Çöpler tartılacak vergisi alınacak

RAYİÇ bedel yerine, kullanılan su miktarına göre toplanması yüzünden Çöp Vergisi'nde başlayan "adil değil" tartışmasına, Çevre Bakanlığı da katıldı. Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa Öztürk, "Hazırlanan yeni yasa tasarısı, Çöp Vergisi'nin adil olarak toplanmasını sağlayacak. Yeni tasarı, verginin kullanılan suya göre değil, üretilen çöp miktarına göre hesaplanmasını içeriyor. Böylece Vergi, adil olarak toplanabilecek" dedi.

Belediyelerin rayiç bedel üzerinden topladığı Çevre Temizlik Vergisi, kanunda yapılan değişiklikle, 2 Ocak 2004 tarihinden itibaren su faturalarına eklenmeye başlandı. Ayrıca, bu tarihten itibaren Çöp Vergisi'nin hesaplanmasında rayiç bedel yerine, tüketilen su miktarı kullanılma yoluna gidildi. Belediyeler, tüketilen her metreküp su için 100 bin lira da Çöp Vergisi topluyor. Bu da, çok su kullanan ile az kullanan aboneler arasında, vergide 4 kata varan farklılıkların oluşmasına neden oluyor.

ÇÖPLER TARTILACAK

Çevre Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni tasarının Meclis'e gönderildiğini belirten Mustafa Öztürk, "Yeni düzenleme, kim ne kadar atık üretirse, o kadar vergi ödemesini içeriyor. Fazla üreten çok, az üreten de düşük miktarlarda vergi ödeyecek. Bu da, ya çöp araçlarına konulacak tartı aletleriyle ya da apartman ve işyerlerine konulacak konteynerlerin hacmine göre belirlenecek. Konteynerin büyüklüğünü her apartman, ihtiyacına göre kendi seçecek" dedi.

Bazı beledilyelerin bu işlemi 300 milyon lira karşılığında çöp kamyonlarına takılacak olan tartı aletleriyle gerçekleştirebileceğine de dikkat çeken Öztürk, "Her apartmana bir kod numarası verilecek. Çöpler, bu koda göre tartılarak, toplanacak. Ay sonunda, kaç kilo toplandıysa apartman o miktar üzerinden vergi ödeyecek. Ton başına vergiyi belediyeler belirleyecek" dedi.

Hiçbir belediyenin doğayı kirletmeye hakkı olmadığını söyleyen Öztürk, "Türkiye'de 3 bin 225 belediye var. Bu belediyelerden sadece 16'sında çöp depolama tesisi bulunuyor. Diğerleri ise topladıkları çöpü ilkel yöntemleri kullanarak gömüyor. Türkiye'de çöplerin sağlıklı bir şekilde toplanıp, depolanması için 20 milyar Euro'luk yatırım yapılması gerekiyor" dedi.

Almanya'da kişi başına günde 300 gram çöp üretilirken, bu rakamın Türkiye'de 1200 grama ulaştığına da değinen Mustafa Öztürk, "Kişi başına 4 kat daha fazla çöp üretiyoruz. Buna rağmen, Almanya'da 4 kişilik bir aile çöp için yılda 200 Euro ortalama vergi öderken, bizde bu 20-25 milyon lirayı geçmiyor. Toplanan bu vergilerle sağlıklı çöp toplanması mümkün değil. Çöplerin sağlıklı taşıma, toplama ve imhası için ödenen ton başına Vergi'nin de 35-40 Euro'yu bulması gerekiyor" dedi.

Çöpünü ayırmayana ceza geliyor

ÇEVRE ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa Öztürk, çöplerin kaynağından ayrı toplanması için yönetmelik yayınladıklarına da dikkat çekerek, "Uygulama, 2005 yılının başından itibaren İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa'da belirlenecek pilot bölgelerde başlatılacak. Atıklar, ayrı ayrı paketlenecek. Çöpünü ayırmayan apartman, site ya da şirketlerin yöneticilerine ceza uygulanacak. Ayrı paketlenen çöplerin toplanmasında ise ana firmalar sorumlu tutulacak. Bunun ilk uygulaması motor yağlarında başlatıldı. Shell, BP, Castrol gibi motor yağı üreticileri, bir araya gelerek, ortak toplama istasyonları kurdu. Aynı uygulamaya yılbaşından itibaren cam ya da pet şişe, kutu meşrubat, deterjan ya da ambalaj malzemesi gibi üretici şirketler de katılacak. Almanya bunu 20 yılda başardı. Bizim de artık başlamamız gerekiyor" dedi.

Karpuz kabuğu, lahana yaprağı bile ayrılacak

2006 yılından itibaren de, karpuz kabuğu, lahana yaprağı gibi organik maddelerin de ayrı ayrı toplanmasına başlanacağına değinen Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa Öztürk, "Şu anda bu tür organik atıklar için İstanbul'da bir tesis kuruldu. Bu tesis, toplanan atıklardan gübre üretiyor. Ayrıca, belediyelere 'Alo Moloz' hatları kurma zorunluluğu getiriliyor. Bu hat aranarak, evlerde yapılan tadilatlardan oluşan inşaat atıklarının toplanması istenebilecek. Böylece, inşaat atıklarının yol kenarlarına ya da boş arsalara dökülmesinin önüne geçilecek" dedi.