Erdal Sağlam: Hazine takastan umutlu

Erdal SAĞLAM

BORÇ takası, piyasaların geleceğini belirleyecek bir test halini aldı.

Bankacılarla konuştuğumuzda, 3 katrilyonun altında talep gelmesi halinde satış yapılmayacağının söylendiğini, ancak 4 katrilyonun altında yapılacak bir takas işleminin de başarısız sayılacağını belirttiler. Bankacılar 4 katrilyonun altında kalacak bir operasyonun piyasaları olumsuz etkileyeceğini, 4 ile 5 katrilyon arasındaki operasyonun piyasalardaki etkisinin ise nötr olacağını söylediler. Operasyon, 5 katrilyonun üzerine çıkması halinde başarılı sayılacak yani piyasalarda olumlu etki yaratacak.

Hazine'ye piyasaların bu görüşünü aktardığımızda, ‘‘5 katrilyonun rahatlıkla aşılacağını zannettiklerini’’ söylediler. Miktarı, yüklü kağıt portföyüne sahip 5-6 büyük bankanın tavrı belirleyecek. Hazine, operasyonun hazırlık aşamasında özellikle yüklü kağıt sahibi bu bankalarla görüştü, taleplerini ve eğilimlerini aldı. Bizce, Hazine'nin kendine bu kadar güvenmesinin altında yatan neden de, işte bu 5-6 banka ile yaptığı görüşmeler.

Hazine'de operasyonun anlatıldığı toplantıda genel hava, ‘‘Aynı gemideyiz, bu operasyonun yapılması lazım’’ olmuş. Aslında bu bakış açısı takas operasyonunun nedenini de ortaya koyuyor. Bankacılar ve bürokratlar aynı görüşte: ‘‘Takas operasyonu başarılı olup, mevcut ve bundan sonraki kağıtların faiz oranlarının düşmesinin, Hazine'ye ama ondan da çok elinde yüklü kağıt bulunduran büyük bankalara yarayacak.’’

Hazine, operasyonun piyasaların isteği üzerine gündeme geldiğini, dizayn edilirken piyasa beklentilerinin gözönüne alındığını, son olarak da yine banka taleplerinin ihaleye yansıtıldığını söylüyorlar. Hazine, bankaların isteği üzerine her kağıt için ayrı teklif almak yerine, iki grup halinde ihaleye razı oldu, dövize endeksli kağıtların faizlerini sabit faiz yerine libora bağlı hale getirdi, TL tahvillerinin ilk yıldaki sabit faizini de bankaların isteği üzerine yine değişken yapıp, kağıtları değişken faizli yani FRN haline getirdi.

Hazine mümkün olduğunca sorun çıkarmayacak bir yöntem oluşturmaya çalıştı. Dün bankalara, operasyon teknik detaylarıyla ve örnekleriyle tekrar anlatıldı. İskonto oranları, çizilen verim eğrisi üzerine oturtulup, piyasa fiyatı ile nominal fiyatı arasında belirlenen rakamlarla açıklandı. Yarın teklifler verilecek ve operasyonun başarısı ortaya çıkacak.

OLUMLU HABERLER

Bu arada Devlet Bakanı Kemal Derviş'in yurt dışındaki temaslarından da olumlu haberler geliyor. Frankfurt toplantısından sonra konuştuğumuz Hazine Müsteşarı Faiz Öztrak ve Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, toplantının çok olumlu geçtiğini söylediler. Toplantıya Avrupa ülkelerinin Maliye bakanlıkları ve Merkez Bankalarından temsilcilerin katıldığı, bunun, ülke yönetimlerinin kendi bankalarına verdiği ‘‘Türkiye'ye kolaylık tanıyın mesajı’’ anlamına geldiğini söylediler. IMF Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, Türkiye'ye verdiği desteği bu toplantılarda da sürdürdü. Fischer'ın ‘‘zaman içinde sendikasyon limitlerinin geçen Aralık'taki düzeyine çıkarılması’’ isteğinin büyük ölçüde gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

Merkez Bankası yetkilileri ise artık cari fazla verildiğini hatırlatarak, bankaların muhabirleri nezdindeki açık hesaplarının devamı ile dış ticarete konu kredilerin daha şu anda daha önemli olduğunu, toplantılarda da bu konuda olumlu adımlar atıldığını söylediler. Frankfurt'taki toplantının evsahibi Deutche bank tarafından yapılan ‘‘Avrupalı kreditörler interbank ve ticari kredi riskini devam ettirecekler’’ açıklaması da bu anlama geliyor. Takas ve özel bankaların dış hatlarının açılması piyasaları rahatlatacak gibi...