Sanayi üretimi ve dış açıklar
SON günlerde mart ayına yönelik sanayi üretim endeksi ile cari işlemler dengesi verileri açıklandı. Ekonomideki genel eğilimler biraz daha net oluşmaya başladı.
Mart ayında imalat sanayi üretimi büyümesi beklendiği gibi düşük çıktı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2.1 arttı. Yılın ilk üç ayındaki ortalama imalat sanayi üretimi büyümesi ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.7 arttı. Dolayısıyla, yalnızca mart ayına bakıp sanayi üretimindeki büyümenin düştüğünü iddia etmek mümkün görünmüyor. İmalat sanayi üretimindeki büyüme geçen yıl aynı dönemde yüzde 2.7, bir önceki yıl ise yüzde 5.5 olmuştu.
Bu eğilimler yılın ilk çeyreğinde milli gelir büyümesinin yüzde 5’in üzerinde olabileceği izlenimini vermektedirler.
AÇIKLARDA İSTİKRAR![/images/100/0x0/55eacb7af018fbb8f8973098]()
Sanayi üretimi yılın ilk çeyreğinde büyümeye devam ettiği halde, dış ticaret açığı belli bir noktada istikrara kavuştu denebilir. Yılın ilk üç ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6.5 arttı. Bu rakam geçen yıl aynı dönemde yüzde 28.7, bir önceki yıl yüzde 14.4 idi. Bu yılın ilk üç ayında on iki aylık dış ticaret açığı 52.5 ile 52.7 milyar dolar arasında kaldı.
Yıllık bazda dış ticaret açığının istikrara kavuşmasının ardında yüzde 24 civarında artan ihracat vardı. Ara malları ithalatındaki artış yıllık yüzde 25 civarında artmaya devam etmektedir. Grafikten de görüldüğü gibi, üçer aylık imalat sanayi üretimi ortalama endeksindeki değişme ile üçer aylık ara malları ithalatındaki değişme geçen yılın ikinci yarısında paralele yakın bir seyir izlemişken, bu yılın ilk çeyreğinde ara malları ithalatındaki artış göreli olarak yeniden hızlanmış görünmektedir.
Sanayi dışındaki sektörler konusunda rakam bazında son döneme ait fazla bir bilgiye sahip değiliz. Ama, dış ticaret verilerindeki gelişmeler bu yıl ekonomik büyümenin daha fazla sanayi dışı sektörlerden gelebileceği izlenimini vermektedir.
Ödemeler dengesi istatistiklerine göre, bu yılın ilk üç ayında fob bazında dış ticaret açığı, geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 7.4 (600 milyon dolar) arttı. Ama, cari işlemler açığındaki artış yüzde 3.9 (350 milyon dolar) oldu. Dış ticaret dışındaki hizmetler gelir-gider ve cari transferler dengesi bu yılın ilk üç ayında geçen yılın aynı dönemine göre daha iyi gitti.
EĞİLİMLER SÜRER
Eldeki veriler ekonomik ilişkilerde yapısal bir kırılma olduğunu göstermiyor. Ekonomi büyüdükçe ara malları ithalatının daha da hızlı artacağı bir yapı devam ediyor. Dış ticaret açığının boyutu ihracat artışının ara malları ithalatını ne derece karşılayacağına bağlı. Cari işlemler dengesindeki açığın boyutu ise dış ticaret açığı yanında hizmetler gelir-gider ve cari transferler dengesindeki fazlanın boyutuyla yakından ilgili.
Ekonomi büyüyor. İhracat şaşırtıcı boyutlarda artmaya devam ediyor. Dış ticaret açığı artmaya devam edecek, ama artış hızı düşecek gibi görünüyor. Turizm gelirlerinin bu yıl toparlanmasıyla cari işlemler açığındaki artışın da hız kesmesi beklenmelidir.
Son günlerde yaşanan siyasi gelişmelerle, genel seçimlerin öne alınmasının iç talep ve ekonomik büyüme üzerine olası etkileri üzerinde yorum yapmak için şimdilik elimizde bir veri yok. Ama, eğilimlerde çok radikal değişmeler beklenmemeli.
Bu eğilimler yılın ilk çeyreğinde milli gelir büyümesinin yüzde 5’in üzerinde olabileceği izlenimini vermektedirler.
AÇIKLARDA İSTİKRAR
Sanayi üretimi yılın ilk çeyreğinde büyümeye devam ettiği halde, dış ticaret açığı belli bir noktada istikrara kavuştu denebilir. Yılın ilk üç ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6.5 arttı. Bu rakam geçen yıl aynı dönemde yüzde 28.7, bir önceki yıl yüzde 14.4 idi. Bu yılın ilk üç ayında on iki aylık dış ticaret açığı 52.5 ile 52.7 milyar dolar arasında kaldı.
Yıllık bazda dış ticaret açığının istikrara kavuşmasının ardında yüzde 24 civarında artan ihracat vardı. Ara malları ithalatındaki artış yıllık yüzde 25 civarında artmaya devam etmektedir. Grafikten de görüldüğü gibi, üçer aylık imalat sanayi üretimi ortalama endeksindeki değişme ile üçer aylık ara malları ithalatındaki değişme geçen yılın ikinci yarısında paralele yakın bir seyir izlemişken, bu yılın ilk çeyreğinde ara malları ithalatındaki artış göreli olarak yeniden hızlanmış görünmektedir.
Sanayi dışındaki sektörler konusunda rakam bazında son döneme ait fazla bir bilgiye sahip değiliz. Ama, dış ticaret verilerindeki gelişmeler bu yıl ekonomik büyümenin daha fazla sanayi dışı sektörlerden gelebileceği izlenimini vermektedir.
Ödemeler dengesi istatistiklerine göre, bu yılın ilk üç ayında fob bazında dış ticaret açığı, geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 7.4 (600 milyon dolar) arttı. Ama, cari işlemler açığındaki artış yüzde 3.9 (350 milyon dolar) oldu. Dış ticaret dışındaki hizmetler gelir-gider ve cari transferler dengesi bu yılın ilk üç ayında geçen yılın aynı dönemine göre daha iyi gitti.
EĞİLİMLER SÜRER
Eldeki veriler ekonomik ilişkilerde yapısal bir kırılma olduğunu göstermiyor. Ekonomi büyüdükçe ara malları ithalatının daha da hızlı artacağı bir yapı devam ediyor. Dış ticaret açığının boyutu ihracat artışının ara malları ithalatını ne derece karşılayacağına bağlı. Cari işlemler dengesindeki açığın boyutu ise dış ticaret açığı yanında hizmetler gelir-gider ve cari transferler dengesindeki fazlanın boyutuyla yakından ilgili.
Ekonomi büyüyor. İhracat şaşırtıcı boyutlarda artmaya devam ediyor. Dış ticaret açığı artmaya devam edecek, ama artış hızı düşecek gibi görünüyor. Turizm gelirlerinin bu yıl toparlanmasıyla cari işlemler açığındaki artışın da hız kesmesi beklenmelidir.
Son günlerde yaşanan siyasi gelişmelerle, genel seçimlerin öne alınmasının iç talep ve ekonomik büyüme üzerine olası etkileri üzerinde yorum yapmak için şimdilik elimizde bir veri yok. Ama, eğilimlerde çok radikal değişmeler beklenmemeli.
