Enerjide temel anlayış yanlış

ENERJİ ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, yüklü doğalgaz ve elektrik zamlarının ardından, ister istemez hedef tahtasına kondu. Belli ki bu görüntüden biraz kurtulmak için, Yıldız geçen haftayı basınla ilişkilere ayırdı.

Her şeyden önce şunu söylemem lazım ki; ben de dahil, enerjide yüklü zammı eleştirdik ama bu zammın tüm faturasının bizzat Bakana çıkmaması lazım. Uzun süredir yapılan temel yanlışlar sonunda bu tablo ortaya çıktı. Son 10 yılda da yapılabilecek çok şey vardı ama yapılamadı ve yönetim hatalarının bedeli tabii ki Hükümete ait. Yani o kadar uzun süredir bu bakanlığı yürütmese de, hükümetin enerjideki hatalarının kendisine yüklenmesini, Bakan da doğal karşılamalı. Tabii ki, kendisinden önceki Bakan gibi zamanında küçük oranlı zamlar yapılmasını önerdi ama kabul ettiremedi. Ancak sonuca bakılır; kendisi de “Başbakan bana bu zamları yaptırmadı” diyemeyeceğine göre, bu tepkileri karşılamak zorunda.

Bakan tabloyu değiştirmeye çalışıyor ama temel yanlışlar nedeniyle, bu yanlışlar üzerine bulunan formüller de uygun olmuyor. Örneğin doğalgazda yüzde 20 zam yapıldı ama yetmedi. Açık o kadar büyük ki; Temmuz’da en az yüzde 10 daha zam gerekiyor ama belli ki Başbakan izin vermeyecek. Bakanın söyledikleri, bu zammı yapmadan başka formüller bulmaya çalıştıklarının işareti gibi. Geçen hafta basın toplantısında “gazda az kullanandan düşük, çok kullanandan daha yüksek fiyat alma formülü üzerinde çalışıyoruz” demiş. Bunun üzerine TV’lerde vatandaşların verdikleri yanıtları eğer Bakan gördüyse, ne kadar yanlış bir formül üzerinde çalıştıklarını da herhalde anlamıştır. Benim seyrettiğim vatandaşların hepsi bu formüle karşı çıkıyordu. Kimisi “benim küçük çocuğum var, çok yakmaya mecburum” diyordu, kimisi “soğuk olacak yakmayacak mıyım?” diye soruyordu, kimi “vergiyi indirsinler o zaman” diyordu, kimisi “onlar bildiklerini okuyacaklar ne diyeyim?” diye tepki gösteriyordu.

Bakan Milliyet’te Fikret Bila’ya da konuştu, halkın cep telefonlarına para verirken ses çıkarmayıp, doğalgaz parasını çok gördüğünden yakındı. İyi de Sayın Bakan, yüzde 20 zammın bir arada yapılmasının tepki çekeceğini, parça parça gerektiğinde zam yapılsaydı bu noktaya gelmeyeceğini görmediniz mi, ucuz gazla tüketimi artıracağınızı hesaplayamadınız mı? Ayrıca cep telefonunu kısmak buna çözüm olabilir mi? Bu hatalar halkın mı?

SORUMLULUK YÖNETİME AİT

Bakan Yıldız, Bila’nın akaryakıt zamlarını sorması üzerine de “Onu Maliye Bakanına sorun, verginin payı yüzde 65” demiş. Aslında haklı da, aynı hükümettesiniz, vergiyi Başbakana, Maliye Bakanına söylemediniz mi, eğer indirmiyorlarsa, bu da mı halkın kusuru.

Bakanın ayrıca, siyasi kaygılarla Doğu-Güneydoğu’daki ödenmeyen elektrik faturalarının tüm halka ödetilmesini haklı çıkartmaya çalıştığına şahit olduk ki; bu hem devletin aciz kalmasını,  hem ekonomik anlayışın yanlışlığını gösteren çok önemli bir örnekti.

Bütün bunların sebebi ekonomik mantığın yanlışlığı, piyasa kurallarının işlemeyişi..

Neresini söyleyeyim ki; bu ülkede vergi adaleti yok, gelir üzerinden değil tüketim üzerinden vergi alıyorsunuz, fakir halk temel mallara en zengin kadar vergi ödüyor, bunu değiştirmiyor, akaryakıt, sigara, otomobil vergisiyle bütçe yapıyor, uluslar arası fiyatlar halkın ödeyemediği yükler çıkarınca esnek olamıyor, vergi oranlarıyla oynayamıyorsunuz.

Enerjide piyasa kurallarını geçerli kılamıyor, bağımsız kurumu yok edip, hem fiyatları hem de en küçük yatırım kararını bile Başbakana bırakıyorsunuz, ondan sonra da halk zamlara tepki verince kızıyorsunuz. Doğalgaza bağımlılığımızı hem de tek ülkeye bağlı artırdınız, şimdi hem o ülkenin her dediğine evet diyorsunuz, hem de istediği yüksek fiyata bu halkı mecbur bırakıyorsunuz. Hesapsız hidroelektrik santralleri kurdunuz, köprü yıkılıyor, insanlar ölüyor.

Sorumluluk sizde mi, Başbakanda mı halk bilmez, bildiği cebinden çıkandır, kaybettikleridir.

Siz halkın bu refleksleri koalisyon döneminde harekete geçtiği için hükümet olmadınız mı?
Yazarın Tüm Yazıları