İyi ettiniz!

Erdal SAĞLAM

Önce Devlet Bakanı Güneş Taner ardından da Başbakan Mesut Yılmaz, ‘‘6 ay süreyle KİT fiyatlarının dondurulduğunu’’ açıkladılar.

Ekonomi bürokrasisinin zoruyla enflasyonla mücadele programı oluşturuldu. 10 yılı aşkın süreden beri, ilk kez, gerçekten enflasyonla mücadele edileceği umudu doğdu. Gündem bu oldu, tartışılmaya başladı.

3 yıllık program yapıldı,IMF'le anlaşma umudu doğdu. Biz 3 yıllık programla yavaş yavaş indireceğiz dedik, IMF ilk yıl sert indirim yapın sonra tek haneye indirirsiniz dedi. Ortada bir yerde anlaşma imkanı vardı.

Ancak ABD'den dönülünce IMF'le yapılacak anlaşmaya ilişkin ilgisiz şeyler konuşuldu, maksadı aşan sözler söylendi, olmadık tablolar program diye ortaya atıldı. Kafalar karıştırıldı, herkesin morali bozuldu.

Bu da yetmedi, yine yapılan programla hiç ilgisi olmayan ‘‘6 ay KİT zamları dondurulacak’’ diye bir açıklama yapıldı.

İddia ediyoruz: Bu açıklamanın hiç bir teknik hazırlığı yok!

Taner'in taşıdığı kaygılar nedeniyle böyle bir açıklama yaptığından sözediliyor. İyi de Başbakan niye böyle bir şeye uyuyor?.

Bu konudaki tahminler ‘‘erken seçim planı’’nda yoğunlaşıyor.

SORULAR

Biz bu açıklamanın ardında bilinçli bir planın yattığına inanamıyoruz.

Öyle ya da böyle, şu soruları kararı alanların yanıtlamaları gerekiyor:

KİT fiyat artışını yavaşlatmak ya da bir süre için ara vermek ile ‘‘fiyat dondurma’’nın aynı şey olmadığını biliyor musunuz? Fiyat dondurma kararının yaratacağı etkiyi hiç düşündünüz mü?

Bu konuda daha önce başka ülkelerde yapılanlardan haberiniz var mı? Fiyat dondurmanın ancak paketin bir parçası olabildiğini duydunuz mu?

Memura yüzde 30 zam açıkladınız, kurda enflasyonun altında da olsa bir artış öngörüyorsunuz. Peki, ekonomideki bütün fiyatlar artarken, bir tek KİT fiyatlarının dondurulmasının yaratacağı sakıncaları hiç düşündünüz mü?

KİT zamları dondurulurken, ücretlerin artmaya devam etmesi sonucu talepte meydana gelecek artış, bu artış ile enflasyonu önleyeceğim derken daha da azdırabileceğiniz, hiç aklınıza geldi mi?

3 Yıllık bir program hazırlandı. KİT fiyatlarını dondurma bu programda var mı? Yer almıyorsa, yani ekonomide meydana getireceği etki, diğer önlemlerle ilişkisi hesaplanmamışsa, böyle bir şeyi neden açıklıyorsunuz?

Program içinde yeralıyorsa, neden IMF'e hiç bahsetmediniz? Bu açıklama ile IMF'le anlaşmanın daha da zora girebileceğini düşündünüz mü?

SONUÇ VAHİM OLABİLİR

Kurlar yavaş da olsa artacağına göre, girdileri artan KİT'lerin ne kadar zarar edebileceğini hesapladınız mı? Eğer hesapladıysanız, bu zararı kimin ödeyeceğini de hesaba kattınız mı?

İlk 5 ayda tarihinin en yüksek geri ödemelerini yapacak olan Hazine'ye bir de, KİT'leri finanse etmek gibi bir yük mü yükleyeceksiniz?

KİT'ler için 1998 programında enflasyon kadar yani en az yüzde 50 zam öngördünüz. Yıl boyunca yapılacak yüzde 50'lik zammın, sadece ikinci yarıya yığıldığında, yüzde 80'leri bulması gerekeceği, hiç aklınıza geldi mi?

KİT zamlarını durdurup özel sektörü de buna zorladıktan sonra, yılın ikinci yarısında zamların yani enflasyonun patlayabileceği hiç aklınıza geldi mi? Hiperenflasyon diye bir şeyi, hiç duydunuz mu?

Eğer enflasyon bu karar sonucu çok daha yüksek noktalara çıkarsa dar ve sabit gelirlinin nasıl ezileceği hiç aklınıza geldi mi?

İş daha da zora girerse, ‘‘olağanüstü durum’’a kadar gidebilecek radikal bir siyasi değişim yaşanabileceğini hiç düşünüyor musunuz?