AKP’ye güvensizlik 1.6 milyar doları bile parçalattı

Düşünsenize Kasım krizi öncesi gözden geçirme çalışmaları 2-3 ay gecikmişti...

Gözden geçirme konusunda resmi yetkililer sürekli bitti-bitiyor dediler ve sonuçta Nisan ayının ilk haftasının da sonuna gelindi, ancak dün açıklayabildiler.

Peki, daha önceki dönemi bir yana bırakırsak, son iki-üç haftada 4. gözden geçirme çalışmalarının tamamlanamamasının nedeni neydi?

Çalışmaların uzamasına neden olarak; atıl istihdamla ilgili verilecek sözler konusunda çıkan uyuşmazlık, Hükümetin önümüzdeki bir-kaç yıl içerisinde de IMF'in istediği yüzde 6.5'luk faiz dışı fazlanın devam etmesi talebine olumsuz yanıt vermesi, Hükümetin IMF'in istediği BDDK'nın özerkliğinin artırılması taleplerine karşı çıkması, IMF'in son atamalardan sonra kamu bankalarına üç ayda bir denetim şartı getirmek istemesi gibi nedenler sayıldı. Hükümet bunların hepsini kabul etti.

Şunu önceden söyleyelim ki; bu nedenlerin hepsi geçerliydi. Ancak son iki haftada uzlaşmanın bir türlü sağlanamamasının asıl nedeni başkaydı...

IMF ilk kez Türkiye, daha doğrusu AKP Hükümeti için, bir 'ilk'i başlatarak, gözden geçirme sonucu verilecek paranın tümünü bir anda vermeyi reddetti. Yani açıkca Hükümete güven duymadığını, gözden geçirme döneminde bile sık sık kontrol ederek, programa bağlılığın devam ettiğini test etmek istedi. Bu, herhalde IMF'in tarihinde ilk kez oluyordur.

Hükümet bu talebe kesinlikle karşı çıktı. IMF 4. gözden geçirmeyi onayladığı takdirde vereceği toplam 1.6 milyar doları, 300'er milyon dolarlık parçalar halinde vermeyi teklif etti. Hükümet buna kesinlikle karşı çıktı. Bırakın gelecek parayı, bu talebin kabul edilmesi, 4. gözden geçirmenin tamamlanmasıyla piyasalarda oluşacak olumlu havayı da yokedecek, güvensizliği pekiştirecek bir tavırdı...

İşte son 10 gün içinde yapılan yoğun pazarlıklar sonucu, Hükümet hiç olmazsa önceden verilecek miktarın artırılmasına çalıştı. IMF yönetiminden 4. gözden geçirmenin tamamlanmasıyla verilecek ilk 300 milyon dolarlık paranın artırılmasına çalışıldı. Bu miktar 700 milyon dolara çıkarıldı. Son gece peşinat konusunda hangi miktara gelindiğini bilmiyoruz ancak IMF'in paranın tümünü bir defada vermeyeceği kesinleşti.

Peşinatı ne kadar artırırsanız artırın, IMF'in ilk kez bir gözden geçirme parasını taksitlere bağlayarak vermesi, tabi ki IMF'in AKP Hükümetine olan güvensizliğinin açık bir örneği. IMF, Hükümetin sürekli yaptığı hatalar nedeniyle taleplerini sürekli artırıp, yeni şartlar eklediği gibi, taleplerine olumlu yanıt verilmesini de yeterli bulmayıp, sürekli bir disiplin için parayı parça parça verme yolunu seçti.

Aslında sadece IMF'den gelecek para değil, bizce, IMF'in bu tavrı nedeniyle ABD'den gelecek 8.5 milyar dolarlık kredinin kullanımı da parça parça olacak. Daha önce Hükümetin göğsünü gere gere açıkladığı '6 milyar dolarlık, 24 milyar dolarlık krediye dönüşebilecek hibe' olayını hatırlasanıza... Bu yardım için yapılan müzakerelerde ABD, vereceği kredi yardımını IMF şartına bağlamıştı. Hükümet önce bu şarta karşı çıkmış ama sonunda kabul etmek zorunda kalmıştı.

Şimdi o hayaller tabi ki bitti ama ABD'nin, 8,5 milyar dolara inen krediyi bile, yine IMF şartına bağlaması bekleniyor. Böyle olunca da aynen IMF'den gelecek para gibi, ABD'den gelecek kredilerin de parça parça gelmesi sözkonusu.

Umarız Hükümet, bugünkü Merkez Bankası Genel Kurulu dahil, artık hata yapmaz.