KAÇAK benzin ve motorinin kontrollü satışı amacıyla oluşturulan beyaz bayraklı benzin istasyonları dönemi, önümüzdeki yılbaşından itibaren bitiyor.
Sayıları 2 bini bulan bu istasyonlar, ya dağıtım şirketlerinden birine bağlanacak ya da kapanacak, böylece tüketicilerin aldatılmasının önüne geçilecek.
SATTIĞI akaryakıtı nereden sağladığı belli olmayan beyaz bayraklı istasyonlar, artık tarih oluyor. Sayıları, 2 bine ulaşan ve Petrol Ofisi’nin ardından Türkiye’nin ikinci büyük dağıtıcısı konumuna gelen beyaz bayraklı istasyonlar, yılbaşından itibaren ya kapanacak ya da mevcut dağıtım şirketlerinden birine bağlanacak. Bu sayede tüketiciler hem kalitesiz benzin ve motorinden, hem de ‘sanki ciddi bir bayiymiş gibi taklit amblem ve bayrakla satış yapan’ istasyon karmaşasından kurtulacak.
Halen yüzde 5’e ulaşan pazar payıyla 21 dağıtım şirketi arasında yedinci sırada yer alan beyaz bayraklı benzin istasyonları, önce sınır ticaretiyle Türkiye’ye sokulan benzin ve motorinin satışı amacıyla oluştu. Herhangi bir dağıtım şirketine bağlı olmadıkları için bu istasyonlara ‘beyaz bayraklı’ adı verilmişti. Genellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da faaliyet gösteren bu istasyonlar, kaçak benzin girişi azalmasına rağmen, sayıları giderek arttı.
YANILTIYOR
Arkadaşımız Ayşegül Akyarlı’nın yaptığı araştırmaya göre, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün, akaryakıt dağıtım ve pazarlama şirketlerine kendi bayileri dışında satış yasağı getirmesi de beyaz bayraklı istasyonların yaygınlaşmasını engellemeye yetmedi. Bunda bazı dağıtım şirketlerinin yasağı delmesi etkili oldu. Yasağa rağmen bazı dağıtım şirketlerinin benzin ve motorin satışı yapması, bu istasyonları sektörün en önemli sorunlarından biri konumuna getirdi. Beyaz bayraklı istasyonların, önde gelen dağıtım şirketlerinin amblem ve bayraklarını taklit etmesi de, ürünün yanı sıra görünüm açısından da tüketicilerin aldatılmasına neden oluyordu.
Sattığı akaryakıt ürünlerinin kaynağı bilinmeyen bu istasyonlar, ciddi bir dağıtım şirketine bağlı olmadığı için, ana firma denetimi de yaşamıyor. Bunun sonucunda da kaçak ya da hileli ürünler beyaz bayraklı istasyonlarda rahatlıkla satılabiliyor. Bu ürünlerden zarar gören tüketiciler de akaryakıt dağıtım şirketlerin güvencesinden yoksun kalıyor.
Yeni Petrol Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle beyaz bayraklı istasyonlar, 1 Ocak 2005’ten itibaren lisans alacak. Dağıtım şirketlerinden birine bağlanan benzin istasyonuna lisans verilecek. Lisans alamayanlar kapanacak. Akaryakıt istasyonları, ticari ve teknik mevzuata uygun davranmak zorunda kalacak. Çevreye zarar vermemek için önlemler alacak, tesis ve faaliyetleri yüzünden çevreye ve tüketicilere vereceği zararları karşılamak için zorunlu sigorta yaptıracak, standartlara uygun akaryakıt satacak.
500 MİLYAR CEZA
Güvenlik önlemleri ve sattığı ürünün kalitesi konusunda bağlı olduğu dağıtım şirketinin standardına çıkacak bu istasyonlarda, kalitesiz ya da kaçak yakıt satışı yapılamayacak. Ana dağıtım şirketleri de bu istasyonların güvenlik önlemleri ve sattıkları yakıtın kalitesini denetlemekten sorumlu olacak. Dağıtım şirketlerinden birine bağlanmadan faaliyetini sürdüren lisanssız istasyonlara ise 500 milyar liralık para cezası uygulanacak.
Enerji Petrol Gaz Yayın Grubu Başkanı Sertaç Komşuoğlu, ‘Beyaz bayraklı istasyonlar bir dağıtım şirketiyle anlaşamazsa kendi dağıtım şirketlerini kurmak zorunda kalacaklar’ dedi.
Akaryakıt dağıtım pazarında kimler var
TÜRKİYE’de 21 ana dağıtım şirketi akaryakıt sektöründe faaliyet gösteriyor. İstasyon sayısı açısından 3 bin 850 istasyonla Petrol Ofisi ilk sırada yer alıyor. Petrol Ofisi’ni 2 bin istasyonla beyaz bayraklılar izliyor. Opet’in 700, Turcas’ın 661, BP’nin 595, Shell’in 586, SanPet’in 560, Total-ELF’in de 512 istasyonu bulunuyor. Bu dağıtım şirketlerini 450 istasyonla Aytemiz, 255’le Erenji, 240’la Pet-Line izliyor. Delta 240, TuTa Turkuaz 237, Erk 190, M Oil 171, Altınbaş 170, S Oil 86 istasyona sahip. GS Petrol’ün 68 ve GürPet’in de 46 istasyonu bulunuyor.