Piyasa OVP’ye güvenmedi, bütçeyi bekleyecek

OVP hedeflerinin daha önceki deneyimler doğrultusunda, inandırıcılığının şüpheli olduğu zaten biliniyordu. Bunun da etkisiyle OVP açıklamasına piyasaların tepkisi nötr oldu.

Piyasaların OVP’ye olumlu karşılık vermemesinin ardında, açıklanan hedeflerin içinin doldurulmamış olması da etkili oldu. Örneğin bu hedeflere baz olacak 2016 yılı bütçe dengelerinin detaylarının henüz açıklanmaması, genel hedefleri sorgulamayı da önlüyor. Bu nedenle piyasa uzmanları, bu hedeflerin gerçekci olup olmadığını görmek için 2016 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısının TBMM’ye verilmesinin bekleneceğini söylüyorlar.

2016 makro hedeflerinin ortaya çıktığını, bütçeye ilişkin makro verilerin de verildiğini ama bütçenin detay rakamlarının ortaya çıkmasıyla bu hedeflere ulaşıp ulaşılamayacağının belli olacağını kaydeden bir banka iktisatçısı “Örneğin asgari ücret yükünün yüzde 40’ının karşılanacağı, emeklilere verilecek ek zamların yer bulacağı, yeni kadrolar, yatırım harcamalarında artışların olacağı bir yıl, hem de 2015’da ciddi vergi affı geliri varken, 2016 yılı bütçe açığı nasıl bu kadar düşük kalacak, bunu anlayamadık. Mevcut verilerden bunu sorgulamak mümkün değil” değerlendirmesi yaptı. Bankacılar piyasaların açıklanan OVP hedeflerine inanması için bir neden olmadığını, tepkinin de buna göre olduğu görüşündeler. Piyasalar üzerinde uluslararası haberlerin her şeyden fazla etkili olduğu bir gün daha yaşandı.

Buna karşılık Mehmet Şimşek’in piyasaları sakin tutmak için elinden geleni yaptığının görüldüğünü kaydeden bankacılar, Şimşek’in çabalarının yeterli olup olamayacağının ise yıl içinde görüleceğini belirttiler.

OVP için baz alınan unsurların iyimser olduğu da gözlerden kaçmadı. Örneğin Şimşek’in 2016 yılında geçen yıla kıyasla yabancı fon girişinde daha iyimser bir beklenti içinde olduğunu, buna bağlı olarak 2016 yılında kurlardaki artışın daha düşük olacağını söylemesi, oldukça iyimser bulunan unsurlardandı. Bununla birlikte hem iç talep, hem yatırımlar artarken hem de önümüzdeki süreçte tasarruf oranlarının yükseleceğini söylemesi, işsizlik oranlarının iki yıl içinde tek haneye ineceğini belirtmesi de iyimser bulunan hedefler arasındaydı.

ENFLASYONDAN VAZGEÇİLMİŞ

Mehmet Şimşek’in enflasyonla ciddi biçimde mücadele edeceklerini söylemesi, buna karşılık 2016 yılı enflasyon hedefinin yüzde 7.5 olarak açıklanması ise piyasalarda enflasyonla mücadele açısından güvensizlik yaratmış görünüyor.

“Bu hedefin en az yüzde 7.5 olacağı anlamına geldiğini” kaydeden bankacılar, halbuki daha düşük bir enflasyon hedefiyle birlikte, düşürmek için somut olarak atılacak adımların sıralanmasını beklediklerini söylediler. Bu hedeflerin enflasyonla mücadelenin gevşediğinin ilanı olduğunu kaydeden bir analist ise�“Demek ki aslında bekledikleri oran çok daha yüksek” yorumunu yaptı. Kurlardaki hareketin çok daha yüksek olacağının ilk günlerden belli olduğunu, içtalebin bilinçli olarak artırıldığı bir süreçte bunun enflasyona katkısının yüksek olmasını beklediklerini kaydeden başka bir bankacı ise “Gıda fiyatlarını kontrol etmekten hep söz ediliyor ama yapılacak bir şey olsa yapılırdı, buradan da sonuç çıkması beklenmemeli” dedi.

Bankacılar 2016 yılı için belirlenen yüzde 4 hedefinin gerçekleşmesinin de zor olduğu görüşündeler. Özetle; piyasaların hedeflere vereceği asıl tepkiyi görmek için bütçe dengelerini görmek gerekecek.