Brexit, AB ve ABD ile ticaret için fırsatlar yaratabilir

Türkiye’nin de, Brexit olarak tarihe geçen, İngiltere’nin AB’den çıkma kararından nasıl etkileneceğini de tartışmak gerekiyor. Bu kapsamda görüş veren Hukukçu Ünal Tekinalp, Türkiye’nin hem AB ile ticaretinde hem de Transatlantik Ticaret Anlaşması konusunda yeni fırsatlar yakalayabileceğine dikkat çekti.

Yeni Ticaret Kanunu’nun mimarı olarak kamuoyunda tanınan İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Ünal Tekinalp, fakülte bünyesinde kurulan “Avrupa Hukuku Araştırma ve Uygulama Merkezi”nin 10 yıl süresince müdürlüğünü yapmış. Eşi Prof. Dr. Gülören Tekinalp ile yazdığı 700 sayfalık “Avrupa Birliği Hukuku” kitabı var.

İşte bu sıfatıyla Brexit kararı ve Türkiye’ye etkilerine ilgi duyan Ünal Tekinalp bir mektup ile konu hakkındaki görüşlerini iletti.

Lizbon Anlaşması’nın 50 maddesi kapsamında yürüyecek ayrılma sürecinde İngiltere’nin AB ile gümrük birliğini devam ettirmek isteyeceğini ama AB’nin buna karşı çıkacağını belirten Tekinalp, İngiltere’nin tek taraflı çıkma iradesi savunurken gümrük birliği üyeliğini devam ettirmeyi bildiremeyeceğini söyledi. Tekinalp’e göre AB’nin ortak ticaret politikalarında, İngiltere’nin çıkışı ile birlikte sorunlar doğacak. Çünkü büyük bir olasılıkla AB çıkma sözleşmesi imzalanıncaya kadar, İngiltere’nin ortak ticaret anlaşmalarıyla bağlı olduğu tezini savunacak. Bu tezde AB, Lizbon anlaşmasından destek alacak. Yani İngiltere çıkma talebini bildirdiğinde ortak pazarla ilişkisi hemen kesilmeyecek. İşte tam bu noktada Tekinalp, “Türkiye de ortak ticaret anlaşmalarına taraftır. İngiltere’nin çıkışı dolayısıyla ileri sürülecek tezler Türkiye bakımından da fırsatlar yaratabilir” şeklinde konuştu. 

TRANSATLANTİK ANLAŞMASI

ABD ile AB arasında halen devam etmekte olan “Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması”nın da İngiltere’nin AB’den çıkmasıyla ciddi sorunlar yaşayacağını kaydeden Tekinalp, ABD’nin görüşmelerde şimdiye kadar varılan mutabakatlarla bağlı olmadığını bildirmesini olası olarak gördüğünü söyledi. Çünkü bu mutabakatların İngiltere’yi içeren bir AB ile yapıldığını, İngiltere’yi yitirmiş bir AB’nin ekonomik açıdan önceki AB’den tümüyle farklı olduğunun altını çizen Tekinalp, şu olasılıkların gündeme gelmesini bekliyor:

1 - “İngiltere, Transatlantik Ticaret ve Yatırım Anlaşmasına bağımsız taraf olarak katılmak isteyebilir, ABD İngiltere’yi destekleyebilir, AB bu önerileri muhtemelen reddeder. 

2 - İngiltere’nin bu talebi, Türkiye’ye bir fırsat yaratabilir. Çünkü Türkiye ısrarlı bir şekilde kendisini ilgilendiren konularda müzakerelere katılmak istemiş ancak olumlu bir yanıt alamamıştır. 

3 - ABD önceki müzakere pozisyonunu ve stratejisini tamamiyle değiştirebilir.”

Türkiye’nin Gümrük Birliği’ni değiştirme konusundaki ısrarının bugüne kadar AB’den olumlu karşılık bulamadığının altını çizen Prof. Ünal Tekinalp, “İngiltere’nin ayrılması Türkiye’nin bu değişiklik isteğine haklılık kazandırmıştır. AB ile Türkiye arasındaki İngilteresiz bir Gümrük Birliği mevcut Gümrük Birliği anlaşmasındaki menfaat dengesini bozmuştur” dedi.

Umarız hükümet de konu üzerinde kafa yoruyordur.