Sanayi üretiminde yavaşlama sinyalleri
ULUSLARARASI risk algılaması yavaş bir biçimde değişiyor. Değişen risk algılamasıyla gelişmekte olan ülkelerden rahatsız edici boyutlarda bir sermaye çıkışı yaşanmıyor. Ama, bu ülkelere yeni sermaye de bu aşamada fazla girmiyor.
Risk algılamasındaki değişmenin ardında gelişmiş ülkelerdeki faiz artışları var. Buna ek olarak, gelişmekte olan ülkelerde seçimlerin yaklaşıyor olması uluslararası yatırımcıları "bekle-gör" konumuna itiyor. Bu gelişmelerden doğal olarak Türkiye de etkileniyor.
İMALAT SANAYİ
Türkiye özelinde uluslararası likiditenin azalması cari işlemler açığının finansmanı açısından önemli olmaktadır. Uluslararası likidite koşullarında radikal hareketlerin olmaması bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin yeni![/images/100/0x0/55eb669af018fbb8f8beb632]()
duruma uyumunu da göreli olarak "sancısız" ve "yumuşak" bir biçimde gerçekleştirmesine yardımcı olacaktır. Bu süreç başlamış görünmektedir.
Bu yılın şubat ayında imalat sanayi endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4.8 artmış görünmektedir. Geçen yılın şubat ayında imalat sanayi üretimindeki artış aynı bazda yüzde 10.2 olmuştu. Beklentinin üzerinde şubat ayında bir artış gerçekleşmiş olsa da, artış, geçen yılki artışın yarısından daha azdır.
Yılın ilk iki ayında imalat sanayinde üretim yüzde 1.7 gerilemiştir. Geçen yılın ilk iki ayında üretim yüzde 7.5 artmıştı. Kısacası, hangi veriye bakarsak bakalım, geçen yıla göre, imalat sanayi üretimindeki büyüme oldukça düşmüştür.
On iki aylık ortalamalar bazında, imalat sanayi üretimindeki büyüme bu yılın şubat ayı itibariyle yüzde 3.5’e gerilemiştir. Geçen yılın sonunda bu rakam yüzde 4.8, geçen yılın şubat ayı itibari ile ise yüzde 9.9 idi.
İmalat sanayi üretiminde ortalama bazda bir yumuşak iniş yaşanmaktadır. Sektörler itibariyle bakıldığında ise, iniş bazı sektörlerde oldukça serttir. Örneğin, aralık-şubat arasında, son üç ayda geçen yılın aynı dönemine göre, tekstil üretimi yüzde 9.8, giyim eşyası üretimi yüzde 30.6, ağaç sektörü üretimi yüzde 11.4, kömür üretimi yüzde 10.1, metal eşya sektörü üretimi yüzde 10.7, büro malzemeleri üretimi yüzde 21.8 ve elektrikli eşyalar üretimi yüzde 8.8 azalmıştır.
ENERJİ
Sanayi üretimi içinde en dikkati çeken gelişmelerden biri son aylarda enerji üretiminde imalat sanayi üretimindeki artışın oldukça üzerinde gerçekleşen artışlardır. 2001 Krizi’nden geçen yılın ortalarına kadar imalat sanayi üretimindeki artışlar elektrik üretimindeki artışların üzerinde gerçekleşmişti. Kaçak elektrik kullanımına rağmen, bu gelişme üretimde enerjiden önemli bir tasarruf yapıldığı izlenimi veriyordu. Bu eğilim geçen yılın ortasından bu yana değişmiş gibi görünmektedir.
Grafikten de görüldüğü gibi, imalat sanayi üretimindeki değişmeler yıllar itibariyle önemli dalgalanmalar gösterirken, elektrik üretimi çok daha istikrarlı bir artış sergilemektedir. 2003 yılından bu yana elektrik üretimi artışları yıllık ortalama bazda yüzde 5-10 arasında dalgalanırken, imalat sanayi üretimindeki artışlar yüzde 3.5 ile 14 arasında gerçekleşmiştir. Bu yılın ilk iki ayında imalat sanayi üretimi yüzde 1.7 azalırken, elektrik üretimindeki artış yüzde 8 olmuştur.
İMALAT SANAYİ
Türkiye özelinde uluslararası likiditenin azalması cari işlemler açığının finansmanı açısından önemli olmaktadır. Uluslararası likidite koşullarında radikal hareketlerin olmaması bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin yeni
duruma uyumunu da göreli olarak "sancısız" ve "yumuşak" bir biçimde gerçekleştirmesine yardımcı olacaktır. Bu süreç başlamış görünmektedir.Bu yılın şubat ayında imalat sanayi endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4.8 artmış görünmektedir. Geçen yılın şubat ayında imalat sanayi üretimindeki artış aynı bazda yüzde 10.2 olmuştu. Beklentinin üzerinde şubat ayında bir artış gerçekleşmiş olsa da, artış, geçen yılki artışın yarısından daha azdır.
Yılın ilk iki ayında imalat sanayinde üretim yüzde 1.7 gerilemiştir. Geçen yılın ilk iki ayında üretim yüzde 7.5 artmıştı. Kısacası, hangi veriye bakarsak bakalım, geçen yıla göre, imalat sanayi üretimindeki büyüme oldukça düşmüştür.
On iki aylık ortalamalar bazında, imalat sanayi üretimindeki büyüme bu yılın şubat ayı itibariyle yüzde 3.5’e gerilemiştir. Geçen yılın sonunda bu rakam yüzde 4.8, geçen yılın şubat ayı itibari ile ise yüzde 9.9 idi.
İmalat sanayi üretiminde ortalama bazda bir yumuşak iniş yaşanmaktadır. Sektörler itibariyle bakıldığında ise, iniş bazı sektörlerde oldukça serttir. Örneğin, aralık-şubat arasında, son üç ayda geçen yılın aynı dönemine göre, tekstil üretimi yüzde 9.8, giyim eşyası üretimi yüzde 30.6, ağaç sektörü üretimi yüzde 11.4, kömür üretimi yüzde 10.1, metal eşya sektörü üretimi yüzde 10.7, büro malzemeleri üretimi yüzde 21.8 ve elektrikli eşyalar üretimi yüzde 8.8 azalmıştır.
ENERJİ
Sanayi üretimi içinde en dikkati çeken gelişmelerden biri son aylarda enerji üretiminde imalat sanayi üretimindeki artışın oldukça üzerinde gerçekleşen artışlardır. 2001 Krizi’nden geçen yılın ortalarına kadar imalat sanayi üretimindeki artışlar elektrik üretimindeki artışların üzerinde gerçekleşmişti. Kaçak elektrik kullanımına rağmen, bu gelişme üretimde enerjiden önemli bir tasarruf yapıldığı izlenimi veriyordu. Bu eğilim geçen yılın ortasından bu yana değişmiş gibi görünmektedir.
Grafikten de görüldüğü gibi, imalat sanayi üretimindeki değişmeler yıllar itibariyle önemli dalgalanmalar gösterirken, elektrik üretimi çok daha istikrarlı bir artış sergilemektedir. 2003 yılından bu yana elektrik üretimi artışları yıllık ortalama bazda yüzde 5-10 arasında dalgalanırken, imalat sanayi üretimindeki artışlar yüzde 3.5 ile 14 arasında gerçekleşmiştir. Bu yılın ilk iki ayında imalat sanayi üretimi yüzde 1.7 azalırken, elektrik üretimindeki artış yüzde 8 olmuştur.
