braun'un bu uygulaması bazı müşterilerinin tepkisini çekiyor. Bunlardan biri de Kadir Kalkan... Okuyucularımızdan Kadir Kalkan'ın, üç yıllık ateş ölçer cihazı arızalanınca, servis değişim bedeli olarak satış ücretinin yüzde 60'ını ödemesini talep etti. Kalkan'ın şikayetini ilettiğimiz Braun yetkilileri ‘‘Ateş ölçer gibi hassas sağlık cihazlarının kalitesini ve doğru ölçüm özelliğini garanti altına almak için cihazları tamir yoluna gitmiyoruz. Cihazları yenisiyle değiştirmeyi tercih ediyoruz. Cihaz garanti kapsamından çıkmışsa, tamir ücreti karşılığında yenisi ile değiştiriyoruz’’ dediler.

Posta kutusu

MEVLANA BAŞAL'ın yaptığı mükerrer ödeme Pamukbank tarafından iade edildi.

M. EGE ÇAĞLAR'ın telefon hattı Türk Telekom tarafından dijitale çevrildi.

ASUMAN İLGAR'ın arızalanan T10 model cep telefonunu Ericsson yenisiyle değiştirdi.

MERAL GİRGİN'e Ocak ayında gönderilen fatura Digitürk tarafından iptal edildi.

NEVZAT ELDEM'e Cine5 tarafından 12 aylık Supersport kanalı hediye edildi.

YASİN KUBİLAY ZORLU'ya gönderilen 25 milyon 779 bin liralık hatalı fatura Turkcell tarafından yeniden düzenlenerek 5 milyon 320 bin liraya düşürüldü.

GÜLCAN ZARALILAR'ın arızalanan buzdolabı Arçelik tarafından yenisiyle değiştirildi.