Tedbirler beklenenden temkinli çıktı

En etkili düzenleme yine konut sektörüne dönük gerçekleşirken, beyaz eşya hariç elektronik eşyadaki taksit sayısının artırılmayıp aksine düşürülmesi de dikkat çekti.

Dün açıklanan tedbirlerin en önemli ayaklarından birini tüketici kredileri ve kredi kartlarının geri ödenmemesi halinde getirilen kolaylık oluşturuyor. Turizm ya da enerji kredilerinin yeniden yapılandırılmasında getirilen kolaylığa benzer biçimde; tüketici kredileri ve kredi kartlarının geri ödenmemesi halinde kredinin yeniden yapılandırmasında karşılık ve vade uzatımı kolaylığı sağlanıyor. Bu kredilerin yeniden yapılandırmasında süre, asıl kredi vadesi kadar olabiliyordu ama yeni düzenlemede yeniden yapılandırırken 72 aya kadar vade tanınabilecek.

Batık kredi kartı ve tüketici kredilerine bu düzenlemede yer verilmesi, mevcut kredilerde sıkıntının büyüdüğünün göstergesi olabilir. Böylece bankaların bu kredileri yeniden yapılandırmaları için özendirici bir tedbir alınmış oluyor.

Ancak batık kredilerin yeniden yapılandırılması yeni talep yaratmayacağı için doğrudan iç talebi artıracak bir tedbir sayılmaz. Ancak bankacıların, kredi batması halinde imkan arttığı için, daha rahat kredi verebilmelerinin önü açılmış olur.

Konut kredilerini talep edenlerin yatıracakları paranın yüzde 25’den 20’ye inmesi konut kredilerinin hacminde bir artış sağlayabilir. Leasingde teminatın kaldırılıp yüzde 100 için kredi veriliyor olması da talebi artırabilir.Başbakan Yıldırım’ın açıklamasından hemen önce konuştuğum bankacılar, ekonomi yöneticileriyle yaptıkları toplantılardan edindikleri izlenimi aktarırken, tüketici kredilerinde vadenin en az 48 aya kadar çıkacağını, yönetimin bunu daha da yukarı çekilebileceğini söylemişlerdi. Bu konuda bankacıların beklediği en muhafazakar tercihin hayata geçirildiğini söyleyebiliriz.

Bu arada kredi kartlarında ise bankacılar hiç vade indirim beklemiyorlar, gıdada 3 ay vade gelebileceğini düşünüyorlar, mobilya gibi yerli üretimi fazla mallarda taksit sayısının artacağını söylüyorlardı. Genel taksit sayısı 9’dan 12’ye çıktı ve istisna tutulan malları da düşünürsek, bunun iç talebe katkısı sınırlı kalabilir.

ELEKTRONİK SÜRPRİZİ

Çünkü düzenlemede gıda yer almazken, bunun yanında beklenenin tersine beyaz eşya hariç elektronik eşya ve bilgisayarda taksit sayısı 9’dan 6’ya indirildi.

Bankacılar örneğin cep telefonunda yeniden taksit imkanı sorumuza olumsuz yanıt veriyorlardı ama hiçbir malda, özellikle de elektronik eşyada taksit sayısının düşürülmesini beklemiyorlardı.

Bankacıların merakla beklediği başka bir konu da genel vade süresinden uzun tutulan otomobil kredilerinde vadenin uzatılıp uzatılmayacağı idi. Normal tüketici kredisi vadesi 36 ayla sınırlı iken sadece otomobilde 48 ay vade vardı. Dün bu kaleme dokunulmadığı için otomobildeki 48 aylık vadenin, genel oranla aynı noktaya getirilip, devam etmesi bekleniyor. Bu düzenlemelerin açıklanmasından sonra konuştuğum bankacılar, kredilerde yeniden yapılandırma maddelerinden memnundular. Ancak hükümetin beklediklerinden daha temkinli bir düzenlemeyi tercih ettiğini, bu nedenle yeni tedbirlerle iç talebin ne kadar artacağının belli olmayacağını da söylediler.

Hükümetin yılın son çeyreğinde büyümeyi tahrik ederek yıllık büyüme oranını yükseltmeyi, ekonominin yeniden canlanmasını çok isiyor ama bu düzenlemeler ne getirir bilinemiyor.

Bence hükümet temkinli adım atmakla iyi etti. Yeter ki ekonominin canlanmadığını görüp, ya da sektörlerin baskısına dayanamayıp, bu düzenlemeleri yakında yeniden gevşetmeye başlamasın.