BAŞTA İstanbul olmak üzere bazı belediyeler pil, kağıt, plastik, alüminyum, cam gibi atıkların kaynağında ayrılmasını sağlayacak konteyner, kumbara, geri dönüşüm kutularını sınırları dahilinde bulunan işyeri ve sitelere dağıttı.
Uygulamanın yaygınlaşması için belediyeler şimdi de atıklarını ayırmayan işyeri ve site yöneticilerine 3 bin YTL’den başlayan para cezası vermeye hazırlanıyor.
YILDA 27 milyon ton çöpün üretildiği Türkiye’de de atıkların kaynağında ayrıştırılarak, geri dönüşümlerinin sağlanması için çalışmalar başlatıldı. Başta İstanbul olmak üzere belediyeler, atıkların geri dönüşümünü gerçekleştiren kuruluşlarla anlaşmalar imzalayarak, yeni uygulamanın alt yapısını oluşturdu. Ardından da, pil, kağıt, plastik, alüminyum, cam gibi atıkların kaynağında ayrılmasını sağlayacak konteyner, kumbara, geridönüşüm kutularını sınırları dahilinde bulunan işyeri ve sitelere dağıtarak, pilot uygulamaları başlatıldı. Belediyeler şimdi de, atıklarını ayırmayan işyeri ve site yöneticilerine 3 bin YTL ile 24 bin YTL arasında değişen para cezalarını yansıtmaya hazırlanıyor.
BELEDİYELERE TALİMAT: Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü adlı yönetmelik 2005 yılında Resmi Gazete’de yayınlandı. 2006 yılında da Çevre Kanunu’nda değişiklik yapıldı. Bu değişiklik sonucunda, Çevre ve Orman Bakanlığı, tüm belediyelere geri dönüşümü sağlanan atıkların ayrı ayrı toplamaları konusunda talimat gönderdi. Belediyeler de bu talimat doğrultusunda, uygulamayla ilgili çalışmaları başlattı.
4 MİLYON TON DÖNÜŞEBİLİYOR: Arkadaşımız Meltem Kara’nın yaptığı araştırmaya göre, yılda 27 milyon ton çöpün toplandığı Türkiye’de, geri dönüştürülebilen atıkların oranı yüzde 15’e ulaşıyor. Projenin sadece İstanbul’da yaygınlaşıp uygulanması durumunda bile ekonomiye sağladığı katkı 200 milyon YTL’yi buluyor. Türkiye’de 4 milyon tonu aşan bu ambalaj atıklarının dönüştürülmesiyle birlikte elde edilecek gelir, 1 milyar YTL’yi aşması bekleniyor. Uygulamayla ilgili olarak bu yıl çalışmaları hızlandıran belediyeler, 2008 yılına kadar çöplerin tamamını kaynağından ayrıştırılmış olarak toplamayı hedefliyor.
GERİ DÖNÜŞÜM KUTUSU: Belediyeler uygulamayı yaygınlaştırmak için konutlara ya farklı renkte torba dağıtımı yapıyor ya da sitelere geri dönüşüm kutu ve konteynerleri yerleştirme yoluna gidiyor. Bu uygulamada, özellikle okul, hastane gibi kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra işyerlerinin ağırlıkta olduğu, plaza, iş ve alışveriş merkezlerinde ağırlık veriliyor.
KADIKÖY 1 MİLYON YTL KAZANDI: Uygulamalar kapsamında, kağıt, plastik, cam, aliminyum gibi ambalaj atıklarını aynı poşet ya da konteyner içinde toplayan belediyeler, daha sonra bu çöpleri farklı gruplara ayrılmasını sağlatıyor. Bazı belediyeler ayırdıkları bu çöpleri ÇEVKO, CAMSİAD, PİLSAD gibi derneklere işbirliği yapıyor, bazıları da anlaşmalı 149 sanayi kuruluşuna satmayı tercih edebiliyor. Sadece Kadıköy Belediyesi’nin daha şimdiden elde ettiği gelir, 1 milyon YTL’ye ulaşıyor. Belediyelerin atık yağların toplanarak, yeniden ekonomiye kazandırılması konusunda da çalışmaları sürüyor.
İstanbul’daki belediyeler çöpleri nasıl topluyor
KADIKÖY: 1989’da katı atık ayrıştırma tesisi kurarak geri dönüşüm çalışmalarına başlayan Kadıköy’de, ayda topladığı 25 bin ton çöpün 600 tonunu ayrıştırıyor. Katı atık ayrıştırma tesisinde 5 bin 542 ton atıktan 1 milyon YTL’ye yakın gelir elde eden belediyenin sınırları içerisinde 180 geri dönüşüm kumbarası, 240 cam ve şişe, 150 pil toplama kutusu, ev, işyeri ve okullarda ise 10 bin adet kağıt toplama kutusu bulunuyor. Evlere dağıttığı renkli poşetlerle ayrıştırılmış çöpleri toplayan belediye, bunu yetkili kuruluşlara satıyor.
BEŞİKTAŞ: Yılda 124 bin 679 ton çöp toplayan belediye, proje çerçevesinde 12 bin ton atığın geri dönüşümünü sağlamayı hedefliyor. Sınırları dahilindeki okul, hastane, üniversite, plaza, iş ve alışveriş merkezi gibi noktalara pil kutularının yanı sıra, cam kumbarası, geri dönüşüm kumbarası, konteyner ve büro tipi geri dönüşüm kutularını koyuyor. Toplanan ayrıştırılmış çöplerin Küçükçekmece’deki geri dönüşüm tesislerinde değerlendirilmesini sağlayan belediye, ÇEVKO ve CAMSİAD’la da işbirliği yapıyor.
ŞİŞLİ: Belediye, káğıt ayrıştırılmasını 2 yıldır sürdürüyor. Pilot bölge olarak Ayazağa-Oyak sitesinde başlatılan proje diğer sitelere de kaydırılacak. Belediye, aylık plastik atık toplama miktarını 10 tona ulaştırmayı hedefleniyor.
BAKIRKÖY: Günlük 270 ton atık toplayan belediye, geri dönüşüm çalışmalarını 2008 yılında yaygınlaştırmayı planlıyor. Geri dönüşümün yüzde 10 oranında kaldığı bölgede, her ay 90 ton kağıt, 7 ton naylon, 23 ton metal, 12 ton cam, 6 ton tıbbi atık ve 30 ton bahçe atığı toplanıyor. Geri dönüşüm konteynırları her ay dezenfekte ediliyor.
BEYKOZ: Projeyi geçen haziran ayında uygulamaya koyan belediye, atıkları işyerlerinden topluyor. Uygulamayı henüz konutlara kaydırmayan belediye, ayda topladığı çöpün 40 tonunu ayırıyor. Hedef ayda 80 tona ulaşmak.
ÜSKÜDAR: Günde 650 ton atık toplayan belediyede, 15 tonla başlayan ayrıştırılmış atık miktarı mayıs ayında 300 tona ulaşması planlanıyor. Eğitim çalışmalarının yanı sıra, 2008 sonunda projenin tüm semtlere yaymayı amaçlıyor. 2 milyon euroluk geri dönüşüm tesiside kuruluyor.
PENDİK: Temmuz ayından bu yana 500 ton ambalaj toplandı. Belediye, 6 bin tona ulaşmayı hedefliyor.
ÜMRANİYE: Sınırları içinde 10 bin atık kağıt dönüşüm kutusu bulunan Ümraniye Belediyesi’nin geçtiğimiz yıl dağıttığı geri dönüşüm kutusu sayısı 5 bine ulaştı. Belediye, topladığı ambalaj atıklarının yüzde 45’inin geri dönüşümünü sağlamayı hedefliyor.
BAHÇELİEVLER: Geçen yıl 205 bin ton evsel çöp toplayan belediye, topladığı 2 bin 860 atık pili PİLSİAD’a teslim etti. Toplama araçları için 70 bin YTL bütçe ayıran belediye, henüz kağıt dönüşümüne başlamadı. .
Geri kazanılan 1 ton kağıt 17 çam kurtarıyor
1 ton kullanılmış beyaz kağıt geri kazanıldığında 17 çam ağacını, 1 ton kullanılmış gazete kağıdı da 8 çam ağacını kesilmekten kurtarıyor.
Geri dönüşüm için harcanan enerjinin ham madde üretiminin altında kalması, enerji kullanımında da yüzde 50’ye varan oranlarda tasarruf sağlıyor.