Sanayi üretimi büyümeye devam ediyor

Yılın ilk sekiz ayında geçen yılın aynı dönemine göre ortalama sanayi üretimi büyümesi yüzde 5.3 olurken imalat sanayi üretimi yüzde 4.6 arttı. Geçen yılın aynı dönemine göre büyüme yüzde 1 puan kadar düşmüş görünüyor. Yine de, bu yılın performansı 2005 yılının aynı döneminin üzerinde görünüyor.

Haziran ayından bu yana sanayi üretiminde göreli bir hızlanma söz konusu. İthalat rakamları da bu eğilimi doğruluyor. Tarımsal üretimde önemli bir düşme olmadığı taktirde, bu yılın üçüncü çeyreğindeki milli gelir büyümesi ikinci üç aylık döneme göre daha yüksek olabilecektir.

ALT SEKTÖRLER

Enerji üretimi geçen yılın üzerinde artmaktadır. 2005 yılının ortasına kadar yıllık ortalama imalat sanayi üretimindeki artış aynı bazdaki enerji üretimi artışının üzerinde seyretmişti. Hizmetler sektörü üretimi artışı hızlandıkça, bu eğilim tersine döndü. Şimdi, imalat sanayi üretim artışı yıllık ortalama yüzde 5 civarında giderken, enerji üretimindeki artış yüzde 10 civarında devam ediyor.

Tekstil ve hazır giyim sektörlerindeki üretim artışları bir yıl öncesine göre daha iyi. Çin parası değerlendikçe, Çin’de enflasyon hızlandıkça, Türkiye’de tekstil sektörünün göreli rekabetçi gücü artmış görünüyor. Son yıllarda küçümsenmeyecek boyutlarda düşen tekstil üretimi büyüme eğilimine girdi. Son aylarda tekstilde yıllık ortalama üretim artışı yüzde 3-4 düzeylerine geldi. Hazır giyim sektöründe ise üretim düşüşü yavaşladı.

2003 yılından sonra imalat sanayi sektöründe yıldızlaşan kimya sektöründe üretim (toplam imalat sanayi üretiminin yüzde 10’u) artışı son dönemde yavaşladı. 2005 yılı sonunda yıllık bazda ortalama yüzde 40’ın üzerinde artan kimya sektörü üretimi son dönemde yüzde 2-5 arasında artışlar yaşıyor.

Motorlu taşıtlar ve radyo-TV sektörlerindeki üretim artışlarında da belli bir yavaşlama gözleniyor. Geçmişte bu sektörlerdeki üretim artışları yıllık yüzde 40’ların üzerindeyken, son dönemde radyo-TV ürerimi azalırken, motorlu araçlar üretimindeki artışlar ise yüzde 6’lara geriledi.

YELPAZE GENİŞLİYOR

Genelde, sanayi üretimi küçümsenmeyecek düzeylerde artıyor. Geçmişle karşılaştırıldığında, alt sektörler bazında, sanayi üretiminin büyümesi daha geniş bir yelpazeye yayılmış görünüyor. Geçmişte kimya, motorlu yaşıtlar, radyo-TV üretimi imalat sanayi üretim büyümesinde başları çekerken, şimdi tekstil, petrol ürünleri ve metal eşya gibi üretimler sanayi üretimi büyümesine katkı yapmaya başladılar.

Genelde, kurlardan ve faizlerden şikayet ediliyor. Kurlar düştükçe, ihracat artıyor. Reel faizlerin yüksekliği iddia edildikçe, üretim büyüyor. Bu gelişmeler açıklamaya muhtaç gibi görünüyor. Şikayet eden kesimler şikayetçi oldukları dengelerin performanslarını şimdiye kadar neden o denli olumsuz etkilemediğini de açıklamalılar. Açıklamadıkları sürece, şikayetlerinin ciddiyeti azalacaktır.