Fitch, ‘Hazine’yle özel sektörden kazanacak

HAZİNE Müsteşarlığı 2013 yılı için rating anlaşması yaptığı uluslararası derecelendirme şirketlerinde değişiklik yaptı. Moody’s ile çalışmaya devam edip, yıllardır çalıştığı Standart&Poor’s şirketiyle sözleşmesini bitiren Hazine, bunun yerine Fitch şirketi ile anlaştı. Bu değişiklik, geçtiğimiz Kasım ayında Türkiye’nin rating puanını ‘yatırım yapılabilir ülke’ konumuna getiren Fitch’in, verdiği bu puan nedeniyle ödüllendirildiği biçiminde yorumlandı.
Standart and Poor’s şirketinin dünyanın en büyük rating şirketi, Moody’s’in de küçük fark ile ikinci şirket olması nedeniyle, şimdiye kadar en büyük 2 şirket ile rating anlaşması yapılması normaldi. Fitch ise dünya sıralamasında altlarda yeralıyor. Bu durum da Fitch’in rating artırımı karşılığında Hazine ile anlaştığı yorumlarını güçlendiriyor.

ANLAŞMAYA BAKMIYORLAR

Hazine, anlaşma yaptığı uluslararası rating kuruluşlarına önemli paralar vermiyor. Zaten anlaşma yapılmasa da, yıllardır Fitch’in yaptığı gibi, uluslararası rating şirketleri Türkiye’ye puan vermeye devam ediyorlar. Çünkü bu rating şirketleri, başka ülkelerdeki yatırımcılara Türkiye hakkında verdikleri puanları, detaylı raporları hazırlıyorlar. Hiç bir ülke kendisine yatırım yapacak şirketlerin böyle bir hizmet almasını engellemeyeceği için,bütün ülkeler anlaşma olsun ya da olmasın, rating kuruluşları ile yakın çalışmayı tercih ediyorlar.  Hazine ile anlaşma yapan rating şirketleri için bu anlaşma paradan çok ‘prestij’ niteliği taşıyor. Tabi ki bu prestiji paraya çeviriyorlar. Bir başka deyişle Hazine’den para kazanmıyorlar ama Hazine kendilerini seçince, tüm bankalar ve özel sektör kuruluşlarının yaptıracakları rating anlaşmaları için ön sıraya çıkmış oluyorlar. Yani Hazine Fitch’le anlaşma yaparak, özel sektöre çalışmaları için bu rating şirketini göstermiş oldu. Dünyada daha itibarlı Standart& Poor’s ile Moody’s şirketlerine rating yaptıran özel sektör kuruluşları ve bankalar, Hazine’nin bu kararından sonra artık Fitch’i de seçmeye başlayacaklar. Bankalar ve özel sektör kuruluşları, rating hizmeti için bu şirketlere, Hazine’nin ödediği sembolik ücretlerden çok daha fazlasını ödüyorlar. Yani rating şirketleri asıl parayı özel sektör kuruluşları ve bankalardan kazanıyorlar.

TAHVİL ZORUNLULUĞU YOK

Hazine’nin yaptığı bu anlaşma uluslararası tahvil ihraçlarında ille de bu iki firmayla çalışmak zorunda kalması anlamına da gelmiyor. Tahvil ihraç edilecek ülkeye, konjonktüre ve hedef yatırımcıya göre Hazine bu şirketlerle aracılık anlaşması imzalayabileceği gibi, başka şirketlerle, yatırım bankalarıyla da anlaşma yapabiliyor. Yani tahvil ihraçları kanalıyla bu rating şirketlerine para aktarıldığı savı da geçerli değil.

Moody’s de ‘Yatırım yapılabilir’ diyebilir

BU arada Hazine’nin rating şirketleri değiştirmesinde, şimdiye kadarki tavırlarının yanında, bundan sonra olabileceklerin de gözönüne alınmış olabileceği anlaşılıyor. Örneğin Fitch’in ardından diğer rating şirketlerinden de puan artırımları beklenirken, Moody’s’in mevcut puanı ve pozitif görünümü, bir derece artırımla “yatırım yapılabilir ülke” puanı vermeye müsait. Yani Moody’s not artırımı kararı verirse, bunun adı yatırım yapılabilir ülke olacak.
Buna karşılık Standart and Poor’s şirketinin de yakında bir not artırımına gideceği piyasalarda konuşuluyor. Ancak bu şirketin not artırımı yapması, Moodys’inki kadar önemli olmayacak. Çünkü bu şirketin yatırım yapılabilir ülke puanına ulaşması için daha iki kademe var. Yani artırsa bile yatırım yapılabilir ülke puanının bir altına gelmiş olacak. İşte bu nedenle Moody’s’in sözleşmesinin yenilendiği, Fitch’i ödüllendirmek için vazgeçilen şirketin Standart and Poor’s olduğu da söyleniyor.

Büroyu küçültüyordu

HAZİNE’nin bu kararından sonra Kasım ayında Türkiye’ye yatırım yapılabilir ülke puanına çıkaran Fitch’in Türkiye’den alacağı işlerin çoğalması, dolayısıyla Türkiye’den kazanacağı paranın da artacağı kesin. Fitch Hazine ile anlaşması olmamasına rağmen yıllardır İstanbul’da 4-5 kişik araştırma ekibi ile çalışıyordu. Ancak geçen yılın sonlarında büroyu küçültüp, sadece temsilcinin olacağı bir irtibat bürosu olmayı planlamıştı. İşte Hazine’nin bu kararından sonra işleri artacağı için Fitch’in Türkiye’deki küçülme kararının yeniden gözden geçirebileceği de konuşuluyor.