Elektrikteki sorun hatalı yönetim

Elektrik kesintileri konusunda hükümet sorunu küçültmeye çalışıyor ama görünen açık; kesintilerin nedeni kötü yönetim. Hem şimdiye kadar plansızlık nedeniyle arz-talep dengesinde gerekli altyapı sağlanamadı, hem konjonktürel sıkıntıların yönetimi yapılamadı, belli ki kış ayları böyle geçecek. En büyük hata doğalgaza dayalı elektrik üretiminin çok artmış olması. Uzun zamandır hep söyledikleri ama ihmal ettikleri alternatif kaynaklar devreye sokamadılar. Elektrik talebindeki artışı karşılamak için en kolay ve çabuk yol olan doğalgaza dayalı elektrik santrallerinin artırılması tercih edildi. Bununla da yetinilmedi; gerekli doğalgaz garantiye alınmadan, ısınma ihtiyacı için de Türkiye’nin her yanına hatlar çekildi, doğalgazlı ısınma yaygınlaştırıldı.

DOĞALGAZ OY GETİRİYOR

Doğalgazın hesapsız biçimde her tarafa yayılmasının nedeni politikacıların oy kaygısı. Çünkü doğalgaz temiz bir ürün ve her şeyden önce gittiği illerde hava temizliği açısından kısa sürede bariz iyileşme sağlıyor. Bunun yanısıra fiyatı siyasiler belirlediği için, sübvansiyon uygulanıyor ve o nedenle ucuz ısınma sağlıyor. Kısacası; yeterince kaynağı sağlamadan, Hükümet daha fazla oy almak uğruna sanayi ve ısınmada da doğalgaz talebini artırdı. Elektrik üretiminde de doğalgaz bazlı sitem kurup, her şeyi sağlamadığı kaynağa bağlı hale getirdi.

KATAR’DAN 4-5 GEMİ

Hem de doğalgazda bağımlı olduğumu tek bir ülke yani Rusya’nın tekeline rağmen bunu yaptı. İran’dan da gaz alıyoruz ama kısıtlı, son barış havasıyla belki artacak ama devede kulak... İran yetersiz imkanları nedeniyle fazla gaz çıkaramıyor, kış ayları çetin geçtiğinde kendi ihtiyacı da arttığı için zaten bize verdiği gazı kısıyor. Azerbaycan gazı devreye girecek ama daha çok Türkiye’deki Azerbaycan’lı şirketlerin ihtiyacına gidecek. Çok az bir kısım bize kalacak, yapılan TANAP anlaşması da zaten bu gazın Avrupa’ya gidişi için hazırlandı. Hükümetin, 2004’te elinde Azer-baycan’dan ucuz gaz imkanı vardı ama kaçırdı. Geriye Katar gibi sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) satan bir ülke kalıyor. Geçen hafta Başbakan, Katar Emiri’nin ayağına kadar gidip LNG istedi, 4-5 gemi gelecek dendi ama gelmedi. Niye daha önce istenmedi, anlaşılabilir gibi değil.
Enerji Bakanı Taner Yıldız, durumu ‘kriz’ olarak değerlendirmemek gerektiğini söylüyor. Bence kriz var hem de bunun adı tam anlamıyla bir yönetim krizi...
Talebini artırdığınız doğalgazı sağlayamıyorsanız bu açık bir yönetim hatasıdır. Başabaş bir denge sağladınız diyelim, o zaman da kış aylarına zaten destekle girmeniz gerek. Hükümet kışın ve felaket hallerinde destek vereceği depoları yapmak zorundaydı, yapmadı. Şu anda yaşadığımız sıkıntı felaket sonucu oluşmadı, sadece gerekli tedbirler alınmadı için yaşıyoruz. Çünkü kışın doğalgaz basıncı da düşer, talep de artar bunu zaten herkes bilir. Gerekli desteği verecek depoları yapamadılar. Çünkü Tuz gölü gibi projelerde adım atılamadı, özel sektörün diğer talepleri kabul edilmedi. Bunun yanısıra pompa üniteleri gerekliydi, ehil olmayan yakın şirketlere verilip yaptırılan üniteler çalışmadı. Bunun adı da kötü yönetim...

FATURA YİNE HALKA

Bakan Yıldız’ın ‘oralarda da kesintiler oldu’ diye verdiği örnekler, daha çok bir doğal felaket sonucu oluşan kesintiler. Bizde ise hava normalin 5-6 derece altına düştü diye bunlar oluyor. Hanelere vereceğim diye santrallere gaz verilmediği için elektrik az üretiliyor, faturası yine haneye, yani halka çıkıyor. Bitmedi... Serbest piyasada devletin aldığı elektriğin fiyatı son dönem çok yükseldi ama ne gaza ne elektriğe, kurlardaki artışa da rağmen, uzun zamandır zam yapılmıyor. Belli ki Mart sonu seçimler bitene kadar da yapılmayacak. Yani halkın çektiği bitmedi, seçim sonunda katmerli zamlar da gelecek...