Benzin fiyatında komik indirim

Bu telaş yüzünden olsa gerek, bakanlardan ve yetkililerden, tüketiciyle dalga geçer gibi açıklamalar geliyor. Daha da komiği, benzin fiyatları birkaç kuruş düşürülerek, 4 liranın altına indirildi. Belli ki 4 lira “psikolojik sınır” olarak görüldü ve birkaç kuruş da olsa düşürünce bu olumsuz psikolojinin kırılacağını düşündüler. Aynen, 100 lira yerine etiketlere 99.95 lira yazan satıcılar gibi...

Aslında o bakanlara, bürokratlara da kızmamak lazım, mutlaka Başbakan’ın önüne fiyatın üçte ikisini oluşturan vergi yükünü de koymuşlardır, buna Başbakan karar vermiştir. Aksi takdirde her fiyat yükseltildiğinde olduğu gibi, Enerji Bakanı çıkıp da dağıtıcı ve rafinerilerin fiyat indirmesi gerektiğini açıklamaz, koskoca Maliye Bakanı çıkıp “araştırdık, rafineri fiyatları pahalıymış” demezdi...

Demezdi, çünkü herkes gibi onlar da biliyor ki; benzin fiyatlarının düşmesi isteniyorsa, gerçekten tüketici düşünülüyorsa, vergi oranlarında indirim yapmak lazım. Aksi takdirde rafineri çıkışından, bayiden ne kadar keserseniz kesin ancak kuruşluk indirimler olabilir.

Nasıl daha önce dünya fiyatları yükseldiğinde aynen bunu tüketiciye yansıtıp, dünya fiyatları düştüğünde vergiyi artırarak indirimi aynen tüketiciye yansıtmadılarsa, şimdi de vergiyi düşürebilirler. Ama bilerek bunu yapmayıp, kuruşlarla oynuyorlar.

Halbuki Türkiye, akaryakıt fiyatları üzerinde en fazla vergi yükü olan ülke. Maliye Bakanlığı’nın kendi verilerinde bile zaten bu açıkca yer alıyor.
Bu rekor vergi nedeniyle de Türkiye’deki benzin fiyatları, resmi verilerin de ortaya koyduğu gibi; en pahalı benzin...

Sanki vergi gerçeği ortada yokmuş gibi her fiyat arttığında bunu rafineri çıkış fiyatına, bayi kârına bağlamak artık inandırıcılığını yitirdi. Hem seçim öncesi fiyatlar şişti diye korkacaksınız, hem de rekor vergi yükü ortaya çıkmasına rağmen, vergiyi indirmeyip, aradaki kuruşlarla uğraşacak, bir de yatırımcıyı mağdur edeceksiniz... Olacak iş değil...

BAŞÇI’NIN KONUŞMASI ÖNCEDEN BELLİYMİŞ

Bugün Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı gerçekleşecek ve büyük ihtimalle Merkez Bankası, politika faiz oranlarını indirecek.
Geçen yazımızda daha önce sinyalleri verilen bu kararların piyasa tarafından algılanmaması üzerine, hafta sonunda Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Erdem Başçı’nın bir toplantı düzenleyip, bu mesajları açık açık verdiğini yazmıştık. Zaten bu mesaj verildikten sonra piyasalar buna göre kendisine yeni yön belirledi.
Başçı’nın alelacele Türkiye Ekonomi Kurumu’nda konuşma ayarladığını söylediğimiz için itiraz geldi. Kurumun Başkanı Prof. Ercan Uygur, bizzat arayarak, kurum ve kişi olarak da böyle bir ayarlamanın içinde olmayacaklarını söyledi. Saygı duyduğum bir iktisatçı ve saygı duyduğum bir kurum olan Türkiye Ekonomi Kurumu mensuplarını, hiç kastım olmadığı halde, üzdüğümü gördüm, özür diliyorum.

Tabi ki, Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Erdem Başçı’dan da...

Meğerse, biz duymamış olsak da, Başçı bu konuşmayı, kurumun birkaç ay önceden belirlediği hafta sonundaki bir panelinde yapmış. Kurumun 81. kuruluş yıldönümü kapsamında Ercan Hoca’nın Başkanlık ettiği “Sermaye Hareketleri ve Döviz Kuru Politikaları” isimli panelde Başçı’nın yanı sıra, Asaf Savaş Akat, Turalay Kenç, Erinç Yeldan panelist olarak, Gülten Kazgan ve Halil Seyidoğlu tartışmacı olarak yeralmış. Basına kapalı bu toplantıdan sonra Başçı internet sitesine koyunca, kamuoyu duymuş...