1 milyar dolarlık plastik boruda ’tıbbi atık karışıyor’ şüphesi

Bazı üreticiler, HDPE 100 adlı hammaddenin maliyetini düşürmek için kalsit gibi geri dönüşümden elde edilen farklı inorganik maddeleri kullanıyor. Bu maddeler, tıbbi atık ve çöplerden çıkarılan plastiklerin yeniden işlenmesiyle elde edilmiş olabiliyor.

GAYRİMENKUL sektöründe yaşanan son gelişmelerle birlikte, talep patlaması yaşanan plastik boru sektöründe, yıllık üretim 560 bin tona ulaştı. Sektörün gerçekleştirdiği ithalat 15 bin ton olurken, ihracat da 170 bin tonu buldu. Plastik boru pazarının hacmi 1 milyar doları zorlayınca da faaliyet gösteren firma sayısı 175’den 383’e kadar çıktı. Hızla büyüyen pazarda rekabet kaliteden fiyata kaydı. Duvar içine gizlenen borularda kalite yerine, düşük fiyatlı ürünlerin tercih edilmesi, evlerin temiz su tesisatlarını insan sağlığını tehdit eder boyutlara getirdi.

KULLANIMI KESİNLİKLE YASAK: Yıldız Teknik üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doçent Dr. Ahmet Koyun, sektörde yaşanan aşırı rekabetin, firmaları kalite yerine, maliyeti düşüşük, insan sağlığına zararlı ucuz ve kalitesiz ürünlere yöneltiği uyarısında bulunuyor. Ahmet Koyun, bunun da içme suyu borularında kullanımı kesinlikle yasak olan ve geri dönüşüm sonucu elde edilen plastik hammaddelerle gerçekleştirildiğini savunuyor. Koyun, "Üretici firmalardan bazıları, maliyetlerini düşürmek için geri dönüşümden elde edilmiş plastik hammaddelerini ürünlerinde kullanıyor. Bu yolla, tüketicilerin sağlığıyla oynanıyor. HDPE 100 adı verilen temiz su boru hammeddesinin maliyetini azaltmak için kalsit gibi farklı inorganik maddeler ekleniyor. Kaynağı belli olmayan bu geridönüşümden elde edilen malzemeler, tıbbi atık ve çöp poşetlerinden bile elde edilmiş olabiliyor. Oysa, atık malzemeden elde edilen hammaddelerin kanserojen etkisi yüzünden içme suyu tesisatlarında kullanımı kesinlikle yasak" dedi.

BORUNUN ÖMRÜ DE KISALIYOR: Doç. Dr. Koyun, pazar hacmi 1 milyar dolara ulaşan sektörde temiz su üretimi gerçekleştiren 121 firma arasında yaşanan yoğun rekabetin, sadece sağlığa zararlı üretime değil, aynı zamanda en az 50 yıl olması gereken boruların kullanım ömrünü de 5 yıla kadar düşürdüğünü de ileri sürüyor. Koyun’a göre, dayanıklılığını artırmak için plastik borulara yüzde 4 oranında UV karbonsiyahının da katılması gerekiyor. Dış ortamlara karşı dayanıklılığını artırmak amacıyla yapılması gereken bu işlemi, maliyeti artırdığı için üretici firmalardan bazıları uygulamıyor. hatta, bazı merdiven altı üreticiler, karbonsiyahının ürün için ne anlama geldiğini dahi bilmiyor. Boru bir süre sonra, kılcal çatlaklar oluştumaya başlıyor, içinden geçen suyun basıncına dayanamayarak, sızdırmasına neden oluyor.

121 şirket temiz su borusu üretiyor

ARKADAŞIMIZ Mehtap Özcan’ın Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı’nın (PAGEV) verilerinden elde ettiği bilgilere göre, Türkiye’de faaliyet gösteren 383 firmadan 121’i temiz su, 104’ü de atık su borusu üretiyor.

Geri kalan firmalardan 49’u elektrik, 16’sı spiral, 12 firmada basınca dayanıklı ve kimyasal taşımaya uygun boru üretimi gerçekleştiriyor.

81 firma da boru bağlantı elemanları üretimi alanında faaliyet gösteriyor.