Çakmak, ’çakar çakmaz çakıyor’ pazar 50 milyon doları buluyor

Büyüme hızının yılda yüzde 20’leri bulduğu Türkiye pazarında "kullan at çakmak" fiyatlarının 20 YKr’ye kadar düşmesi, 6 milyon YTL’lik kibrit pazarının da sürekli kan kaybetmesine yol açıyor.

23 milyon sigara tiryakisinin bulunduğu Türkiye’de, Azmüsebat’ın 20 yıldır "çakar çakmaz, çakan çakmak" Tokai ile Cricket, Bic, Clipper gibi dünya markalarıyla rekabet ettiği "kullan at çakmak" pazarı, 50 milyon dolarlık hacme ulaştı. Kibrit fiyatına satılan Uzakdoğu ürünü çakmakların istilasına uğrayan pazarda yıllık büyüme hızı yüzde 20’leri buldu. Türkiye’de satılan yıllık çakmak miktarının 120 milyon adedi aşması, 6 milyon YTL’lik kibrit pazarının kan kaybetmesine yol açıyor. Pazarı çakmakçılara kaybeden kibritçiler, çareyi otel ve restoranlara promosyon kibrit üretmekte buluyor. Buna rağmen, kibrit pazarındaki yıllık daralma oranı yüzde 30’a kadar çıkıyor.

EN BÜYÜĞÜ AZMÜSEBAT: Arkadaşımız Ayşegül Akyarlı Güven’in yaptığı araştırmaya göre, 1987 yılında, Japon Tokai firmasının doldurulmayan tip çakmaklarını Türkiye’de üretmeye başlayan Azmüsebat, daha sonra dünyanın ilk doldurulup, taşı değişebilen kullan at çakmaklarının üretimini gerçekleştirdi. Bu süre içersinde dünyanın önde gelen kullan at çakmak üreticileriyle gerek iç gerekse uluslararası pazarlarda rekabet etmeyi başaran Azmüsebat, 50 farklı firmanın 100’e yakın markayla yer aldığı Türkiye pazarından da yüzde 50’yle en büyük payı alıyor. Satışların geri kalan yüzde 20’sini Swedish Match’ın ürettiği Cricket’in yanı sıra Bic ve Clipper gibi uluslararası markalar gerçikleştiriyor. Hollanda, İspanya, Fransa’nın yanı sıra Uzakdoğu ülkelerinden ithalatın gerçekleştiği Türkiye’de, KKK, Blogger, King, Joy, Blue, Seal, Match gibi markalar da düşük fiyat avantajıyla ön plana çıkmaya çalışıyor. Bu ürünlerin pazar payı da yüzde 30’u buluyor.

20 YKR’YE BİLE VAR: Kullan at ve doldurulabilir olmak üzere iki farlı ürün grubu bulunan bu çakmaklar ayrıca, taşlı ve elektronik olmak üzere iki farklı modeli daha bulunuyor. Fiyatların düşmesiyle birlikte doldurulabilir özelliğin arka plana itildiği pazarda, fiyatlar 20 kuruştan başlayıp, 6.5 YTL’ye kadar çıkabiliyor. Kullan at ürünler, toplam çakmak pazarından da yüzde 70 pay alıyor.

MANYETİKLER YÜZDE 60: Kullan at çakmaklar arasında klick sistemli, manyetikli elektronik çakmakların payı yüzde 60 olurken, ortalama fiyatı 1 YTL’de kalan taşlı ve çarklı çakmakların payı da yüzde 40’a ulaşıyor. Küçük boyutlu çakmakların satışlardan aldığı pay ise yüzde 20’yi aşamıyor. Teknolojideki gelişmeler ve artan rekabet, firmaları farklı özelliklere sahip çakmak üretimine yöneltiyor. Artık, kullan at çakmaklar, yakma özelliğinin yanı sıra tirbüşon, açacak, çakı, el lambası, lazer gibi fonksiyonları da bünyesinde barındırıyor.

5 BİN KEZ ÇAKIYOR: Sektörde satışa sunulan elektronik çakmaklar ortalama 5 bin kez çakılabilecek kullanım ömrüne sahipken, bu taşlılarda 15 bine kadar çıkabiliyor. Ucuz ve pahalı çakmaklar arasındaki en büyük farkı kullanım ömrünün yanısıra çakmak taşının dayanıklılığı, kullanılan plastiğin kalınlığı gibi unsurlar oluşturuyor. Türkiye’de çakmak satışlarının yüzde 90’ı kuruyemişçi, bakkal, market gibi satış noktalarda, sigarayla birlikte gerçekleşiyor.

Kaybetme endişesi doldurulan çakmakların satışını etkiliyor

ÖZELLİKLE büyük şehirlerde hızlı tüketim alışkanlığının tüketicileri çakmak doldurtmak yerine bitince yenisini almaya yönelttiğini söyleyen Swedish Match’in Çakmak Ürün Müdürü Bahar Murtezaoğlu, "Çok sık kaybolan bir ürün olması, tüketici için doldurulabilir özelliğin gün geçtikçe daha da arka plana atılmasına yol açıyor. Son iki senedir düşük giden dolar kuru Uzakdoğu çakmakların ithalatını körükledikçe düşen fiyatlar da bu eğilimin yaygınlaşmasına yol açıyor" dedi.

Erkekler şeffaf kadınlar desen seviyor

TÜRKİYE’de desenli, renkli ve albenili çakmakların kadınlara yönelik olarak pazarlandığını söyleyen Tokai’nin üreticisi Azmüsebat Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Hulusi Cansu, "Erkekler çakmakta renk bile istemiyor. En fazla şeffaf ve küçük olanları tercih ediyor. Kadınlar ise seçim yaparken sigara paketlerinin rengine yakın çakmak alma yoluna gidiyor" dedi.

Pazar fonksiyonel çakmakla büyüyor

AÇACAK, ışık gibi fonksiyonları da bünyesinde barındıran çakmakların pazarın büyümesinde etkili olduğunu söyleyen Bic’in ithalatçısı Bahar Ticaret’in ortaklarından Orhan Hakyemez, "Uzakdoğu kökenli bu ürünler ilgi çektiği için tüketimin artmasını sağladı. Mutfak çakmakları da özellikle zincir mağazalarda satışların artmasını sağlıyor. Bu çakmaklar sadece mutfak-ocak yakmak için değil, mum, barbekü yakmak için de tercih ediliyor" dedi.