Bandırma’da japon gözüyle deprem

1990 yılında sadece 1 ay için İstanbul’a gelen Moriwaki 30 yıldan beri ülkemizde yaşıyor. Bandırma’ya “Depreme Hazır Mıyız” konulu seminer için gelen Moriwaki, Türkiye’ye sadece 1 ay için gelmesine rağmen nasıl olmuş da 30 yıldan beri ülkemizde kalmış? Bunda en önemli hususun iki ülke halkının sosyal ve kültür benzerliklerinin olmasıymış...
*
Moriwaki’ye göre birçok benzerliklerin yanında bir tanesi mesela, iki ülke halkının da evlerine ayakkabılarını çıkartıp terlikle girmeleri, ikincisi de Japonlar da olduğu gibi Türklerin de yaşlı insanlara saygı göstermeleriydi... Zaten Türkiye yabancılar gözüyle nasıl görülüyor bilmek isteniyorsa onlara sormak lazım. 30 yıldan beri Türkiye’de ikamet eden deprem uzmanı Japon Yüksek Mimar Yüksek İnşaat Mühendisi Moriwaki Yoshinori artık bizden biri olmuş sayılır. Ona ben yabancı diyemem. İki ülke arasındaki farklılıkları ve benzerlikleri ondan daha doğru öğrenebiliriz. Zaten sürekli seminer ve panellerde konuşan tam bir Atatürk hayranı bizden biri olan Yoshinori de bunu yapıyor.
*
Değişik il ve ilçelerde düzenlenen seminerlerde depremle ilgili tecrübesini izleyenlere aktarıyor. Bandırma ile ilgili çok fazla teferruata girmedi. Hâlbuki ben böyle bir açıklama bekliyordum. Mesela 1953 yılında Gönen - Yenice depremi 7.2 şiddetinde meydana gelmişti, 10 yaşımdaydım ve Bandırma’da çok sallanmıştı. Gönen’e gittik ve yıkıntıyı görmüştüm... Bir akrabamızın bahçesine kurulan çadırdaydık ve aralıklarla hala sallanıyorduk...
*
Gönen 43 km uzaklıkta, 265 kişi ölmüş, 6 bin 750 bina, ya yıkılmış ya da hasar görmüştü. 7.2 şiddeti az değil ama Bandırma’da bir ölüm ve yıkım olmadı. 2003 yılında 5.1, özellikle 2006 yılında ise merkezi Bandırma’ya 15 km mesafede olan Kuş Cenneti’nde 5.2 şiddetindeki depremde sadece Doğruca Köyü’ndeki camiin minare külahı yıkılmıştı. Bandırma’da büyük panik yaratmış telefonlar kilitlenmiş ama başka bir hasar meydana gelmemişti. Bandırma’nın zemini mi sağlamdı? Veya neydi? Bu konuyla ilgili fazla bir bilgi yoktu dostumuz Japon mühendisimizden...
Ancak konuşmasında bazı gerçekleri de açık açık söylemedi değil... En önemlisi şuydu:
Türkiye’nin zayıf bina karnesi 21 milyonu aşan yapı stokunun yüzde 60’ı kaçak. Türkiye’de imar affı var, Japonya’da yok...
Şaşırdık mı?
Hayır!