Havada rekabet fiyattan uçuş saatlerine sıçradı

Özel hava yolu şirketlerinde 49 milyona kadar düşen fiyatlara indirimle yanıt veren THY, uçuş saatlerinde kendini korumaya kalkınca kapışma başladı. Sorunu ‘bağımsız’ Slot Koordinasyon Merkezi çözecek.

TÜRK Hava Yolları(THY) ile özel hava yolu şirketleri arasında iç hat uçuş saatleri yüzünden başlayan kriz, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın müdahalesine rağmen, karşılıklı suçlamalarla sürüyor. THY, özel sektör kuruluşlarını istedikleri saatte, kafalarına göre uçmakla, özel hava yolu şirketleri de, THY’yi haksız rekabet yaratmakla suçluyor.

OTOBÜSTE BİLE DİSİPLİN: Geçtiğimiz hafta Ankara aktarmalı Erzincan ve Siirt uçuşuna izin verilmeyen Atlasjet’in Genel Müdürü Tuncay Doğaner, ‘Biz de THY gibi Türk bayrağı taşıyoruz. Bu kadar ayrımcılık yapılmamalı’ derken, THY Yönetim Kurulu Başkanı Candan Karlıtekin de, şehirlerarası otobüs işletmelerinin bile aklına estiği saatte, beğendiği bir perona yaklaşıp, yolcu indirip, alamadığı bir ortamda, hiç bir hava yolu şirketinin Atatürk Hava Limanı’nda belirsizlik ve karmaşa yaratmaya hakkı olmadığını savunuyor.

REKABET PAZARI BÜYÜTTÜ: Arkadaşımız Ayşegül Akyarlı’nın yaptığı araştırmaya göre, özel hava yolu şirketlerinin iç hat seferlerine başlamasıyla birlikte oluşan rekabet ortamı, ilk başta fiyatlara yansıdı. Özel hava yolu şirketlerinin uçak bilet fiyatlarını 49 YTL’ye kadar düşürmesi üzerine, THY de tarifelerinde indirime gitti. Uçak fiyatlarının şehirlerarası otobüs fiyatları seviyesine inmesi, hava yolu şirketlerine yeni yolcu potansiyeli yarattı. Bunun sonucunda, son iki yılda yolcu sayısı iki kat artarak, 10 milyon kişiye ulaştı. Bu artıştan özel hava yolu şirketleri kadar THY’de önemli bir pay aldı.

ŞİMDİ SAAT REKABETİ: Özel kuruluşların yeni hatlar açıp, sefer sayılarında artışlara gitmesi, bu kez rekabetin uçuş saatlerine kaymasına neden oldu. Tüm kuruluşların en iyi saatlerde uçmak istemesi, uçuş saatlerini de THY’nin bünyesinde yer alan Slot Koordinasyon Merkezi’nce belirlenmesi, gerilen ortamda krizin patlamasına neden oldu. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım da Slot Koordinasyon Merkezi’nin THY’den alınıp, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne bağlanacağını açıkladı.

YUNAN BAYRAĞI MI TAŞIYORUZ: Slot Koordinasyon Merkezi’nin THY bünyesinde bulunmasını eleştiren Atlasjet Genel Müdürü Tuncay Doğaner, ‘Davul bizde, tokmak THY’de. Bir şirketin hat açma, hat sayısını belirleme, uçuş saatlerini ayarlama işini rakip firmaya vermek, hiç etik değil. Böyle olunca da rakip firma, (sen sadece Diyarbakır’a uç, Ankara’ya uçma, şu saatte uç bu saatte uçma) deme hakkını kendinde bulabiliyor. Biz Yunan bayrağı mı taşıyoruz ki, bu kadar ayrımcılık yapılıyor’ dedi.

27 ANLAŞMAMIZ VAR: Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği’ne (IATA) üye olduklarına değinen Doğaner, ‘KLM, Singapur’un da aralarında bulunduğu 27 hava yolu şirketiyle anlaşma yaptık. Birbirimizin biletlerini tanıyoruz. Bu şirketlerin Ankara’ya direkt uçuşları yok. Yolcularını THY’yle uçurmaları gerekiyordu. Artık biz de devredeyiz. THY’nin yarı fiyatına bize taşıtıyorlar. THY bunları bize kaptırmaktan mı korkuyor?’ dedi.

Fly Air: İhtiras zarar ettiriyor

FLY Air Genel Müdürü Safi Ergin, THY’nin özel hava yolları ile rekabet etmeye çalışırken haksız rekabet yarattığını vurgulayarak, ‘Herhangi bir hava yolu şirketi bir şehire sefer koyduğu anda THY, hemen o hattaki sefer sayısını 2-3 kat artırıyor. Bu haksız rekabet, hem THY’ye, hem özel hava yolu şirketlerine hem de ülke ekonomisine zarar veriyor’ dedi. THY’nin daha önce de İstanbul Hava Yolları’na da aynı haksız rekabet uygulamalarında bulunduğunu savunan Ergin, ‘10 yıl önce İstanbul Hava Yolları, İstanbul Trabzon hattına sefer başlattığında da benzer uygulamalarla karşılaşılmıştı. Bu da, İstanbul Hava Yolları’nı zor duruma sokmuştu’ dedi. Özel hava yolu şirketlerinin kára geçmek için en az yüzde 80-85 doluluk oranını yakalaması gerektiğini söyleyen Ergin, ‘İç hatlarda 150 kişilik uçuşlarımızda bu sayıyı yakaladık ve kara geçmeyi başardık. İç hatlarda ihtiras zarara neden oluyor. Rekabette asgari müşterekte buluşmak gerekiyor’ diye konuştu.

THY: Başkasının hakkına tecavüz edenler oluyor

THY Yönetim Kurulu Başkanı Candan Karlıtekin, özel hava yolu şirketlerinin keyfi uygulamalarda bulunduğundan yakınarak, Atatürk Hava Limanı’ndan uçuş yapmanın belirli kurallara bağlı olduğunu söyledi. Karlıtekin, ‘Saat 06.00 ile 07.00 aralığında slot talebi başvurusu olan bir taşıyıcı, sürekli olarak 08.00 ile 09.00 saatlerini kullanamaz. Fiili durum yaratıp kullanmaya kalkıştığı taktirde hak sahibi taşıyıcıların haklarına tecavüz etmiş olur. Uçuş emniyetinin esas olduğu havacılık sektöründe Atatürk Hava Limanı’nın belirsizlik ve karmaşaya mahkum edilmesi beklenemez. THY’nin 72 yıllık kazanımlarının herhangi bir meşru ve rasyonel neden olmaksızın altın tepside diğer şirketlere ikram edilmesi beklenemez. THY’nin haklarının göz göre göre zayi olmasına yol açmak emanete hıyanet ve suçtur’ dedi.

Otobüs bağlantılı uçak seferi başlattık

HAVAALANINDAN şehir merkezlerine otobüs seferi koyarak, yolcuları ücretsiz götürmeye de başladıklarını söyleyen Atlasjet Genel Müdürü Doğaner, ‘Bunun ilk uygulamasını Ankara’da başlattık. Yolcularımız 60 milyon lira taksi ücreti ödemekten kurtuluyor. Bu uygulamayı yaygınlaştırmayı planlıyoruz’ dedi. Atlasjet’i 2007’ye hazırladıklarına da dikkat çeken Tuncay Doğaner, ‘Open sky (iç hatlarda açık uçuş) devreye girdiğinde yabancı hava yolu şirketleri de gelip iç hatlarda uçacak. THY’nin bizimle değil asıl oturup, yabancı hava yolu şirketleriyle nasıl rekabet edeceğini planlaması gerekiyor’ dedi.