Ödemeler dengesi gelişmeleri
2006 yılında cari işlemler açığı 31.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2005yılında cari işlemler açığı 22.8 milyar dolardı. Açıktaki artış tahminlerin altında kaldı. Tahminlerdeki yanılma büyük ölçüde aralık ayındaki ithalattaki yanılmadan kaynaklandı.
Grafiklerde, cari işlemler dengesinin iki ana kalemindeki gelişmeler aylık bazda 2005 ve 2006 yılları için verilmektedir. Mal dengesindeki gelişmeler ekim ayına kadar büyük bir paralellik göstermektedir. 2006 yılında mal dengesindeki açık, 2005 yılına göre, mayıs ayına kadar artarak devam ederken, artış mayıs ayından sonra yavaşlamaya başladı. Kasım ve aralık aylarında ise eğilim tamamen ters döndü. Yılın son iki ayında mal dengesindeki açık 2005 yılının aynı dönemine göre azalma eğilimine girdi.
EĞİLİM DEĞİŞTİ
Dış ticaret rakamlarında bir hata yoksa, kasım ve aralık aylarında eğilimlerin değişmesi beklentilerin çok dışında bir gelişmeydi. Genelde, beklentiler mal dengesindeki açığın 2005 yılına göre azalan miktarda artacağı yönündeydi.![/images/100/0x0/55eb42eef018fbb8f8b5bf75]()
Ödemeler dengesinin bir diğer ana kalemi olan hizmetler (cari transferler dahil) dengesi de aralık ayında farklı bir görünüm sergiledi. 2005 yılına göre, 2006 yılının aralık ayına kadar hizmetler dengesindeki fazla her ay daha az oluyordu. Hizmetler dengesindeki fazladaki düşüşünün arkasındaki en önemli neden turizm gelirlerindeki azalmaydı.
Bu eğilim geçen yılın aralık ayında da değişmedi. Ama, devletin resmi transferleri aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 250 milyon dolar kadar azalınca, hizmetler dengesi de 2006 yılının aralık ayında fazla verdi. Eğilimin tersine bir gelişme yaşandı.
SERMAYE HAREKETLERİ
2006 yılında Türkiye ekonomisine net bazda 44.7 milyar dolar dış kaynak girdi. Bunun yaklaşık 18.7 milyar doları net bazda doğrudan yabancı yatırımlardı. Aslında, 2006 yılında Türkiye ekonomisine 19.8 milyar dolar kadar doğrudan yabacı sermaye girdi, 900 milyon dolar kadar da yerli yatırımcılar yurt dışında doğrudan yatırım yaptılar.
Sermaye piyasası aracılığı ile Türkiye ekonomisine geçen yıl giren yabancı sermaye net bazda 7.1 milyar dolar oldu. Yabancılar Türkiye’nin tahvil ve hisse senetlerinde 11.4 milyar dolar alım yaptılar, 4.3 milyar dolarlık sermaye piyasası araçlarından da çıktılar.
Diğer borçlanmalar yoluyla Türkiye’ye giren yabancı kaynak net bazda 7.3 milyar dolar oldu. Yaklaşık, 2.7 milyar dolar da nereden geldiği bilinmeyen kaynak (net hata ve noksan) göz önüne alındığında, Türkiye’nin uluslararası rezervleri 2006 yılında 10.6 milyar dolar arttı.
Son yıllarda Türkiye’ye giren yabancı kaynak hiçbir biçimde küçümsenemez. 2006 yılında gelişen piyasalara (emerging markets) giden toplam yabancı kaynağın 500 milyar dolar civarında olduğu tahmin edildiğine (IIF istatistikleri) göre, Türkiye toplam kaynakların yaklaşık yüzde 9’unu almış görünmektedir.
Türkiye’ye 2006 yılında giren net bazdaki yabancı sermaye tüm Latin Amerika’daki gelişen piyasalarına giden yabancı sermaye (45.9 milyar dolar) kadardır ve Afrika/Orta Doğu’daki gelişen piyasalara giden yabancı sermayeden (40.1 milyar dolar) fazladır.
EĞİLİM DEĞİŞTİ
Dış ticaret rakamlarında bir hata yoksa, kasım ve aralık aylarında eğilimlerin değişmesi beklentilerin çok dışında bir gelişmeydi. Genelde, beklentiler mal dengesindeki açığın 2005 yılına göre azalan miktarda artacağı yönündeydi.
Ödemeler dengesinin bir diğer ana kalemi olan hizmetler (cari transferler dahil) dengesi de aralık ayında farklı bir görünüm sergiledi. 2005 yılına göre, 2006 yılının aralık ayına kadar hizmetler dengesindeki fazla her ay daha az oluyordu. Hizmetler dengesindeki fazladaki düşüşünün arkasındaki en önemli neden turizm gelirlerindeki azalmaydı.
Bu eğilim geçen yılın aralık ayında da değişmedi. Ama, devletin resmi transferleri aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 250 milyon dolar kadar azalınca, hizmetler dengesi de 2006 yılının aralık ayında fazla verdi. Eğilimin tersine bir gelişme yaşandı.
SERMAYE HAREKETLERİ
2006 yılında Türkiye ekonomisine net bazda 44.7 milyar dolar dış kaynak girdi. Bunun yaklaşık 18.7 milyar doları net bazda doğrudan yabancı yatırımlardı. Aslında, 2006 yılında Türkiye ekonomisine 19.8 milyar dolar kadar doğrudan yabacı sermaye girdi, 900 milyon dolar kadar da yerli yatırımcılar yurt dışında doğrudan yatırım yaptılar.
Sermaye piyasası aracılığı ile Türkiye ekonomisine geçen yıl giren yabancı sermaye net bazda 7.1 milyar dolar oldu. Yabancılar Türkiye’nin tahvil ve hisse senetlerinde 11.4 milyar dolar alım yaptılar, 4.3 milyar dolarlık sermaye piyasası araçlarından da çıktılar.
Diğer borçlanmalar yoluyla Türkiye’ye giren yabancı kaynak net bazda 7.3 milyar dolar oldu. Yaklaşık, 2.7 milyar dolar da nereden geldiği bilinmeyen kaynak (net hata ve noksan) göz önüne alındığında, Türkiye’nin uluslararası rezervleri 2006 yılında 10.6 milyar dolar arttı.
Son yıllarda Türkiye’ye giren yabancı kaynak hiçbir biçimde küçümsenemez. 2006 yılında gelişen piyasalara (emerging markets) giden toplam yabancı kaynağın 500 milyar dolar civarında olduğu tahmin edildiğine (IIF istatistikleri) göre, Türkiye toplam kaynakların yaklaşık yüzde 9’unu almış görünmektedir.
Türkiye’ye 2006 yılında giren net bazdaki yabancı sermaye tüm Latin Amerika’daki gelişen piyasalarına giden yabancı sermaye (45.9 milyar dolar) kadardır ve Afrika/Orta Doğu’daki gelişen piyasalara giden yabancı sermayeden (40.1 milyar dolar) fazladır.
