Erkan Çelebi: İnternette nasıl kandırıyorlar?

Erkan ÇELEBİ

İNTERNET kullanıcılarını yalan haberlerle yanıltmak amacıyla gönderilen mesajların doğruluğunun kontrol edildiği sitede, kanser hastalarına yardımdan, deodorantların tehlikesine, zehirli yiyeceklerden şans getiren zincir mektuplarına, bedava cep telefonundan yalnızken kalp krizini önlemeye kadar bir çok asılsız mesaja yer veriliyor.

İNTERNET artık, dolandırıcıların, kısa yoldan köşeyi dönmeye ya da rakiplerini karalamaya çalışanların, yalan haber yayarak insanların korku ve zaaflarından yararlanmak isteyenlerin yeni mekanı oldu. Bunlar, e-posta aracılığıyla internet kullanıcılarını aldatma ve yanıltma yoluna gidiyor. İçlerinde öyle ustaca hazırlanmış olanları var ki, internet kullanıcıları aldıkları mesajın hangisinin doğru, hangisinin asılsız olduğunu ayırt etmekte zorlanıyor.

Merkezi Finlandiya'da bulunan F-Secure adlı şirket, internette kullanıcıları yanlış ve yalan haberlerle yanıltma ya da aldatma amacıyla gönderilen mesajların doğruluğunun kontrol edilmesini sağlayan bir site oluşturmuş. http://www.europe.datafellows.com/news/hoax.htm adresindeki bu sitede, kanser hastalarına yardımdan, deodorantların tehlikesine, zehirli yiyeceklerden şans getiren zincir mektuplarına, bedava cep telefonundan yanlızken kalp krizini önlemeye kadar bir çok asılsız mesaja yer veriliyor. Bu tip mesajların forwardlanmaması ve başkalarına gönderilmemesi için de internet kullanıcılarına uyarı yapılıyor. Bu mesajların binlerce kişiye gönderilmesi sonucunda, e-posta sistemlerinin kilitlenmesine yol açıldığı da kaydediliyor.

Arkadaşımız Emre Özpeynirci'nin yaptığı incelemeye göre, yüzlerce yalan ve asılsız mesajın yer aldığı bu sitedeki ilginç örneklerden bazıları şunlar:

NİJERYA'DAN PARA TRANSFERİ:

İnternet üzerinden yapılan dolandırıcılıklardan birini de Nijeryalılar gerçekleştiriyor. Nijerya devlet yetkilisinin eşi olduğu iddia edilen bir kişinin yapacağı yüksek miktarda para transferine aracılık edene yüzde 25 komisyon vaad ediliyor. Ancak, bu vaade inanıp, aracılığı kabul edenlerden bankaya para yatırmaları isteniyor.

ŞİFRELER YAHOO'YA

İnternetteki arama motorlarından biri olan Yahoo'nun adı kullanılarak, kişisel bilgilere ulaşılmaya çalışılıyor. Gönderilen elektronik postalarda Yahoo Servis Sistemi'nde yaşanan bir arıza nedeniyle tüm kişisel bilgilerin silindiği iddia ediliyor ve kullanıcılardan ID numaraları ve şifrelerini bildirmeleri isteniyor.

COCA COLA MARİFETİ

Bu mesajlardan birinde de Coca Cola formülünde kullanılan asidin, tuvalet temizliğinde ve otomobillerdeki paslanmaya karşı etkili olduğu iddia ediliyor. Ayrıca mesajda, Coca Cola'nın boş kutusuyla çok lezzetli yemeklerin de yapılabaliceği, kirli çamaşırlardaki lekelerin çıkartılabileceği de savunuluyor.

VİRÜS MESAJLARI

Elektronik posta yoluyla internet kullanıcılarına gönderilen asılsız mesajların en yaygınını virüs içerikli olanları oluşturuyor. Asılsız virüs uyarısı yapılan bu mesajlarda genellikle, çok tehlikeli bir virüse değiniliyor ve bu virüsü içeren mesajların açılmaması isteniliyor. Virüse karşı, e-posta zinciri oluşturulması için uyarıda bulunuluyor.

BEDAVA TELEFON

Yalan masaj zinciri, cep telefonu şirketlerini de etkisi altına almış durumda. Bundan ilk etkilenen Nokia şirketi olmuş. Nokia firması adına gönderilen mesajların 10 kişiye ulaştırılması halinde 3210, 25 kiye gönderilmesi durumunda ise 7110 veya Wap'lı telefon kazanılacağı iddia edilmiş. Mesajın tutması üzerine, zincir diğer cep telefonu üreticilerine de yansımış.

BEDAVA COLA

Bir diğer mesajda ise Coca Cola'nın yeni bir reklam kampanyası başlattığına dikkat çekiliyor ve bu kampanya çerçevesinde gönderilen mesajın başka kişilere ulaştırılması halinde ekranda bir sayfa çıkacağı bu sayfadan istedğiniz Cola Cola ürününe bedava sahip olunabileceği belirtiliyor.

HOTMAIL İPTAL EDİLECEK

Tüm dünyada internet kullanıcılarının e-posta adresi almak için başvurduğu Hotmail'de yalan haberlerden nasibini almış. Bazı internet hacker'ları gönderdikleri e-mail'lerde Hotmail yetkileri olduklarını ve bu mesajı başkalarına göndermezlerse o kişilerin mail adreslerinin otomatik olarak sileneceği iddiasında bulunmuşlar. Buna gerekçe olarak da Hotmail'den adres almak için çok yoğun taleplerin olduğu ve bu talepler yüzünden sistemin çökme tehlikesiyle karşı karşıya bulunduğu savunulmuş.

TATİL VİRÜSÜ

İnternet üzerinden bedava tatil kazanmak istiyor musunuz? Bunun yanıtı, aldatmayı yapan internet dolandırıcılarına göre hayır. Onlara göre, e-postanıza gelen ‘‘Tatil kazanmak istiyor musunuz?’’ mesajı bir virüs içeriyor. Doğrusunu söylemek gerekirse böyle bir virüs içeren mesaj hiç olmadı. Ancak, varmış imajı yaratılarak, gönderdikleri uyarı masajı için zinjir oluşturulmasını amaçlıyorlar. Böylece olmayan bir virüsün uyarısı, tüm dünyada dolaşıyor.

FOTOYA DİKKAT

İnternetten indirdikleri fotoğrafları kullananları hedef alan aldatıcı mesajda ise, ‘‘Fotoğrafları indirebilirsiniz’’ e-postalarının bazılarında virüs olduğu uyarısı yapılıyor. Aksi taktirde, sistemin çökeceği ve bunun da 300 dolarlık bir maliyet getireceği vurgulanıyor.

KANSERLİ ÇOCUK:

İnternetteki dolandırıcılar, 6 ay ömrü kalan kanser hastası bir kız çocuğu için sözde yardım kampanyası başlatmış. Kanser hastası çocuğun kurtarılması için mesajı başkalarına da gönderilmesi isteniyor. Bu yolla, yardım zincirinin yayılacağını iddia eden internet dolandırıcıları, Amerikan Kanser Vakfı'nın gönderilen her mesaj için kanserli çocuğa 3 sent yardım yapacağı iddiasında da bulunuyor.

Lokantada yumurtayı rafadan yemeyin

ABD Federal Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), yumurta ile ilgili uyulması gereken yeni kurallar belirledi. Yumurtanın saklanması ve servis edilmesinin, Salmonella bakterisi nedeniyle önem taşıdığını belirten FDA yetkilileri, restoranlarda yumurtanın rafadan servis edilmesinin, sağlık açısından risk taşıdığını söylediler. Yumurtanın, satıldığı yerde ve evde mutlaka buzdolabında saklanması gerektiğini belirten uzmanlar, yumurtanın ve içinde yumurta bulunan yiyeceklerin iyice pişirilmesi gerektiğine dikkat çektiler. Her 20 bin yumurtadan birinde Salmonella bakterisinin yer aldığına da değinilerek, bunun da ishal, kusma, karın krampı, baş ağrısı ve ateşlenmeye neden olduğu kaydedildi.

Bayram öncesi turlara iptal

ŞEKER Bayramı ile yılbaşı tatilinin birleşmesi, bayram öncesi turlara talebi azalttı. Bu da yeterli talebi oluşturamayan seyahat acentalarının bayram öncesi düzenledikleri turları iptal etmelerine yol açıyor. Yeterli talebin oluşturulamaması nedeniyle katılacağı Disneyland turu iptal edilen Murat Gökçe'nin şikayeti üzerine Asya Tur'la görüştük. Asya Tur yetkilileri, Disneyland turunun Ramazan Bayramı öncesine denk gelmesi ve yoğun talebin bayram turlarına kayması nedeniyle turu iptal etmek zorunda kaldıklarını söylediler. Yetkililer, ‘‘Bir turun organize edilebilmesi için o tura yeterli katılımın sağlanması gerekiyor. Aksi taktirde havayolu şirketleri ve oteller, yaptıkları grup indirimini uygulamıyorlar’’ dedi.

Tüketicilere alışveriş rehberi

TÜRKİYE Tüketicileri Koruma ve Eğitim Vakfı (Tüketici Vakfı), tüketicilerin eğitilmesi ve tüketim maddeleri hakkında bilgilendirilmesi amacıyla ‘‘Akıllı Satın Alma Sanatı’’ adlı bir kitap yayınladı. Kitapta, satın alınan her tür ürün ve hizmetle ilgili bilgiler alfabetik sırayla ele alınıyor.

ŞİRKETLERDEN TÜKETİCİLERE

TURKCELL'in bölge ofisleri bundan böyle cumartesi günleri de saat 17.00'ye kadar açık olacak.

BOSCH, fırın, derin dondurucu veya soğutucu ürünlerinden alanlara bir adet yemek kitabı veriyor. Kitapta, farklı yörelerden 40 değişik yemek tarifi yer alıyor.

OYPA,yeni mağazasını İzmir Bornova'da açtı. Oypa Bornova mağazası haftanın yedi günü saat 22.00'ye kadar açık olacak.

LANCOME, kuru ve beslenmeye ihtiyacı olan ciltler için Hydra Zen Peaux Seches'i piyasaya sundu.

PROFİLO, düzenlediği Aralık ayı kampanyasıyla televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi, küçük ev aletleri, müzik seti ve derin dondurucu alanlara 15 aya varan taksit seçenekleri sunuyor.

BEYMEN, Aralık ayı süresince gerçekleştireceği ‘‘Hediye Festivali’’nde, yapılan her alışveriş karşılığında aynı miktarda alışveriş, hediye edilecek.